Cảnh sát Hàn Quốc không thể thực hiện lệnh bắt Tổng thống Yoon Suk Yeol chỉ vì "chướng ngại vật" là Cơ quan An ninh tổng thống Hàn Quốc (PSS). Vậy PSS là tổ chức nào và có quyền lực ra sao?

Theo Hãng tin Yonhap, ngày 3-1, các điều tra viên của Văn phòng Điều tra tham nhũng đối với các quan chức cấp cao (CIO) đã trình lệnh bắt giữ ông Yoon và lệnh khám xét dinh thự tổng thống, nhưng Giám đốc Cơ quan An ninh tổng thống Hàn Quốc (PSS) Park Chong Jun đã từ chối cho họ vào, viện dẫn những hạn chế đối với các khu vực được bảo vệ.

Vì sao cơ quan điều tra Hàn Quốc tạm dừng việc bắt giữ Tổng thống Yoon Suk Yeol?
Ở bên trong khu dinh thự, các thành viên CIO và cảnh sát đi cùng đã bị các đặc vụ của PSS, cũng như những binh sĩ được điều động đến bảo vệ tổng thống, chặn lại. Bộ Quốc phòng Hàn Quốc thông tin những binh sĩ này nằm dưới sự kiểm soát của PSS, theo Hãng tin Reuters.

"Các công tố viên và điều tra viên của CIO đang bị kẹt trong thế giằng co với PSS trước dinh thự, sau khi vượt qua rào chắn thứ nhất và thứ hai" - một quan chức thông tin.
Không rõ PSS - trước đây đã chặn các điều tra viên thực hiện lệnh khám xét văn phòng và nơi ở chính thức của ông Yoon - có cố gắng ngăn chặn tới cùng việc bắt giữ ông Yoon hay không.

Vậy PSS là ai mà lại "dám" làm như vậy?

PSS có từ cách đây nhiều thập niên, là cơ quan độc lập có trách nhiệm bảo vệ tổng thống Hàn Quốc.

Tiền thân của PSS là "Cảnh sát An ninh tổng thống Kyong Mu Dae" được thành lập vào năm 1949.

PSS được thành lập vào năm 1963 sau khi Luật PSS 157 được ban hành, với Hong Jong Chul là lãnh đạo đầu tiên của cơ quan này. Sau cuộc tấn công của biệt kích Triều Tiên vào Nhà Xanh năm 1968, trách nhiệm của PSS được tăng lên.

Năm 1974, đệ nhất phu nhân Yuk Young Soo (vợ của Tổng thống Hàn Quốc Park Chung Hee) bị bắn chết trong một vụ ám sát Tổng thống Park Chung Hee bất thành.

Năm đó, PSS mới được trao quyền lớn hơn đáng kể đối với các hoạt động đảm bảo an ninh cho tổng thống, bao gồm huy động quân đội, cảnh sát. Tuy nhiên, trách nhiệm của PSS đã được cắt giảm sau vụ Tổng thống Park Chung Hee bị ám sát năm 1979...
Hiện nay PSS có nhiệm vụ bảo vệ: (1) Tổng thống và gia đình của ông ấy/bà ấy; (2) tổng thống đắc cử và gia đình của ông ấy/bà ấy; (3) quyền tổng thống và vợ/chồng của họ; (4) cựu tổng thống và vợ/chồng cùng con cái của họ trong vòng 10 năm sau khi rời nhiệm sở nếu điều đó không trái với mong muốn của họ; (5) nguyên thủ quốc gia hoặc người đứng đầu nhánh hành pháp của một quốc gia đến thăm Hàn Quốc và vợ/chồng của họ; (6) bất kỳ người trong nước và nước ngoài nào khác mà giám đốc Cơ quan An ninh tổng thống cho rằng cần phải bảo vệ.

Hiện tại người đứng đầu PSS là ông Park Chong Jun (có trang ghi Park Jong Joon).

Tổng thống Yoon là người đã bổ nhiệm ông Park Chong Jun làm giám đốc PSS hồi tháng 9-2024. Ông Park từng là quan chức "số 2" của Cơ quan Cảnh sát quốc gia Hàn Quốc và phó giám đốc PSS vào đầu những năm 2010.

"An ninh của tổng thống là nhiệm vụ quan trọng liên quan trực tiếp đến an ninh quốc gia. Tôi sẽ cố gắng hết sức để thực hiện nhiệm vụ của mình một cách hoàn hảo để đảm bảo không có lỗ hổng nào trong việc bảo vệ tổng thống" - ông Park từng phát biểu vào thời điểm được bổ nhiệm.

Trong tuyên bố ngày 3-1, luật sư của Tổng thống Yoon Suk Yeol cho biết việc thực hiện lệnh bắt giữ nói trên đối với ông Yoon là trái luật và họ sẽ có hành động pháp lý, nhưng không giải thích thêm.

Ông Yoon hiện đối mặt với cuộc điều tra về cáo buộc nổi loạn vì lệnh thiết quân luật ban bố đêm 3-12-2024. Hôm 31-12-2024, Tòa án quận phía tây Seoul đã chấp thuận lệnh bắt giữ ông Yoon để phục vụ điều tra.
Trong khi đó, Tòa án Hiến pháp Hàn Quốc có thời hạn 180 ngày để quyết định ủng hộ luận tội hay sẽ phục chức cho ông Yoon, sau khi Quốc hội nước này đã bỏ phiếu thông qua kiến nghị luận tội Tổng thống Yoon Suk Yeol vào ngày 14-12-2024.

(Nguồn: Tuoitre)