Cuộc sống hằng ngày ở đâu cũng vậy. Phát triển kinh tế, cho dù trong chiến tranh hay hòa bình, trước hết thể hiện qua tỉ lệ lạm phát hay giá cả, các loại thuế người dân phải chi trả.

Hãng thông tấn TASS ngày 25-12 đưa tin Phó thủ tướng Nga Alexander Novak cho biết năm 2025 này, bất chấp kinh tế toàn cầu vẫn đang bất ổn và rằng chiến tranh thương mại cùng áp lực trừng phạt hiện là chưa từng có, nền kinh tế Nga đã cho thấy khả năng phục hồi mạnh mẽ.

Kinh tế vẫn ổn?

Cụ thể, Nga đang tăng trưởng nhanh gấp ba lần so với khu vực đồng euro. Số liệu tăng trưởng GDP cho thấy mức tăng 9,7% ở Nga trong ba năm qua so với 3,1% ở khu vực đồng euro.

Tuy nhiên, đây không phải là kết luận của một báo cáo gần đây của PeaceRep - một nhóm nghiên cứu do Đại học Edinburgh (Anh) dẫn đầu.

Theo PeaceRep, nền kinh tế thời chiến của Nga đang suy yếu khi cuộc chiến ở Ukraine sắp bước sang năm thứ tư.

Theo báo cáo này, Nga đang buộc phải chi tiêu mạnh tay cho chiến tranh, trong khi khả năng thu nhập của nước này đã giảm đáng kể.

Nguồn tài trợ cho phần lớn chi tiêu này, quỹ tài sản quốc gia của Nga, cũng đang cạn kiệt. Theo báo cáo, khoảng 76% trong số 148 tỉ USD dự trữ tiền mặt trước chiến tranh của quỹ này đã được chi tiêu trong ba năm đầu tiên của cuộc chiến.

Trang Trading Economics cho biết năm mới 2026 sẽ dễ chịu đối với 143,5 triệu người dân Nga khi mà tỉ lệ lạm phát hàng năm ở xứ bạch dương đã giảm xuống 6,6% trong tháng 11-2025, từ mức 7,7% của tháng trước.

Đây là mức thấp nhất kể từ tháng 9-2023 và thấp hơn hẳn so với mức trên 10% của ba tháng 2, 3, 4 năm nay và mức 9,52% của năm ngoái.

Giá cả hàng hóa và dịch vụ ở Nga cũng giảm. Trang Worldometers dẫn dữ liệu từ Cục Thống kê nhà nước Liên bang Nga cho biết giá cả giảm đối với thực phẩm (7,5% so với 9,3%), hàng hóa phi thực phẩm (3,5% so với 3,8%), và dịch vụ (9,4% so với 10,4%).

Trong cuộc họp với các thành viên chính phủ hôm 24-12, Tổng thống Vladimir Putin quả quyết rằng Chính phủ đang nỗ lực hết sức để đảm bảo đáp ứng được nhu cầu của người dân.

Ông cũng nhấn mạnh rằng Chính phủ đang cân bằng ngân sách liên bang một cách thành công, qua đó đảm bảo sự ổn định của hệ thống tài chính.

Bất chấp các số liệu tích cực trên, báo Kommersant ngày 24-12 đưa tin số quán cà phê, nhà hàng và các cửa hàng dịch vụ ăn uống khác ở Nga đã giảm lần đầu tiên kể từ năm 2022 do chi phí tăng cao và chi tiêu của người tiêu dùng thận trọng hơn đã gây áp lực lên ngành này.

Cụ thể, tổng số cơ sở dịch vụ ăn uống đã giảm 3,1% so với cùng kỳ năm ngoái trong tháng 11 năm nay, tương đương khoảng 3.700 địa điểm, xuống còn 115.000 điểm. Các số liệu trong ngành cho thấy lợi nhuận đã giảm mạnh.

Yevgeny Nichipuruk, người sáng lập chuỗi nhà hàng Rakovaya, nói với Kommersant rằng tỉ suất lợi nhuận trung bình trong ngành kinh doanh nhà hàng đã giảm xuống còn 10 - 12%, từ mức 20 - 25% cách đây vài năm.

Dầu mỏ vẫn là nguồn thu lớn

Dầu mỏ Nga vẫn là nguồn thu lớn trong bối cảnh chịu trừng phạt của phương Tây. Các lệnh trừng phạt của Mỹ đối với hai tập đoàn dầu khí khổng lồ của Nga, Rosneft và Lukoil, có hiệu lực từ ngày 21-11-2025.

Những lệnh trừng phạt này không chỉ ảnh hưởng đến các công ty mà còn cả các đối tác của họ trên toàn thế giới theo điều khoản trừng phạt thứ cấp. Đây là gói trừng phạt đầu tiên được chính quyền Tổng thống Trump đưa ra và được phối hợp với gói trừng phạt thứ 19 của Liên minh châu Âu, từ đó tạo ra ấn tượng về sự tái lập liên minh xuyên Đại Tây Dương sau một thời kỳ dài chia rẽ và bất ổn...

Tuy nhiên, một số đồng minh của Nga hiện đang ráo riết tranh thủ nhập dầu của Nga. Nhập khẩu dầu thô từ Nga của Ấn Độ dự kiến sẽ vượt mốc 1 triệu thùng mỗi ngày trong tháng 12 đang sắp hết này.

Hãng tin Reuters ngày 17-12 đưa tin kèm theo bình luận: "Quan hệ giữa hai nước (Nga và Ấn Độ) vẫn bền chặt, bất chấp áp lực từ các lệnh trừng phạt của phương Tây".

Nhưng đó là trong trước mắt. Theo Reuters, một số nhà máy lọc dầu lớn của Ấn Độ được cho là đã bắt đầu lên kế hoạch ngừng hoặc giảm quy mô mua dầu thô của Nga, dự báo giảm xuống còn 600.000 - 650.000 thùng/ngày - mức thấp nhất trong ba năm qua.

Còn phía Trung Quốc, dự báo khoảng 40 - 45% lượng dầu nhập khẩu của Trung Quốc từ Nga cũng bị ảnh hưởng bởi các lệnh trừng phạt này, theo trang Free Policy Brief.

Tiến sĩ Johannes Rauball, chuyên gia phân tích cao cấp về dầu thô, nhận định Ấn Độ và Trung Quốc sẽ tiếp tục mua dầu của Nga. Các nhà lãnh đạo chính trị từ Trung Quốc, Ấn Độ và Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không muốn bị coi là nhượng bộ trước các lệnh trừng phạt của Mỹ, đồng thời dầu thô của Nga vẫn có giá cả cạnh tranh cao...

Và khi nguồn cung dầu mỏ dồi dào của Nga còn tìm được nguồn cầu, nền kinh tế xứ bạch dương vẫn "dễ thở" đối với người dân trong nước.

Tăng thuế VAT

Theo Asia Times ngày 23-12, ngân sách 3 năm mới (kế hoạch 3 năm thay vì 5 năm), được trình lên Quốc hội Nga vào cuối tháng 9 năm nay, có bao gồm nội dung tăng thuế giá trị gia tăng (VAT), mở rộng gánh nặng thuế đối với các doanh nghiệp nhỏ.
Tăng thuế VAT tức là chi phí của cuộc chiến tranh vẫn chưa kết thúc sẽ chuyển thêm sang các hộ gia đình và doanh nghiệp. Việc thu thuế này cho thấy tính bền vững lâu dài của nền kinh tế Nga trở nên không chắc chắn.

Theo Tuoitre