Ngày 19-12, các nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU) đạt thỏa thuận cung cấp cho Ukraine khoản vay 90 tỉ euro (106 tỉ USD), nhưng chưa đạt được sự đồng thuận về việc dùng tài sản bị đóng băng của Nga.

Theo Hãng tin AFP, thỏa thuận trên đạt được sau hơn một ngày đàm phán tại hội nghị thượng đỉnh của các nhà lãnh đạo EU ở Brussels (Bỉ), mang lại cho Ukraine "phao cứu sinh" hết sức cần thiết nhằm bù đắp tình trạng thiếu hụt ngân sách sắp tới của nước này.

"Chúng tôi đã đạt thỏa thuận. Quyết định cung cấp 90 tỉ euro hỗ trợ cho Ukraine trong giai đoạn 2026 - 2027 đã được thông qua. Chúng tôi đã cam kết và chúng tôi đã thực hiện" -  Chủ tịch Hội đồng châu Âu Antonio Costa viết trên mạng xã hội X.

Sau khi loay hoay tìm giải pháp, các nhà lãnh đạo EU cuối cùng đã thống nhất phương án đưa ra một khoản vay được bảo đảm bằng ngân sách chung của khối.

Phương án ưu tiên ban đầu là sử dụng khoảng 200 tỉ euro từ tài sản của Ngân hàng Trung ương Nga đang bị đóng băng tại EU để tạo ra khoản vay cho Kiev.

Tuy nhiên kế hoạch này đã bị gác lại sau khi Bỉ - nơi nắm giữ phần lớn số tài sản nói trên - yêu cầu các bảo đảm về việc chia sẻ trách nhiệm pháp lý khi dùng tài sản của Nga.

Thủ tướng Bỉ Bart De Wever cho biết ông hết sức lo ngại về những rủi ro pháp lý và tài chính, vì lo ngại Bỉ có thể bị buộc phải bồi thường cho Nga nếu tòa án sau này ra phán quyết rằng việc sử dụng các tài sản bị đóng băng của Nga là bất hợp pháp.

Thủ tướng Đức Friedrich Merz cho rằng EU đã gửi đi "tín hiệu rõ ràng" tới Tổng thống Nga Vladimir Putin khi đồng ý chuyển cho Kiev 90 tỉ euro trong hai năm tới.

EU ước tính Ukraine cần thêm 135 tỉ euro (159 tỉ USD) trong hai năm tới để duy trì hoạt động, khi tình trạng thiếu hụt tài chính được dự báo sẽ bắt đầu từ tháng 4-2026.

Vào lúc bắt đầu hội nghị thượng đỉnh hôm 18-12, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã nói với các nhà lãnh đạo EU rằng việc sử dụng tài sản của Nga là "công bằng".

Dù Kiev có thể thất vọng vì EU chưa đi đến quyết định sử dụng tài sản của Nga, song việc bảo đảm được nguồn tài chính theo cách khác vẫn mang lại sự nhẹ nhõm cho Kiev.

Trong lúc đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump đang thúc đẩy các bên nhanh chóng đạt được thỏa thuận chấm dứt cuộc chiến ở Ukraine.

Ông Zelensky thông tin phái đoàn Ukraine và Mỹ sẽ tiến hành các cuộc đàm phán mới vào ngày 19 và 20-12 tại Mỹ. Ông muốn Washington cung cấp thêm chi tiết về những bảo đảm an ninh mà Mỹ có thể đưa ra để bảo vệ Ukraine trước nguy cơ bị tấn công trong tương lai.

Theo Tuoitre