Tổng thống Nga và Mỹ điện đàm nhằm giải quyết một loạt vấn đề nổi trội trong quan hệ giữa hai quốc gia, với tâm điểm chú ý là hòa bình tại Ukraine.

Theo Hãng tin Reuters, khoảng 21h tối 18-3 (giờ Việt Nam), Tổng thống Nga Vladimir Putin đã bắt đầu cuộc điện đàm quan trọng với người đồng cấp Mỹ Donald Trump.

Đến khoảng 23h57 (giờ Việt Nam), Đài NBC News thông báo cuộc điện đàm giữa ông Trump và ông Putin đã kết thúc. Cuộc gọi kéo dài hơn một tiếng rưỡi.

Ngay sau khi cuộc điện đàm kết thúc, ông Kirill Dmitriev, đặc phái viên phụ trách hợp tác quốc tế của ông Putin, viết trên mạng xã hội X: "Dưới sự lãnh đạo của Tổng thống Putin và Tổng thống Trump, hôm nay thế giới đã trở thành một nơi an toàn hơn rất nhiều! Lịch sử! Sử thi!".

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cũng xác nhận điện đàm kết thúc.

Ông Putin chấp nhận tạm ngừng tấn công các cơ sở năng lượng của Ukraine trong 30 ngày

Hãng thông tấn RIA Novosti dẫn nguồn Điện Kremlin cho biết ông Putin và ông Trump đã thảo luận về nhiều vấn đề, trong đó có vấn đề Ukraine.

Điện Kremlin thông báo: "Trong bối cảnh Tổng thống Mỹ đề xuất lệnh ngừng bắn 30 ngày, phía Nga đã nêu ra một số điểm quan trọng, bao gồm việc đảm bảo kiểm soát hiệu quả đối với lệnh ngừng bắn dọc theo toàn bộ tuyến giao tranh, sự cần thiết phải chấm dứt việc cưỡng bức động viên tại Ukraine, cũng như ngăn chặn việc tái vũ trang các lực lượng vũ trang Ukraine.

Ngoài ra, Nga cũng nhấn mạnh những rủi ro nghiêm trọng liên quan đến việc chính quyền Kiev không có khả năng đàm phán, khi nhiều lần phá hoại và vi phạm các thỏa thuận đã đạt được.

Sự chú ý cũng được hướng đến các hành động khủng bố tàn bạo do lực lượng vũ trang Ukraine thực hiện nhằm vào dân thường ở khu vực Kursk".

Bên cạnh đó, Reuters khẳng định ông Putin đã chấp nhận tạm ngừng tấn công các cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine trong 30 ngày.

RIA cho biết ông Putin đã nói với ông Trump rằng ông sẵn sàng cùng nhau giải quyết tình hình ở Ukraine, hướng đến tình hình bền vững. Hãng thông tấn này cũng nhắc đến ý tưởng ngừng tấn công cơ sở năng lượng Ukraine 30 ngày đến từ ông Trump. Ông Putin ủng hộ ý tưởng đó và đã ra lệnh cho quân đội thực hiện.

Điện Kremlin cũng thông báo Nga và Mỹ sẽ thành lập một nhóm chuyên gia để giải quyết vấn đề Ukraine.

Ngoài ra, Tổng thống Nga nhấn mạnh điều kiện chủ chốt để giải quyết cuộc xung đột thông qua con đường chính trị và ngoại giao là việc chấm dứt các khoản viện trợ quân sự nước ngoài và chia sẻ thông tin tình báo dành cho Kiev.

Bên cạnh đó, ông Putin khẳng định Matxcơva đảm bảo tính mạng và đối đãi tốt đối với binh sĩ Ukraine đầu hàng tại vùng Kursk.

Tổng thống Nga thông báo với người đồng cấp rằng Nga và Ukraine sẽ thực hiện trao đổi 175 tù nhân chiến tranh của mỗi bên với nhau. Bên cạnh đó, để thể hiện thiện chí, Matxcơva sẽ giao lại cho Kiev 23 binh sĩ Ukraine bị thương nặng đang được Nga điều trị.

Thông cáo của Điện Kremlin nêu: "Trong cuộc điện đàm, ông Donald Trump đã đưa ra đề xuất các bên tham chiến cùng nhau ngừng tấn công các cơ sở năng lượng trong 30 ngày. Ông Vladimir Putin đã phản hồi tích cực với sáng kiến này và ngay lập tức ra lệnh cho quân đội Nga triển khai".
Bên cạnh vấn đề Ukraine, Tổng thống Nga cũng nhất trí với ông Trump về việc triển khai sáng kiến nhằm đảm bảo an ninh hàng hải trên Biển Đen. Hai nhà lãnh đạo thống nhất sẽ bắt đầu đàm phán các chi tiết cụ thể cho việc này.
Ngoài ra, ông Putin và ông Trump còn thảo luận về vấn đề Trung Đông và Biển Đỏ. Điện Kremlin khẳng định sẽ có những nỗ lực chung của Nga và Mỹ nhằm ổn định tình hình ở khu vực này, thiết lập hợp tác nhằm tránh chạy đua hạt nhân và hướng đến an ninh toàn cầu. Cả hai bày tỏ niềm tin điều này sẽ đóng góp vào không khí chung của quan hệ Nga - Mỹ.
Bên cạnh đó, ông Putin và ông Trump đều đã thể hiện mong muốn bình thường hóa quan hệ giữa hai nước, thể hiện qua nhiều lĩnh vực khác nhau, đặc biệt là kinh tế và năng lượng.
Đặc biệt, ông Trump tán thành ý tưởng của ông Putin về việc tổ chức trận giao hữu khúc côn cầu trên cả đất Mỹ và Nga, giữa những cầu thủ chơi trong giải khúc côn cầu chuyên nghiệp của hai nước.
Cuối cùng, hai nhà lãnh đạo thống nhất sẽ duy trì liên lạc trong tất cả vấn đề đã được đưa ra trao đổi.

Nhà Trắng: Hướng đến một lệnh ngừng bắn hoàn toàn và hòa bình lâu dài

Ngay sau Điện Kremlin, Nhà Trắng cũng đưa ra thông cáo riêng về kết quả điện đàm. Thông cáo của Washington nêu: "Hôm nay, Tổng thống Trump và Tổng thống Putin đã thảo luận về sự cần thiết của hòa bình và một lệnh ngừng bắn trong cuộc chiến ở Ukraine.

Cả hai nhà lãnh đạo đều nhất trí rằng xung đột này cần chấm dứt bằng một nền hòa bình lâu dài. Họ cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cải thiện quan hệ song phương giữa Mỹ và Nga. Máu và tài nguyên mà cả Ukraine và Nga đã đổ xuống trong cuộc chiến này nên được dùng cho việc đáp ứng nhu cầu người dân hai nước.

Cuộc chiến này lẽ ra đã không nổ ra và nên kết thúc từ lâu thông qua những nỗ lực hòa bình chân thành và thiện chí".

Nhà Trắng cho biết tiến trình hướng tới hòa bình sẽ bắt đầu bằng một lệnh ngừng bắn đối với các cơ sở năng lượng và hạ tầng, cùng với các cuộc đàm phán điều khoản cụ thể cho việc thực thi lệnh ngừng bắn hàng hải ở Biển Đen.

Các động thái này đều hướng đến một lệnh ngừng bắn hoàn toàn và hòa bình lâu dài. Việc đàm phán sẽ bắt đầu ngay lập tức tại Trung Đông.

Ngoài ra, Nhà Trắng cho biết hai tổng thống đã thảo luận về việc ngừng chạy đua vũ khí chiến lược và sẽ làm việc với các bên khác để đảm bảo họ cũng làm vậy. Hai nhà lãnh đạo trao đổi rộng rãi về tầm nhìn biến Trung Đông thành khu vực có tiềm năng hợp tác để ngăn chặn xung đột trong tương lai.

Ngoài vấn đề an ninh, Nhà Trắng cũng bày tỏ niềm tin vào tương lai tươi sáng khi quan hệ song phương Mỹ - Nga được cải thiện, bao gồm những thỏa thuận kinh tế khổng lồ.

"Cuộc điện đàm đã diễn ra rất tốt đẹp"

Trước đó, Phó chánh văn phòng Nhà Trắng Dan Scavino thông báo trên X: "Cuộc gọi diễn ra tốt và vẫn đang diễn ra". Đài CNN dẫn nguồn tin tại Nga khẳng định cuộc điện đàm đã diễn ra "rất tốt đẹp". Trong khi đó, Đài RT cũng khẳng định cuộc điện đàm vừa kết thúc là cuộc điện đàm kéo dài nhất giữa một tổng thống Mỹ và tổng thống Nga trong lịch sử.
Đây là cuộc điện đàm thứ hai giữa lãnh đạo Nga - Mỹ kể từ khi ông Trump nhậm chức tổng thống nhiệm kỳ thứ hai hồi tháng 1-2025.
Phát biểu trước thềm điện đàm về nội dung cuộc trao đổi này, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết: "Có rất nhiều vấn đề, từ việc bình thường hóa quan hệ giữa hai nước đến vấn đề Ukraine, và toàn bộ sẽ được hai tổng thống thảo luận".
Người phát ngôn Điện Kremlin nhấn mạnh cuộc điện đàm xuất phát từ đề xuất của cả hai bên. Ông cảnh báo dù "những kỳ vọng mang tính cảm xúc" đối với cuộc hội đàm là điều dễ hiểu nhưng đây chỉ là "một cuộc trao đổi trong một chuỗi quá trình liên lạc" giữa Mỹ và Nga.
Ông Peskov cũng nhấn mạnh các chủ đề như tái cấu trúc trật tự thế giới hay "Yalta mới" sẽ không là nội dung được hai tổng thống trao đổi trong lần này.
Tháng 2-1945, trong bối cảnh Thế chiến 2 dần hạ màn, lãnh đạo Mỹ, Anh và Liên Xô đã họp bàn tại Yalta (Liên Xô) về trật tự thế giới và phân chia phạm vi ảnh hưởng của các nước sau chiến tranh.
Sự kiện này gọi là Hội nghị Yalta, góp phần định hình trật tự thế giới hai cực trong hầu hết nửa sau thế kỷ 20.
Cuộc chiến tranh Nga - Ukraine chính là cuộc chiến tranh lớn nhất tại châu Âu từ sau Thế chiến 2 đến nay, đã tác động sâu sắc đến tình hình địa chính trị toàn cầu.

Cục diện thế giới xoay chiều

Cuộc điện đàm đầu tiên diễn ra hôm 12-2 là cuộc trao đổi chính thức đầu tiên giữa lãnh đạo hai nước trong ba năm qua, mở ra giai đoạn mới cho quan hệ Nga - Mỹ vốn đã "về không".

Từ sau cuộc điện đàm này, tình hình thế giới đã có nhiều biến chuyển sâu sắc, đặc biệt liên quan đến cuộc chiến tranh giữa Nga và Ukraine.

Một mặt, Washington ngày càng tỏ ra nồng ấm với Matxcơva với nhiều tuyên bố mang tính thiện cảm giữa lãnh đạo hai nước. Phái đoàn của hai nước cũng đã gặp mặt và đàm phán tại Saudi Arabia về việc bình thường hóa quan hệ và vấn đề Ukraine.

Mặt khác, ông Trump tiếp tục thúc đẩy một cái kết sớm cho cuộc chiến Nga - Ukraine đã kéo dài hơn ba năm. Trong quá trình này, ông từng đấu khẩu kịch liệt với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Nhà Trắng và tuyên bố cắt viện trợ quân sự cho Ukraine ngay sau đó.

Tuy nhiên, sau các phiên đàm phán tại Saudi Arabia giữa quan chức Mỹ và Ukraine hôm 11-3, Mỹ đã nối lại việc viện trợ quân sự và chia sẻ thông tin tình báo với Kiev.

Ngược lại, Ukraine cũng chấp thuận đề xuất của Mỹ về lệnh ngừng bắn trong 30 ngày và đồng ý đàm phán ngay lập tức với Nga sau ba năm chiến tranh khốc liệt.

Điều này khiến viễn cảnh hòa bình lập lại ở châu Âu đang gần hơn bao giờ hết. Trong bối cảnh đó, cuộc điện đàm Trump - Putin tiếp theo cực kỳ được trông đợi.

Thậm chí, lãnh đạo hai nước còn cho biết không loại trừ khả năng sẽ tổ chức cuộc gặp trực tiếp giữa ông Trump và ông Putin trong thời gian tới.

Thủ tướng Anh điện đàm ông Trump ngay trước giờ G

Theo báo Guardian, tối 17-3, Thủ tướng Anh Keir Starmer đã điện đàm với ông Trump ngay trước khi cuộc trò chuyện giữa ông Trump và ông Putin.
Người phát ngôn của ông Starmer cho biết "Thủ tướng Anh đã cập nhật với Tổng thống Mỹ về lời kêu gọi thành lập 'Liên minh tự nguyện' được ông gửi đến lãnh đạo thế giới hôm 15-3".
Ông Starmer cũng "nhấn mạnh mọi bên phải cùng nhau phối hợp để đưa Ukraine vào vị thế vững chắc nhất có thể nhằm giành lấy một hòa bình công bằng và lâu dài".
"Liên minh tự nguyện" là sáng kiến được Anh, Pháp và nhiều nước châu Âu khởi xướng trong bối cảnh Mỹ có dấu hiệu không còn mặn mà với việc hỗ trợ Ukraine. Liên minh này nhằm đảm bảo sức mạnh cho Ukraine chống Nga, trong đó có đề xuất cử lực lượng hòa bình châu Âu đến Ukraine khi có lệnh ngừng bắn.
Hai nhà lãnh đạo còn thảo luận về các vấn đề liên quan đến thương mại song phương giữa hai nước và chiến dịch quân sự chống lại lực lượng Houthi ở Yemen của Mỹ.

(Nguồn: Tuoitre)