Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho rằng một trong những lý do diễn ra tình trạng dạy thêm, học thêm là lương của giáo viên chưa đủ để sống.
Phải dạy thêm, học thêm vì... "chưa đủ"

Chất vấn Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo tại Quốc hội chiều 19/6, đại biểu Nguyễn Thị Tuyết Nga (Quảng Bình) nêu, thực trạng dạy thêm, học thêm tràn lan đang gây áp lực cho học sinh, ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường học đường và đi ngược với tinh thần đổi mới giáo dục.

Đại biểu đánh giá cao việc Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Thông tư 29, đặc biệt là những chỉ đạo quyết liệt, nhất quán của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo để chấn chỉnh tình trạng này.

"Tuy nhiên, Thông tư 29 vẫn chưa phải là giải pháp hoàn hảo, đặc biệt là trong một môi trường học đường khi áp lực về thành tích, thi cử nặng nề, kỳ vọng xã hội cũng còn rất lớn. Xin được hỏi Bộ trưởng nguyên nhân nền tảng, cốt lõi của thực trạng này và các giải pháp căn cơ để giải quyết các vấn đề này", đại biểu chất vấn.

Về nguyên nhân của việc dạy thêm và học thêm, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho rằng, sở dĩ cần phải học thêm, dạy thêm bởi vì chưa đủ.

Bộ trưởng nêu còn nhiều thứ chưa đủ. Đầu tiên phải kể đến lương của giáo viên chưa đủ để sống, tiếp đó là chưa đủ trường, lớp để học sinh không phải cạnh tranh, đặc biệt ở các thành phố lớn, các đô thị, các khu đông dân cư.

Thêm vào đó, ông Sơn cho biết, phụ huynh chưa đủ niềm tin, chưa cảm thấy thỏa mãn khi con mình thành tích chưa cao. Ngoài ra, việc đổi mới dạy và học cũng cần phải làm nhiều nữa trong thời gian sắp tới.

"Cho nên, có rất nhiều cái "chưa" khiến cho vẫn phải dạy thêm, phải học thêm, ngoài ra quản lý, cơ chế điều hành cũng còn chưa đủ nên đấy là gốc rễ của vấn đề", Bộ trưởng nêu.

Theo ông, cốt lõi để giải quyết việc này chính việc chuyển từ giáo dục tiếp cận việc trang bị kiến thức sang phát triển năng lực của trẻ em mà chương trình giáo dục phổ thông 2018 là linh hồn.

Để giải quyết căn cơ việc này, Bộ trưởng cho rằng khó có thể "một sớm một chiều" khắc phục được, mà cần một giải pháp rất tổng thể.

Quy mô tuyển sinh lớn có thể dẫn đến hệ lụy trong đào tạo

Đại biểu Nguyễn Danh Tú (Kiên Giang) cho biết, theo báo cáo, cùng với tự chủ đại học và sự đa dạng hóa trong tuyển sinh, nhiều trường đã tăng hết công suất tuyển sinh để có nguồn thu từ học phí. Thực trạng này ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao.

Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết nguyên nhân, trách nhiệm quản lý, giải pháp để giáo dục đại học góp phần nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, thực học, thực nghiệm, giảng dạy tốt, học tốt, quản lý tốt.

Trả lời câu hỏi này, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn thừa nhận, đây là hiện tượng có thật ở một số trường đại học, không phải tất cả. Một số trường đại học với quy mô 30.000-40.000 sinh viên là có thật.

Nói về nguyên nhân tăng quy mô của một số trường đại học, Bộ trưởng nêu một trong những lý do là liên quan đến vấn đề học phí. Học phí này so với mức sống của người dân cũng khó khăn thì cũng là khoản đáng kể.

Hiện nay, học phí của khối trường đại học công của Việt Nam có học phí trung bình 25 triệu đồng/năm, tương đương khoảng 1.000USD/năm, học phí một số ngành thấp hơn là 15-20 triệu/năm.

Ông Sơn dẫn học phí của các trường đại học của Mỹ bình quân 55.000-60.000USD/năm. So với mức chi phí 1.000USD/năm của nước ta chỉ bằng 1/50 mức trung bình các trường đại học ở Mỹ.

"Nếu với số tiền trên để đảm bảo vận hành của một trường đại học thì các trường có xu hướng tăng quy mô, lấy quy mô bù vào để có khoản thu vận hành trong trường. Chính vì các trường chủ yếu trông chờ vào học phí", Bộ trưởng cho hay.

Nguồn thu khác của các trường từ dịch vụ, hỗ trợ từ ngân sách, nguồn thu nghiên cứu khoa học công nghệ rất ít.

Bộ trưởng thừa nhận với các trường quy mô tuyển sinh lớn sẽ có nguy cơ, hệ lụy ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo.

Về giải pháp trong quản lý nhà nước, Bộ trưởng cho biết sẽ kiểm soát nghiêm ngặt, đảm bảo đầy đủ chất lượng với tỷ lệ tuyển sinh, công cụ kiểm định buộc các trường tuân thủ điều kiện đảm bảo chất lượng.

Đồng thời, ông Sơn cho rằng cũng phải tính đến việc có hỗ trợ ngân sách nhà nước với các trường công, chứ không trông chờ thuần túy vào học phí. Ngoài ra, cần hỗ trợ cho học sinh từ những hỗ trợ khác nhau.

Nguồn: Dân Trí