Ủy ban điều tra của Liên hợp quốc cáo buộc các quan chức cấp cao Israel, bao gồm Thủ tướng Benjamin Netanyahu, đã kích động Israel diệt chủng ở Dải Gaza.

Trong tuyên bố ngày 16-9, Ủy ban Điều tra quốc tế độc lập của Liên hợp quốc (COI) xác định Israel phạm tội "diệt chủng" ở Gaza, nhằm "hủy diệt người Palestine".

"Tội diệt chủng đang diễn ra ở Gaza. Trách nhiệm về những tội ác tàn bạo này thuộc về chính quyền Israel ở cấp cao nhất, những kẻ đã dàn dựng một chiến dịch diệt chủng trong gần hai năm qua, với mục đích cụ thể là tiêu diệt nhóm người Palestine ở Gaza", Hãng tin Reuters dẫn lời bà Navi Pillay, lãnh đạo Ủy ban điều tra về lãnh thổ Palestine bị chiếm đóng và cựu thẩm phán Tòa án Hình sự quốc tế, nói.

Báo cáo điều tra dẫn các thông tin về quy mô của các vụ giết người, chặn viện trợ, di dời cưỡng bức và phá hủy một phòng khám đa khoa, cho kết luận về tội diệt chủng.

Bản phân tích pháp lý dài 72 trang này là kết luận mạnh mẽ nhất của Liên hợp quốc cho đến nay. Tuy nhiên COI là ủy ban độc lập và không chính thức đại diện cho Liên hợp quốc. Liên hợp quốc đến nay vẫn chưa sử dụng từ "diệt chủng" đối với chiến dịch quân sự của Israel tại Gaza.

Ngay lập tức, Israel tuyên bố "kiên quyết" bác bỏ báo cáo này, mà theo Bộ Ngoại giao Israel là "bóp méo và sai sự thật" và kêu gọi "giải tán ngay lập tức ủy ban điều tra này". Đại sứ Israel tại Liên hợp quốc chỉ trích báo cáo "vô liêm sỉ" này do "các tay sai của Hamas" soạn thảo.

Israel đến nay vẫn khẳng định mình sử dụng quyền tự vệ sau vụ tấn công chết người của phong trào Hồi giáo Hamas vào ngày 7-10-2023, khiến 1.200 người thiệt mạng và 251 người bị bắt làm con tin, theo số liệu của Tel Aviv.

Theo cơ quan y tế Gaza, cuộc chiến sau đó do Israel phát động ở Gaza đã giết chết hơn 64.000 người, hầu hết là dân thường.

Công ước Chống diệt chủng của Liên hợp quốc năm 1948 định nghĩa diệt chủng là những tội ác được thực hiện "với ý định tiêu diệt, toàn bộ hoặc một phần, một nhóm quốc gia, sắc tộc, chủng tộc hoặc tôn giáo".

Ủy ban Liên hợp quốc phát hiện ra rằng Israel đã thực hiện hầu hết số đó: giết người; gây tổn hại nghiêm trọng về thể chất hoặc tinh thần; cố ý gây ra những điều kiện sống được tính toán để dẫn đến sự hủy diệt của người Palestine ở toàn bộ hoặc một phần; và áp đặt các biện pháp nhằm ngăn chặn sinh sản.

Báo cáo trích dẫn bằng chứng là các cuộc phỏng vấn với nạn nhân, nhân chứng, bác sĩ, các tài liệu nguồn mở đã được xác minh và phân tích hình ảnh vệ tinh được tổng hợp kể từ khi chiến tranh bắt đầu.

Ủy ban cũng kết luận rằng các tuyên bố của ông Netanyahu và các quan chức Israel khác là "bằng chứng trực tiếp về ý định diệt chủng". Báo cáo cũng nêu tên Tổng thống Israel Isaac Herzog và cựu Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant.

Dù không phải là một cơ quan pháp lý, nhưng các báo cáo của ủy ban có thể gây sức ép ngoại giao và phục vụ mục đích thu thập bằng chứng để tòa án sử dụng sau này.

Nguồn: Tuổi trẻ