Matt Gaetz, cựu nghị sĩ Cộng hòa bang Florida và cũng từng là ứng cử viên Ngườ̀i đứng đầu Bộ Tư pháp trong thời gian ngắn, đã đề xuất trong công việc mới của mình với vai trò người dẫn chương trình trên One America News rằng nên mời Nga gia nhập NATO như một cách để chấm dứt cuộc chiến tại Ukraine.

“Tôi có một ý tưởng: Đề nghị cho Nga gia nhập NATO,” Gaetz phát biểu trong chương trình “The Matt Gaetz Show” vào thứ Hai. “Tất nhiên, để đổi lấy ‘cây gậy’ này, Trump sẽ cần đạt được mọi điều ông ấy muốn từ [Tổng thống Nga Vladimir] Putin liên quan đến việc chấm dứt xung đột, hợp tác kinh tế và các tranh chấp lãnh thổ.”

“Trước khi bạn cho rằng tôi điên vì nghĩ đến việc NATO và Nga là đối tác, thì ý tưởng này đã được các nhà hoạch định chính sách đối ngoại cả cánh hữu lẫn cánh tả đưa ra trong một thời gian dài rồi,” ông nói thêm. “Năm 1997, Ủy ban Đối ngoại Thượng viện đã tổ chức một phiên điều trần về việc mở rộng NATO. Ngoại trưởng của Tổng thống Clinton khi đó, bà Madeleine Albright, đã nhắc đến sự hợp tác mang tính đột phá giữa NATO và Nga.”

“Quả ngọt đó đã không đơm hoa kết trái vì thay vì tăng cường hợp tác với Nga, tư duy lúc ấy là mở rộng NATO để bao vây Nga. Chúng ta đã học được rằng một con thú bị dồn vào chân tường có thể sẽ cào cấu,” Gaetz lập luận. “Chúng ta đã chọn cách bao vây thay vì hợp tác trong khi nhiều người khẳng định hợp tác có thể là một phần trong chiến lược dài hạn với Nga.”

Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) được thành lập vào năm 1949 sau Chiến tranh Thế giới thứ hai nhằm đối phó với Liên Xô. Trong một thời gian sau Chiến tranh Lạnh, NATO đã nỗ lực xây dựng quan hệ đối tác với Nga, nhưng mọi hình thức hợp tác bị chấm dứt sau khi Nga sáp nhập Crimea vào năm 2014.

Vào tối thứ Hai, Matt Gaetz tiếp tục đề xuất rằng nên mời Nga gia nhập NATO.

“Michael McFaul, cựu Đại sứ Mỹ tại Nga dưới thời Tổng thống Obama, từng viết một bài báo vào năm 2006 có tiêu đề: 'Tại sao một nước Nga dân chủ nên gia nhập NATO',” Gaetz nói tiếp. “Điều này cho thấy rằng tư cách thành viên NATO là phần thưởng đạt được chứ không phải quyền hiển nhiên — nhưng tại sao lại không cho Nga một cơ hội để đạt được nó?”

Nga là quốc gia đầu tiên gia nhập chương trình “Đối tác vì Hòa bình” của NATO vào tháng 6 năm 1994. Mục tiêu của chương trình là mở rộng hợp tác chính trị và quân sự tại châu Âu.

Vào cuối tháng 5 năm 1997, các nhà lãnh đạo NATO và Tổng thống Nga khi đó là Boris Yeltsin đã cùng ký “Đạo luật Sáng lập NATO-Nga”, bày tỏ mong muốn “cùng xây dựng một nền hòa bình lâu dài và toàn diện tại khu vực Châu Âu-Đại Tây Dương dựa trên các nguyên tắc dân chủ và an ninh hợp tác.”

Dưới thời Tổng thống Vladimir Putin, từ năm 2002 đến 2008, NATO và Nga đã tham gia Hội đồng NATO-Nga — hình thức họp chính thức giữa hai bên, nhưng đã bị đình chỉ sau hành động quân sự của Nga tại Gruzia năm 2008.

Trang web chính thức của NATO hiện nay mô tả Nga là “mối đe dọa nghiêm trọng và trực tiếp nhất đối với an ninh của các quốc gia thành viên.”

“Việc Nga gia nhập NATO sẽ không thể xảy ra ngay ngày mai nhưng để có hòa bình, tất cả các bên cần phải hy sinh và đạt được điều gì đó,” Gaetz nói. “Mọi người cần cảm thấy an toàn hơn trong hòa bình, thay vì trong chiến tranh. Gây chiến thì dễ — chỉ cần tấn công. Nhưng làm hòa thì khó, và ít nhất chính quyền Trump đang nỗ lực. Chúng tôi tin rằng sự tiến bộ đó cuối cùng có thể — và nên — dẫn đến việc mở rộng NATO cho Nga, nếu tất cả cùng hành xử đúng mực.”

Những phát biểu của ông Gaetz được đưa ra ngay sau khi Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và một số lãnh đạo châu Âu gặp Tổng thống Donald Trump tại Nhà Trắng vào thứ Hai.

Một quan chức trong chính quyền hôm Chủ Nhật cho biết ông Putin đã đồng ý tại hội nghị thượng đỉnh ở Alaska với ông Trump vào thứ Sáu rằng Hoa Kỳ và các đồng minh châu Âu có thể đưa ra một bảo đảm an ninh cho Ukraine — tương tự Điều 5 của NATO như một phần trong thỏa thuận kết thúc cuộc chiến tranh toàn diện bắt đầu từ tháng 2 năm 2022.

Đặc phái viên của Tổng thống Trump, ông Steve Witkoff, cũng xuất hiện trên chương trình “State of the Union” của CNN vào Chủ Nhật, khẳng định: “Đây là lần đầu tiên chúng tôi được nghe Nga đồng ý với điều đó.” Ông nói thêm rằng đây là “bước ngoặt lớn”.

“Chúng tôi đã giành được sự nhượng bộ rằng Hoa Kỳ có thể cung cấp bảo hộ tương tự Điều 5, điều mà Ukraine mong muốn khi tham gia NATO,” ông Witkoff nói.

Theo Independen