Theo bài bình luận của nhà phân tích chính trị Vadim Truchačev đăng trên nhật báo nhà nước của Nga – Izvěstija – Cộng hòa Séc, sau sự ra đi của “chính phủ chống Nga một cách cực đoan” do Thủ tướng Petr Fiala (ODS) lãnh đạo và sự lên nắm quyền của phong trào ANO do Andrej Babiš đứng đầu, đang trở nên thân thiện hơn với Moskva. Theo ông Truchačev, đây là thời điểm phù hợp để loại Séc khỏi danh sách những quốc gia không thân thiện - thù địch Nga.

Nhà phân tích người Nga viết rằng, kết quả cuộc bầu cử Quốc hội ở Séc hồi cuối tuần qua cho thấy ở quốc gia này tồn tại đồng thời cả “xu hướng ghét Nga (rusofobní)” và “thân Nga (rusofilní)”.

“Không xu hướng nào vượt trội hoàn toàn. Chúng ta đang đứng trước một quốc gia không thể gọi là thân thiện với Nga, nhưng chắc chắn cũng không phải là quốc gia thù địch. Chính phủ cực đoan chống Nga của Thủ tướng Fiala là một sự bất thường mà kết quả bầu cử vừa qua đã điều chỉnh lại,” Truchačev viết trong bài bình luận đăng trên tờ Izvěstija.

Ông còn trích dẫn một phân tích, cho rằng trong xã hội Séc có khoảng 23% người ghét Nga, 21% người theo đường lối Euro-Atlantis, 12% người thân Nga, 30% “nghi ngờ Ukraine”, và 14% còn lại dao động giữa các nhóm trên.

Trở về "bản chất thật" của Séc?

“Đây chính là nước CH Séc thực sự, vốn từ bầu cử này sang bầu cử khác không có gì thay đổi đáng kể. Giờ đây, đất nước này đang quay về với chính mình. Không hẳn là một Séc lý tưởng đối với Nga, nhưng chắc chắn không còn là một Séc cực đoan chống Nga. Đã đến lúc xóa Séc khỏi danh sách các quốc gia Nga thù địch,” nhà phân tích nhận định.

Ông Truchačev cũng nhắc đến tuyên bố của Andrej Babiš trước cuộc bầu cử rằng nếu nắm quyền, ông sẽ dừng chương trình hỗ trợ đạn dược cho Ukraine của Séc – một sáng kiến từng được chính phủ Fiala khởi xướng.

Tuy nhiên, ngay sau khi đắc cử, Babiš đã “nói giảm” cam kết nêu trên. Ông phát biểu hôm thứ Ba: “Chúng tôi sẽ bàn lại về việc này, đồng thời yêu cầu minh bạch hơn và có thể sẽ chuyển sáng kiến này sang cho NATO quản lý.”

Sự điều chỉnh bất đắc dĩ?

Dù vậy, Truchačev cũng lưu ý rằng dù Babiš lên cầm quyền, nhưng Tổng thống Séc hiện tại – ông Petr Pavel – vẫn giữ vai trò quan trọng, và việc chấm dứt hoàn toàn mọi hình thức hỗ trợ Ukraine sẽ không dễ dàng.

“Vì Tổng thống Pavel vẫn chưa rời nhiệm sở, nên ông Babiš sẽ phải tìm được một thỏa hiệp với ông ấy. Việc hỗ trợ quân sự cho Ukraine dù sẽ bị cắt giảm nhưng chưa thể hủy bỏ hoàn toàn. Các phát ngôn công kích Nga sẽ được thay thế bằng các hình thức chỉ trích thông thường mang tính nghi thức – điều mà ở châu Âu hiện nay không thể thiếu,” Truchačev viết.

Truyền thông Nga thiên về Babiš

Trong suốt thời gian trước bầu cử, truyền thông nhà nước Nga rõ ràng ủng hộ Andrej Babiš hơn là Petr Fiala. Izvěstija trong hai bài báo đăng cuối tháng 9 tuyên bố rằng nếu Babiš giành chiến thắng, đó sẽ là một “đòn đau” cho Liên minh châu Âu (EU). Tờ báo cũng cho rằng thắng lợi của ông có thể củng cố “trục Orbán–Fico” trong EU (ám chỉ mối quan hệ thân Nga của Thủ tướng Hungary Viktor Orbán và Thủ tướng Slovakia Robert Fico).

Ngay sau khi Babiš giành chiến thắng, tờ báo thân Điện Kremlin “Argumenty i fakty” còn gọi ông là “đại diện của Kremlin (điệp viên của Nga)” và ăn mừng chiến thắng của ông tại Séc.

Babiš phản ứng thế nào?

Trả lời với báo chí Séc, Babiš cho biết ông không quan tâm đến những gì truyền thông Nga nói về mình. Trước đây ông từng nói: “Tôi không để ý người Nga viết gì, nhưng nếu họ dựa trên những lời dối trá mà các chính trị gia trong chính phủ và một số tờ báo ở Séc đưa ra về tôi – bao gồm cả Novinky – thì đó mới là nguyên nhân.”

Dù khi còn là lãnh đạo phe đối lập ông đã từng chỉ trích chính sách quốc phòng của Séc và sự hỗ trợ quốc tế dành cho Ukraine, nhưng trong những tuần gần đây – bao gồm cả sau bầu cử – Andrej Babiš liên tục khẳng định rằng nếu trở thành Thủ tướng, ông sẽ không “xoay trục” Séc về phía Đông.

Theo Novinky