Khi các quy định thị thực của Mỹ trở nên nghiêm ngặt hơn và học phí tăng vọt, ngày càng nhiều sinh viên quốc tế chuyển hướng sang châu Âu để theo học các chương trình đào tạo bằng tiếng Anh với chi phí phải chăng.

Vấn đề lớn nhất nảy sinh từ các quyết định gần đây của Tổng thống Mỹ Donald Trump và chính quyền của ông nhằm thắt chặt điều kiện du học tại Mỹ là tính khó lường và bất định, theo Jiří Schwarz, hiệu trưởng Trường Đại học Anglo-American tư thục tại Praha.

“Vấn đề lớn nhất hiện nay là sự bất định, khó đoán và rủi ro mà các quyết định đó tạo ra. Khi sinh viên không biết liệu mình có thể hoàn thành việc học, ở lại thực tập hay gia hạn thị thực hay không, họ bắt đầu cân nhắc các lựa chọn khác,” Schwarz nói.

Chính quyền Trump đã yêu cầu các đại sứ quán và lãnh sự quán Mỹ ngừng lên lịch phỏng vấn mới với các ứng viên xin thị thực sinh viên vào cuối tháng Năm. Việc phỏng vấn có thể được nối lại, nhưng các viên chức hiện kiểm tra kỹ hơn các ứng viên, bao gồm cả hồ sơ mạng xã hội của họ để tìm các nội dung chống Mỹ. Chính quyền cũng tìm cách ngăn chặn sinh viên nước ngoài được nhận vào Đại học Harvard.

Schwarz cho biết cũng tồn tại nguy cơ chảy máu chất xám từ Hoa Kỳ, đặc biệt nếu các trường đại học bị bó buộc bởi nhiều ràng buộc và thủ tục quan liêu hơn. “Giới học thuật ngày nay rất linh hoạt di chuyển, và nếu nơi khác cung cấp môi trường cởi mở, ổn định hơn thì không có lý do gì họ lại ở lại nơi mà công việc của họ bị gây khó bởi các rào cản và yếu tố bên ngoài,” ông nói.

Theo dữ liệu từ Studyportals, sự quan tâm toàn cầu đến các chương trình cấp bằng của Mỹ đã giảm 50% từ tháng Một đến tháng Tư năm 2025, với nhiều sinh viên hiện chuyển sang các lựa chọn tại châu Âu.

Schwarz dự đoán xu hướng này sẽ tăng tốc, đặc biệt ở các khu vực chịu ảnh hưởng nhiều nhất bởi các biện pháp thị thực, chẳng hạn Trung Đông, châu Á hoặc châu Phi, những nơi sinh viên đang bắt đầu lập kế hoạch tương lai ở nơi khác. Ông kỳ vọng mức độ quan tâm tăng đối với việc học tại các cơ sở như Đại học Anglo-American ở Praha, nơi có cả hai chứng nhận của Séc và Mỹ.

“Việc xin thị thực du học không hề dễ dàng, chi phí sinh hoạt cao hơn nhiều so với quê nhà hay châu Âu, và cơ hội việc làm sau khi tốt nghiệp cũng trở nên không chắc chắn. Vậy nên, đối với sinh viên muốn học bằng tiếng Anh và theo đuổi bằng cấp quốc tế, hiện tại ở lại châu Âu là hợp lý – nhất là khi họ có thể tiếp tục việc học tại Mỹ sau đó, ví dụ thông qua các thỏa thuận chuyển tiếp giữa các trường đại học,” Schwarz nói.

Một lựa chọn cho sinh viên quan tâm đến mô hình giáo dục kiểu Mỹ là các cơ sở quốc tế hoặc campus nước ngoài đặt tại châu Âu hoặc châu Á mang tiêu chuẩn học thuật Mỹ. Trường Đại học Anglo-American là một ví dụ tiêu biểu, được công nhận bởi cả cơ quan giáo dục Séc và Mỹ, cho phép cấp bằng được công nhận ở cả hai châu lục.

Học mô hình Mỹ ở châu Âu tốn bao nhiêu?

Các trường đại học theo mô hình Mỹ ở châu Âu cung cấp chương trình Cử nhân và Thạc sĩ được công nhận bởi Hoa Kỳ, thường có cấp hai bằng (dual degrees).

Theo ước tính từ Study.eu, học phí dao động từ 4.000 đến 18.000 euro cho hệ Cử nhân, và từ 5.000 đến 20.000 euro cho hệ Thạc sĩ, với lệ phí đăng ký khoảng 50–100 euro. Tiếng Anh là ngôn ngữ giảng dạy chính và có sẵn học bổng, bao gồm cả học bổng toàn phần tại Đại học Anglo-American và học bổng thể thao tại Đại học New York ở Praha (UNYP).

Việc học tại các thành phố châu Âu như Praha cũng mang lại lợi thế khác: cơ hội thực tập và làm việc trong các công ty và tổ chức đa quốc gia.

Tuy nhiên, những trường học kiểu Mỹ này có thể đắt hơn so với các trường đại học công lập địa phương, có quy mô khu học xá nhỏ hơn, và bằng cấp của họ có thể không luôn được xem trọng tương đương trong mắt các nhà tuyển dụng châu Âu. Phương pháp giảng dạy kiểu Mỹ cũng có thể không phù hợp với mọi sinh viên, và chi phí sinh hoạt tại các thành phố lớn cũng làm tăng gánh nặng chi tiêu.

Tuy vậy, đối với nhiều người, châu Âu hiện đang là lựa chọn ổn định, chất lượng cao và được công nhận quốc tế – không bị ảnh hưởng bởi sự bất định về thị thực đang diễn ra tại các trường đại học Mỹ.

(Theo Expats)