Ngày 7-2, Thủ tướng Canada Justin Trudeau thừa nhận việc sáp nhập Canada của Tổng thống Mỹ Donald Trump là ý định nghiêm túc.

Ngày 7-2 giờ địa phương, Thủ tướng Trudeau trong một cuộc họp kín với các lãnh đạo doanh nghiệp đã thừa nhận ông Trump nghiêm túc về việc biến Canada thành "tiểu bang thứ 51". Viễn cảnh này đặt ra nhiều câu hỏi: Liệu nó có thực hiện được không và sẽ diễn ra như thế nào?

Quá trình sáp nhập phức tạp

Đài CTV News dẫn lời ông Adam Chapnick - giáo sư nghiên cứu quốc phòng tại Trường quân sự Canadian Forces College ở thành phố Ontario - rằng: “Mỹ hoàn toàn có thể dùng biện pháp cuối cùng là vũ lực để chinh phục Canada".

Tuy nhiên, khi được hỏi liệu có cân nhắc dùng sức mạnh quân sự để thâu tóm Canada hay không, ông Trump đã khẳng định: “Không, chỉ cần sức mạnh kinh tế”.

Nếu việc sáp nhập thành hiện thực, trong nhiệm kỳ của mình, ông Trump sẽ gặp những rào cản trong quá trình xóa bỏ đường ranh giới giữa hai nước Mỹ và Canada, trong số đó có quá trình thực thi về mặt pháp lý.
“Không có gì đảm bảo tất cả các tỉnh ở Canada đồng ý giải tán quốc gia, chứ chưa nói gì đến việc đồng ý sáp nhập vào Mỹ”, ông Chapnick nói.

Theo dữ liệu từ cuộc khảo sát vào tháng 12-2024 của công ty nghiên cứu thị trường Leger, chỉ 13% trong số 1.520 người Canada tham gia khảo sát mong muốn nước này trở thành tiểu bang 51 của Mỹ, trong khi 82% phần trăm phản đối đề xuất này.

Một ví dụ điển hình là Quebec, tỉnh lớn nhất ở Canada, với quyền tự chủ cao, ngôn ngữ, văn hóa và thể chế chính trị riêng. 93% người dân tỉnh Quebec nói tiếng Pháp chứ không phải ngôn ngữ chính thức là tiếng Anh.

Bên cạnh đó, với số dân lên tới 40 triệu người, Canada sẽ có số ghế trong Quốc hội Mỹ tương đương bang California. Khả năng cao là hầu hết số ghế này sẽ thuộc về Đảng Dân chủ, ông Chapnick phân tích.

Lợi ích song phương?

Theo ông Frederic Berard, giáo sư Đại học Montreal (Canada), có nhiều lý do khiến Mỹ muốn sáp nhập Canada, như nhu cầu về địa lý và tài nguyên.

Trên thực tế, Canada hiện là nhà cung cấp dầu lớn nhất của Mỹ. Ngoài ra, uranium của Canada là nguồn nhiên liệu chủ chốt cho các nhà máy điện hạt nhân, kali lại là nguồn phân bón chủ lực cho các trang trại của Mỹ.

Mới đây ngày 7-2, tại cuộc họp thượng đỉnh kinh tế Canada - Mỹ ở Toronto, Thủ tướng Trudeau cũng nói rằng Tổng thống Trump muốn sáp nhập Canada vào Mỹ "là vì muốn tiếp cận trữ lượng khoáng sản giá trị của Canada".

"Họ rất hiểu biết về các nguồn lực của chúng ta và nghĩ rằng cách dễ nhất để có được chúng là sáp nhập Canada vào Mỹ", Thủ tướng Trudeau nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, lợi ích kinh tế cũng là một nguyên nhân. Tổng thống Trump viết trên mạng xã hội Truth Social ngày 2-2 rằng: "Chúng ta đang phải trả hàng trăm tỉ USD để trợ cấp cho Canada. Không có lý do gì để làm như vậy".

Ông Trump ám chỉ rằng nếu không có sự hỗ trợ của Mỹ, quốc gia này sẽ phải vật lộn để duy trì khả năng tồn tại.

Không chỉ vậy, nhà lãnh đạo Mỹ cũng hứa hẹn "mức thuế thấp hơn và nói không với thuế quan". Người Canada sẽ được lợi về mặt kinh tế, sẽ không có bất kỳ trở ngại thương mại nào giữa Canada và Mỹ.

Trước đó, quyết định áp thuế 25% đối với tất cả hàng nhập khẩu từ Canada của ông Trump được cho là có thể tàn phá nền kinh tế Canada. Tuy nhiên ông Trump trao cho một trong những đối tác thương mại lớn nhất của nước này thời hạn 30 ngày để đàm phán thêm.

Ông Trump cũng tuyên bố người dân Canada sẽ không phải lo lắng về quân đội hoặc nhiều vấn đề khác nếu quyết định sáp nhập vào Mỹ. "Họ cũng sẽ có bảo hiểm y tế tốt hơn. Tôi nghĩ người dân Canada sẽ thích điều đó", ông Trump khẳng định.

Ngoài ra, Canada còn là bàn đạp quan trọng để Mỹ tiến gần hơn tới đảo Greenland và Bắc cực.

(Nguồn: Tuoitre)