Hơn 700 người đã thiệt mạng trong các cuộc giao tranh ác liệt tại CHDC Congo tuần này, nhiều thi thể nằm la liệt trên đường phố do nhà xác quá tải.

Theo Bộ Y tế CHDC Congo, hiện có 773 thi thể trong các nhà xác tại Goma và các khu vực lân cận, trong khi nhiều thi thể khác vẫn nằm rải rác trên đường phố do các nhà xác quá tải. Liên hợp quốc cũng xác nhận con số này và cho biết khoảng 2.800 người bị thương trong các cuộc đụng độ từ ngày 26 đến 30/1.

Tình hình chiến sự leo thang khi phiến quân M23, lực lượng nổi dậy được Rwanda hậu thuẫn, tiến vào và kiểm soát Goma, thành phố lớn nhất miền đông Congo và là thủ phủ tỉnh Bắc Kivu, nơi giàu tài nguyên vàng, coltan và thiếc.

Sau khi chiếm giữ Goma, nhóm vũ trang do người Tutsi lãnh đạo tiếp tục tiến quân về phía Bukavu nhưng bị quân đội Congo cùng lực lượng hỗ trợ từ Burundi chặn lại vào ngày 31/1.
M23 được trang bị và huấn luyện bài bản, là nhóm vũ trang mạnh nhất trong số hơn 100 nhóm phiến quân hoạt động tại vùng biên giới phía đông Congo. Nhóm này là một phần trong chuỗi lực lượng nổi dậy do Rwanda hậu thuẫn từ sau cuộc diệt chủng năm 1994.

Các cuộc giao tranh khiến quân đội Congo chịu tổn thất nặng nề, mất hàng trăm binh sĩ và lính đánh thuê sau khi Goma thất thủ. Tuy nhiên gần đây, lực lượng Chính phủ đã giành lại một số ngôi làng tại vùng Kalehe, tỉnh Nam Kivu.

Jean-Pierre Lacroix, người đứng đầu lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc, cho biết quân M23 hiện cách Bukavu khoảng 60 km và có khả năng chiếm giữ một sân bay chiến lược gần đó. Theo ông, nếu điều này xảy ra, đây sẽ là "một bước tiến quan trọng khác" của phiến quân.

Việc chiếm giữ Goma đã gây ra cuộc khủng hoảng nhân đạo nghiêm trọng. Thành phố này từng là trung tâm nhân đạo quan trọng đối với hàng triệu người bị ảnh hưởng bởi xung đột.

Rose Tchwenko, giám đốc Mercy Corps tại Congo, cảnh báo rằng cuộc tiến quân của phiến quân có thể khiến tình trạng di dời dân cư trầm trọng hơn, trong khi việc tiếp cận cứu trợ nhân đạo đang bị cản trở, khiến nhiều cộng đồng bị mắc kẹt mà không có sự hỗ trợ.

M23 tuyên bố sẽ tiến quân đến tận thủ đô Kinshasa, cách đó 1.600 km về phía tây. Liên hợp quốc cũng lên án các hành động tàn bạo của nhóm này, bao gồm "hành quyết ít nhất 12 người", chiếm đóng trường học và bệnh viện, ép dân thường tham gia chiến đấu và lao động cưỡng bức.

(Theo Reuters, Sky News)