Ông Trump đang gia tăng sức ép lên Nga để chấm dứt cuộc chiến ở Ukraine. Thông báo điều động tàu ngầm hạt nhân của ông làm nhớ đến lời đe dọa với Triều Tiên hồi năm 2018.

Ngày 1-8, Tổng thống Trump thông báo ông đã ra lệnh điều hai tàu ngầm hạt nhân đến vị trí mới nhằm phản ứng với những lời đe dọa trên mạng xã hội của Phó chủ tịch Hội đồng An ninh Nga Dmitry Medvedev, làm leo thang căng thẳng giữa hai cường quốc hạt nhân trong bối cảnh sự thất vọng của ông Trump với Matxcơva ngày càng tăng.

Triển khai tàu ngầm đến "gần Nga" hơn

Thông báo của ông Trump đã khiến các quan chức và giới phân tích phải nhanh chóng đánh giá mức độ nghiêm trọng của việc điều động tàu ngầm.

Hãng thông tấn RIA Novosti của Nga cho biết người Nga đang muốn Washington làm rõ về những hành động và ý định của ông Trump.

Trong bài đăng trên mạng xã hội, Tổng thống Trump cho biết ông đã ra lệnh cho hai tàu ngầm "được điều đến các khu vực thích hợp, đề phòng trường hợp những tuyên bố ngu ngốc và mang tính khiêu khích này không chỉ đơn thuần là lời nói".
Nhà lãnh đạo Mỹ lưu ý: "Lời nói rất quan trọng và thường có thể dẫn đến những hậu quả ngoài ý muốn. Tôi hy vọng đây sẽ không phải là một trong những trường hợp như thế".

Trước đó một ngày, trên mạng xã hội, ông Medvedev bảo ông Trump hãy tưởng tượng đến loạt phim truyền hình Mỹ thuộc thể loại kinh dị và hậu tận thế The Walking Dead (Xác sống), và đề cập đến hệ thống tự động tấn công hạt nhân "Bàn tay tử thần" có từ thời Liên Xô.

Có thể thông báo của ông Trump chỉ mang tính răn đe, vì trên thực tế chưa có bằng chứng rõ ràng nào cho thấy Mỹ đã thay đổi cách bố trí hoặc chiến lược sử dụng vũ khí hạt nhân.

Ông James Acton, đồng giám đốc chương trình chính sách hạt nhân tại Quỹ Carnegie vì hòa bình quốc tế, lưu ý nhất cử nhất động của các tàu ngầm hạt nhân Mỹ thường không được công khai.

"Trên thực tế (Mỹ) đã có sẵn một lực lượng quân sự rất mạnh ở Đại Tây Dương và Thái Bình Dương đủ sức tấn công Nga" - ông nói thêm.

Mỹ hiện có các tàu ngầm tấn công chạy bằng năng lượng hạt nhân chuyên tìm kiếm mục tiêu, cũng như những tàu ngầm lớn hơn nhiều chạy bằng năng lượng hạt nhân và mang cả vũ khí hạt nhân.

Những tàu ngầm này không cần điều chuyển vì tầm bắn của chúng có thể vươn đến các mục tiêu cách xa hàng ngàn km. Trên thực tế, việc di chuyển có thể khiến vị trí của chúng bị lộ.

Không rõ ông Trump đang ám chỉ tàu ngầm mang vũ khí hạt nhân hay chỉ là tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân. Trả lời phỏng vấn Đài Newsmax sau đó cùng ngày, ông Trump cho biết các tàu ngầm đã được triển khai đến "gần Nga hơn".

Đây là lần đầu tiên ông Trump đề cập đến kho vũ khí hạt nhân của Mỹ trong cuộc đối đầu đột ngột và leo thang với Nga liên quan đến vấn đề Ukraine.

Trước đó, ông Trump cũng đã công bố ý định áp đặt các biện pháp trừng phạt mới lên Nga, rút ngắn thời hạn từ 50 ngày xuống còn 10 ngày để Nga chấm dứt cuộc chiến ở Ukraine.

Tàu ngầm hay Patriot?

Trong vài tuần gần đây, giọng điệu của ông Trump về Nga đã cứng rắn hơn và lập trường về chuyện trừng phạt cũng đã thay đổi. Việc ông Trump phô trương sức mạnh hạt nhân công khai như thế này là điều hiếm thấy.

Ông Trump từng đưa ra những lời đe dọa hạt nhân với lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un vào nhiệm kỳ đầu tiên hồi năm 2018.

Lúc đó ông nói rằng "nút hạt nhân" của mình "lớn hơn và mạnh hơn nhiều" so với của ông Kim. Cuộc đấu khẩu này cuối cùng lại mở đường cho ba cuộc gặp thượng đỉnh giữa hai nhà lãnh đạo Mỹ - Triều Tiên, nhưng rốt cuộc vẫn thất bại trong việc thuyết phục Bình Nhưỡng từ bỏ kho vũ khí hạt nhân.

Tuy nhiên, Nga là một trường hợp khác. Tổng thống Nga Vladimir Putin từng dọa đặt lực lượng hạt nhân trong tình trạng báo động vào những ngày đầu của cuộc chiến ở Ukraine, và thậm chí có thể đã chuẩn bị sử dụng vũ khí hạt nhân chiến thuật vào mùa thu năm 2022 nhằm vào một căn cứ quân sự Ukraine, song Mỹ chưa bao giờ có động thái phản ứng.

Theo báo New York Times, một sĩ quan quân đội cấp cao phương Tây có kinh nghiệm trong chiến tranh tàu ngầm nói rằng ông không chắc có hành động chiến thuật nào thực sự đã xảy ra hay không.

Ông lưu ý tàu ngầm hoạt động cực kỳ bí mật, và với việc ông Trump có quyền đưa ra những tuyên bố như trên, phía Nga sẽ buộc phải tự quyết định có tin ông Trump hay không.

Trong bối cảnh ông Trump ngày càng có những động thái ủng hộ Ukraine khi ông mất kiên nhẫn với Tổng thống Putin, cựu đại sứ Mỹ tại Nga Mike McFaul đã đăng lên nền tảng X lời khuyên dành cho ông Trump vào hôm 1-8: "Nếu ông Trump muốn thu hút sự chú ý của ông Medvedev, ông ấy nên cung cấp vũ khí mới cho Ukraine. Việc di chuyển các tàu ngầm mang vũ khí hạt nhân là cách tiếp cận sai lầm".

Theo thông báo hôm 1-8 của Bộ Quốc phòng Đức, Ukraine dự kiến sẽ nhận được 2 hệ thống phòng không Patriot đầu tiên từ Đức trong những ngày tới theo thỏa thuận giữa Chính phủ Mỹ và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) vào tháng trước.

Hệ thống phòng không Patriot được đánh giá rất cao nhờ khả năng bắn hạ tên lửa hành trình và tên lửa đạn đạo - những vũ khí mà lực lượng Nga đã liên tục phóng vào các mục tiêu tại Ukraine theo từng cụm, kết hợp với các đợt phóng máy bay không người lái, nhằm làm quá tải hệ thống phòng không của Ukraine.

Thương vong lớn ở Kiev

Ngày 2-8, báo The Kyiv Independent cập nhật cuộc tấn công của Nga bằng loạt máy bay không người lái và tên lửa vào Kiev hôm 31-7 đã khiến ít nhất 31 người chết và 179 người bị thương, là một trong những cuộc tấn công chết chóc nhất vào thủ đô của Ukraine trong hơn 3 năm qua.

(Nguồn: Tuoitre)