Liên hợp quốc nhận định thế giới “vẫn còn trong cuộc chiến” chống biến đổi khí hậu sau khi Hội nghị Thượng đỉnh Khí hậu COP30 tại Belém (Brazil) kết thúc với các thỏa thuận đạt được vào phút chót giữa bối cảnh chia rẽ sâu sắc. 

Theo tờ The Guardian, dù nhiều mục tiêu quan trọng không được đáp ứng, việc duy trì được tinh thần hợp tác đa phương trong thời điểm địa chính trị căng thẳng đã được xem là một kết quả đáng chú ý.

COP30 diễn ra trong hơn hai tuần với kỳ vọng lớn khi được tổ chức tại Amazon - biểu tượng của cuộc chiến chống phá rừng và bảo vệ hệ sinh thái. Tuy nhiên, các quốc gia đã không đạt đồng thuận về việc chấm dứt kỷ nguyên nhiên liệu hóa thạch, do sự phản đối mạnh từ một số nước. Kế hoạch xây dựng lộ trình kết thúc nạn phá rừng toàn cầu cũng không đạt được đồng thuận, gây thất vọng cho nhiều tổ chức môi trường. Trong suốt những ngày cuối, bất đồng gia tăng khiến hội nghị nhiều lần đứng trước nguy cơ đổ vỡ.

Phát biểu sau phiên họp toàn thể kéo dài, ông Simon Stiell - Trưởng cơ quan khí hậu Liên hợp quốc - cho biết: “COP30 năm nay diễn ra giữa những cơn sóng chính trị dữ dội. Sự phủ nhận, chia rẽ và địa chính trị đã giáng những đòn mạnh vào hợp tác quốc tế”. Ông cũng nhắc đến việc Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump không cử đại diện tham dự, được xem là biểu tượng của xu hướng thoái lui trước các nỗ lực khí hậu.

Việc thỏa thuận được thông qua nhờ những cuộc đàm phán nhượng bộ từ nhiều phía. Kết quả cuối cùng dù chỉ mang tính tối thiểu, nhưng vẫn bao gồm một số bước tiến như cam kết tăng gấp ba nguồn tài chính thích ứng cho các cộng đồng bị tác động; nhất trí xây dựng cơ chế chuyển dịch công bằng nhằm hỗ trợ các nước đang phát triển; và lần đầu tiên đưa quyền của cộng đồng bản địa vào văn kiện hội nghị.

Tuy nhiên, các vấn đề then chốt khác lại bị trì hoãn sang những tiến trình ngoài khuôn khổ Liên hợp quốc, đặc biệt là việc xây dựng lộ trình giảm dần nhiên liệu hóa thạch và chấm dứt phá rừng. Những tác động tiêu cực của hệ thống thực phẩm toàn cầu - đặc biệt là việc chăn nuôi gia súc trên các khu đất đã bị chặt phá ở Amazon - gần như không được đề cập.

Nhiều tổ chức bảo vệ môi trường bày tỏ sự thất vọng. Greenpeace nhận định COP30 “bắt đầu bằng tham vọng nhưng kết thúc trong hụt hẫng”, khi đây lẽ ra phải là thời điểm thế giới chuyển từ đàm phán sang hành động quyết liệt.

Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres đánh giá cao những nỗ lực đã có, nhưng nhấn mạnh rằng các chia rẽ chính trị đang làm tê liệt khả năng ra quyết định khẩn cấp. Kết quả là, thế giới đang tụt hậu nghiêm trọng so với những gì khoa học yêu cầu để bảo vệ hành tinh.

Dù kết quả không đáp ứng kỳ vọng, nhiều chuyên gia cho rằng “cánh cửa vẫn chưa đóng lại”. Giáo sư Michael Grubb từ Đại học College London nhận định COP30 cho thấy tập trung quá nhiều vào việc loại bỏ nhiên liệu hóa thạch sẽ luôn gặp rào cản chính trị, và rằng con đường đến COP31 cần nhấn mạnh tiềm năng kinh tế của năng lượng tái tạo và điện hóa - những giải pháp có thể tạo đồng thuận rộng rãi hơn và mang lại lợi ích thiết thực cho các quốc gia đang phát triển.
Nguồn: baotintuc.vn