Việc một công tố viên liên bang danh tiếng từ chức trước áp lực từ chính quyền ông Trump, đã châm ngòi tranh cãi về sự độc lập của hệ thống tư pháp Mỹ.

Bà Danielle R. Sassoon, quyền công tố viên liên bang ở Manhattan (Mỹ), đã gây chấn động giới tư pháp Mỹ khi tuyên bố từ chức vào ngày 13-2 giờ địa phương. Quyết định này được đưa ra sau khi bà từ chối yêu cầu của Bộ Tư pháp về việc hủy bỏ các cáo buộc tham nhũng đối với Thị trưởng New York, ông Eric Adams.

"Tôi không thể hoàn thành nghĩa vụ của mình, dẫn dắt văn phòng này hiệu quả hay đại diện cho chính phủ một cách đáng tin cậy trước tòa án, nếu như tôi phải tìm cách bác bỏ vụ án của ông Adams", trích đoạn thư mà bà Sassoon gửi đến Tổng chưởng lý Pam Bondi một ngày trước khi bà từ chức.

Sự nghiệp rực rỡ
Trước khi trở thành quyền công tố viên liên bang, bà Sassoon đã có một sự nghiệp xuất sắc trong ngành tư pháp.

Sinh ra và lớn lên ở New York, bà theo học tại Đại học Harvard, tốt nghiệp loại ưu vào năm 2008 và tiếp tục theo học tại Trường Luật Yale danh giá. Bà cũng từng làm thư ký cho thẩm phán Antonin Scalia của Tòa án Tối cao.

Năm 2016, bà Sassoon gia nhập Văn phòng Công tố viên liên bang Manhattan, nơi bà thăng tiến nhanh chóng qua các đơn vị tội phạm tổng hợp, ma túy, tội phạm bạo lực và gian lận chứng khoán.

Với nền tảng bảo thủ vững chắc, bà được biết đến là một công tố viên có lập trường cứng rắn và tôn trọng tính pháp quyền.

Cuối năm 2023, bà Sassoon được bổ nhiệm làm đồng trưởng bộ phận kháng cáo hình sự và có thể đã xem xét nhiều vụ án quan trọng, trong đó có vụ của Thị trưởng Adams.

Đến tháng 1 năm nay, chính quyền ông Trump bất ngờ bổ nhiệm bà làm quyền công tố viên liên bang tại Manhattan, dù nhiệm kỳ của bà dự kiến không kéo dài lâu do bà sẽ nghỉ sinh vào giữa tháng 3.

Báo New York Times nhận định rằng bà Sassoon đã có một sự nghiệp thăng tiến "như diều gặp gió" ở Văn phòng Công tố viên liên bang Manhattan, trước khi trở thành quyền công tố viên liên bang ở tuổi 38.

Từ chức để bảo vệ công lý

Chỉ sau vài tuần nhậm chức tại văn phòng công tố danh tiếng bậc nhất nước Mỹ, bà Sassoon đã gặp ngay trở ngại lớn: chính quyền Tổng thống Donald Trump yêu cầu bà hủy bỏ cáo buộc tham nhũng đối với ông Eric Adams, người giữ chức thị trưởng thành phố New York.

Ngày 31-1, bà đã đến trụ sở Bộ Tư pháp ở thủ đô Washington để bàn bạc về yêu cầu này.

Tuy nhiên, trong tuần này ông Emil Bove III - quan chức cấp cao của Bộ Tư pháp - đã gửi một bản ghi nhớ yêu cầu quyền công tố viên hủy bỏ vụ án, đồng thời xử lý các cáo buộc chống lại ông Adams nhanh nhất có thể.

Là một người theo đuổi nguyên tắc, bà Sassoon không chấp nhận áp lực chính trị này. Ngày 13-2, bà tuyên bố từ chức và gây chấn động toàn bộ hệ thống tư pháp liên bang.

Trong thư từ chức của mình, bà Sassoon cho biết các luật sư của ông Adams đã nhiều lần đề nghị một thỏa thuận trao đổi: nếu chính quyền hủy bỏ các cáo buộc tham nhũng chống lại ông Adams, ông Adams sẽ hỗ trợ Tổng thống Trump về chính sách nhập cư.

Bà cũng bày tỏ sự bất bình khi Bộ Tư pháp quyết định hủy vụ án một cách vội vàng, mà theo bà là có sự phối hợp với phía luật sư của ông Adams. Điều khiến bà Sassoon bức xúc nhất là quyết định này được đưa ra mà không có sự tham vấn đầy đủ với bà - người trực tiếp phụ trách vụ án.

Quyết định của bà Sassoon được đánh giá là một hành động khẳng khái bảo vệ tính độc lập của ngành tư pháp Mỹ, đồng thời làm dấy lên những câu hỏi về mức độ can thiệp của chính quyền ông Trump vào hệ thống pháp luật quốc gia.

Trước đó, các công tố viên trong văn phòng đã theo dõi sát sao phản ứng của bà Sassoon, để đánh giá mức độ độc lập của bà trước áp lực từ chính quyền Tổng thống Trump.

Với việc ông Jay Clayton dự kiến tiếp quản vị trí công tố viên Manhattan khi nhiều khả năng vượt qua quá trình xác nhận của Thượng viện, giới quan sát đặt câu hỏi liệu tính độc lập của cơ quan này có được duy trì trong thời gian tới hay không.

(Nguồn: Tuoitre)