Sau nhiều năm, nhà nước lại chuẩn bị phát hành trái phiếu quốc gia cho các hộ gia đình. Chính phủ mới do các đảng ANO, SPD và Đảng Những Người lái xe thành lập muốn huy động tiền để trang trải các khoản chi tiêu ngày càng tăng. Loại trái phiếu mới này nhằm mở rộng phạm vi các nhà đầu tư và giảm sự phụ thuộc vào các ngân hàng. Người gửi tiết kiệm sẽ có cơ hội mua chúng chậm nhất là vào đầu năm 2027.

“Chúng tôi sẽ cho các hộ gia đình cơ hội đầu tư số tiền tiết kiệm từ 1.000 korun đến 3 triệu korun thông qua loại Trái phiếu Cộng hòa được ưa chuộng, với lãi suất thưởng cho việc giữ trái phiếu trong suốt sáu năm,” bà Alena Schillerová (ANO), ứng viên cho chức Bộ trưởng Tài chính, nói với báo Novinky. Trước đó, bà cũng từng giữ chức vụ này trong chính phủ của Chủ tịch đảng ANO, ông Andrej Babiš.

Hiện còn quá sớm để đưa ra ước tính về mức sinh lời của những trái phiếu này. Lãi suất và khả năng xuất hiện thêm các loại trái phiếu khác sẽ phụ thuộc vào tình hình thị trường vào thời điểm đó, bà Schillerová cho biết.

Hiện tại, nợ công của nhà nước đã lên tới 3,5 nghìn tỷ korun, trong đó các hộ gia đình đang nắm giữ 3,3%. Phần lớn nợ đang nằm trong tay các ngân hàng, nhà đầu tư nước ngoài, công ty bảo hiểm và quỹ đầu tư. Nếu chính phủ mới có thể nâng tỷ lệ trái phiếu do hộ gia đình nắm giữ lên 5% như kế hoạch, con số này sẽ tương đương với 175 tỷ korun.

“Đây là mức độ đa dạng hóa lành mạnh, giúp người dân gắn bó hơn với tài chính quốc gia mà không làm tăng chi phí trả nợ,” bà Schillerová nhận định.

Việc vay tiền từ công dân thông qua trái phiếu nhà nước là điều phổ biến trên thế giới. Gần đây, Slovakia cũng đã áp dụng hình thức này để giải quyết thâm hụt ngân sách ngày càng tăng. Tại Ý, trái phiếu dành cho công dân cũng rất được ưa chuộng.

Tại Cộng hòa Séc, trái phiếu dành cho người dân lần đầu được đưa ra vào năm 2011 dưới thời Bộ trưởng Tài chính Miroslav Kalousek (TOP 09), và sau đó được bà Schillerová tiếp tục triển khai bảy năm sau. “Chúng tôi sẽ thiết lập điều kiện sao cho có lợi cho nhà nước,” bà nói thêm. Đồng thời, bà nhấn mạnh mục tiêu của trái phiếu là tăng cường khả năng tự lực tài chính, ổn định kênh tài trợ và giữ lãi suất trong nước.

“Đối với nhà nước, tiêu chí chính cần là chi phí tài chính. Nhìn chung, tôi không mong đợi lợi tức của trái phiếu tiết kiệm dành cho công dân sẽ khác biệt lớn so với lợi tức từ các trái phiếu nhà nước đang được phát hành trên thị trường tài chính,” ông Jaromír Gec, chuyên gia phân tích của ngân hàng Komerční banka, cho biết. Hiện tại, trái phiếu nhà nước phát hành bằng đồng korun có lợi suất 3,6% kỳ hạn hai năm, 4% kỳ hạn năm năm và 4,5% kỳ hạn mười năm.

Trái phiếu Cộng hòa do bà Schillerová giới thiệu đã dừng phát hành sau khi ông Zbyněk Stanjura (ODS) lên giữ chức Bộ trưởng Tài chính vào tháng 1 năm 2022. Khi đó, giá tiêu dùng tăng mạnh đã khiến các trái phiếu chống lạm phát trở nên rất phổ biến, đồng thời trở thành gánh nặng lớn cho ngân sách nhà nước. Trong giai đoạn từ 2018 đến 2022, nhà nước đã vay tổng cộng 80 tỷ korun từ người dân.

“Chúng tôi muốn một phần chi phí vay nợ quay trở lại trực tiếp cho các hộ gia đình Séc,” bà Schillerová nói. Ông Gec cho rằng trái phiếu tiết kiệm có thể là lựa chọn hấp dẫn cho bộ phận dân số thận trọng hơn trong đầu tư. “So với các công cụ tài chính khác, trái phiếu nhà nước còn được ưu đãi nhờ lợi suất không bị đánh thuế thu nhập tại nguồn,” ông bổ sung.

Theo Novinky