Cuối tuần qua, tại TTTM Sapa đã diễn ra chương trình văn hóa đặc sắc với tên gọi "Tết a Masopust".  Đây là sự kiện kết hợp giữa 2 lễ hội cổ truyền giữa Việt Nam và CH Séc được tổ chức thường niên do Liên hiệp Hội người Việt Nam tại Cộng hòa Séc và Trung tâm thương mại Sapa - Công ty Cổ phần Saparia phối hợp với chính quyền quận Libuš tổ chức dành cho người dân Việt Nam và Séc trong khu vực. Thông qua sự kiện, ban tổ chức mong muốn tạo điều kiện để cộng đồng người Việt và người dân Séc giao lưu văn hóa trong những ngày đầu năm mới dựa theo phong tục tập quán Tết truyền thống Việt Nam và lễ hội cổ quý giá của người Séc.

Trong các trang phục hóa trang của vua chúa, chú hề, động vật, quỷ dữ, hay cả những hình tượng dân gian trong văn hóa cổ truyền của Séc, các nghệ nhân và người dân Séc tại quận Praha Libuš thể hiện trong màn hóa trang diễu hành quanh TTTM Sapa ngay trong lễ hội Tết a Masopust.

Ông Štěpan Skopový, đến từ Hiệp hội văn hóa dân gian Kohoutek đã tham gia hóa trang và diễu hành cho biết: Mỗi vùng miền mỗi khu vực của Séc lại tổ chức lễ hội Masopust theo cách của riêng họ, tuy nhiên tất cả những nghi thức và hoạt động tại lễ hội đều được giữ nguyên nét truyền thống vốn có. Và riêng tại Quận Praha Libuš lễ hội Masopust trở nên độc đáo hơn cả là nhờ sự kết hợp độc đáo giữa Tết Nguyên đán của Việt Nam và lễ hội cổ Masopust của Séc.
Chính vì thế trong lễ hội này, không chỉ có các tiết mục trình diễn của Séc, các món ẩm thực của Séc mà còn có các mà trình diễn và các món ẩm thực trong ngày Tết của người Việt Nam như Bánh chưng, giò lụa, nem cuốn, thịt gà, dưa hành,...

Ông Štěpan Skopový - Hiệp hội dân tộc học Kohoutek: "Một trong những tiết mục biểu diễn của chúng tôi là đoàn diễu hành Masopust của vùng morava, một tiết mục mang đậm chất văn hoá của người Séc đã được Unesco ghi vào danh sách văn hoá phi vật thể của thế giới và ngày hôm nay chúng tôi sẽ diễn lại theo phong cách diễn kịch, một phong cách dễ tiếp cận nhất đối với người dân. Nhân vật của tôi là Laufr, nhận vật tôi hoá trang là một người đứng đầu và giữ trật tự cho buổi diễu hành, bạn sẽ thấy một tằng giai cấp rất rõ rệt khi các trang phục “đẹp” sẽ đi đầu và trang phục xấu, dân mỏ, dân du mục cũng như tầng lớp thấp thì đi cuối hàng, nhân vật nào cũng có nhiệm vụ của mình, nhân vật của tôi chính là nhân vật quản lý để tất cả đều theo đúng trình tự và tầng lớp của nhân vật".

Ông Martin Sochor - Trưởng Ban tổ chức chương trình cho biết: Lễ hội Tết a Masopust năm nay nhận được sự ủng hộ rất nhiệt tình từ chính các bạn thanh thiếu niên cũng như các nghệ sĩ trong cộng đồng người Việt cùng tham dự.

Ông Martin Sochor - Trưởng Ban tổ chức Tết a Mosopust: "Chương trình này đã là truyền thống hàng năm được tổ chức với sự hỗ trợ của Hội người Việt và công ty Saparia, và “Trung tâm hoạt động ngoại khoá Praha 4” của chúng tôi cũng đã hợp tác với tổ chức Infodracek hàng năm để thực hiện chương trình. Masopust là một khoảng thời gian mà chúng ta chuẩn bị cho mùa sinh sôi nảy nở, chính là 30 ngày trước lễ Phục Sinh, trước khi chúa Jesu được hồi sinh. Chúng ta được chiêm ngưỡng rất nhiều các màn biểu diễn Masopust nhưng cũng sẽ có rất nhiều nhạc cụ dân tộc việt nam, các điệu múa của trẻ em cũng như người lớn và hơn hết là ẩm thực rất đa dạng. Chương trình này được tài chợ bởi Quỹ Hội nhập của Bộ nội vụ và Uỷ ban Praha 4 và ý chính là để kết hợp các ngày lễ của Việt Nam và Séc lại cùng với nhau, và chúng tôi thấy kết hợp Tết và Masopust khá là thích hợp vì thời gian tổ chức của chúng gần nhau".

Lễ hội Masopust ở Cộng hòa Séc là một lễ hội truyền thống có nguồn gốc từ thời Trung Cổ, thường diễn ra vào khoảng tháng 2 hoặc đầu tháng 3, trước Mùa Chay (Lent) của Công giáo. Đây là một dịp để người dân vui chơi, ăn uống và tổ chức các cuộc diễu hành hóa trang trước khi bước vào thời gian kiêng khem của Mùa Chay. Tương tự như lễ hội Carnival ở các nước phương Tây. Tên gọi "Masopust" có nghĩa là "tạm biệt thịt" (maso = thịt, pust = nhịn), phản ánh ý nghĩa của lễ hội là thời gian vui chơi, ăn uống thỏa thích trước khi bước vào giai đoạn kiêng khem của mùa Chay trong Kitô giáo.
Người dân mặc trang phục truyền thống, đeo mặt nạ và tham gia các cuộc diễu hành vui nhộn qua các ngôi làng và thành phố. Bên cạnh đó họ còn tham gia diễn kịch và chơi các trò vui dân gian. Hòa cùng điệu nhạc sôi động của mùa xuân, họ cùng nhau khiêu vũ và ca hát.

Các món ăn đặc trưng trong dịp Masopust bao gồm xúc xích, thịt lợn quay, bánh ngọt và bia. Các loại bánh quy giòn với nhiều hình thù bắt mắt và được chính các nghệ nhân chuẩn bị cho các bạn nhỏ trang trí trong lễ hội.
Việc kết hợp giữa Tết Nguyên đán của Việt Nam tại lễ hội này là hoạt động thường niên được Liên hiệp Hội người Việt Nam tại Cộng hòa Séc và Trung tâm thương mại Sapa - Công ty Cổ phần Saparia cùng chính quyền quận Libuš và các đơn vi, trung tâm liên quan đến văn hóa Séc Việt tổ chức.

Ông Štěpan Skopový - Hiệp hội dân tộc học Kohoutek: "Vừa rồi thì Hiệp hôi dân tộc học của chúng tôi vừa tròn 40 năm thành lập và tôi là một người đã có trong hiệp hội ngay từ những ngày đầu thành lập và tôi phải nói rằng, đây đã là một phần không thể thiếu trong cuộc sống của mình. Đó là một nhóm người tuyệt vời, chúng tôi tập trung nghiên cứu các nghi lễ truyền thống, có rất nhiều các bộ trang phục cổ xưa, các điệu nhảy truyền thông và chúng tôi hạnh phúc khi có thể mang đến niềm vui cho mọi người. Thật ra Tôi cũng khá là thân thiết với các bạn người Việt và Việt Nam cũng là một phần cuộc sống của tôi, có rất nhiều thứ chúng tôi cũng nhập từ Việt Nam như hoa quả, các loại ngũ cốc, và Tamda cũng là một đối tác của chúng tôi và tôi cũng biết khá khá về Việt Nam, có những năm tôi về Việt Nam 3-4 lần. Tôi biết Tết là một ngày lễ thiên về gia đình nhiều hơn, tại Séc thì lễ Giáng Sinh thiên về gia đình, còn Masopust thì là một lễ hội thiên về vui tươi và các bữa tiệc linh đình, mọi người ăn uống, ca hát thoải mái. Ở Việt Nam thì các bạn không có lễ xuân vì ở Việt Nam không có mùa xuân phải không? Vậy nên là đây là một lễ hội khi mà ngày đông lạnh giá qua đi và băng tuyết tan và khi mà sau một thời gian khó khăn thì mua xuân đã tới nên đây là khoảnh khắc để ăn mừng".

Bà Ana Chválová - Chuyên viên Hội nhập người nước ngoài và các dân tộc thiểu số: "Hôm nay tôi tham gia với tư cách là một vị khách mời, nên hôm nay tôi đã đến đây để ủng hộ cho tổ chức phi chính phủ Infodracek, một tổ chức luôn song hành cùng với Uỷ ban Praha 4 về các hoạt động giao lưu văn hóa Séc - Việt. Chúng tôi kết hợp rất tốt, có rất nhiều hoạt động và tất cả đều được chi trả bởi Bộ Nội vụ CH Séc và uỷ ban Praha 4, hôm nay tôi có mặt như một vị khách được mời và tôi cũng rất tò mò về sự kết hợp giữa Masopust, một lễ hội được công nhận bởi Unesco là một di sản văn hoá phi vật thể, với các màn hoá trang và nhảy múa sẽ ra sao khi kết hợp với Tết cổ truyền của châu Á. Tôi biết là các bạn Việt Nam sẽ ăn Tết vào đầu năm mới, và các bạn tặng nhau các phong bao lì xì màu đỏ như một món quà và tôi biết đó là một ngày lễ lớn với các bạn".

Ông Vladimir - Đầu bếp tại Lễ hội Tết a Masopust: "Tôi nghĩ đây là một hoạt Động hội nhập để gắn kết chúng ta lại cùng với nhau. Bây giờ thì tôi chỉ đun nóng lên thôi, đây là món Gulash thịt lợn, thường thì tại Séc món này sẽ được nấu thịt lợn hoặc thịt bò. Chúng ta chỉ đun sôi lúc đầu khi cho hành vào mà thôi nhưng sau khi nó đã quánh lại thì chỉ đun nhỏ lửa để không bị cháy. Năm nay tôi có mặt lần đầu tại đây, tôi đến với con trai và vợ, họ đã ở đây năm ngoái để hỗ trợ và năm nay tôi cũng muốn cùng gia đình hỗ trợ lễ hội này".

Masopust không chỉ là một dịp ăn mừng trước mùa Chay mà còn mang ý nghĩa chào đón mùa xuân, xua đuổi những điều xấu và cầu mong một năm mới may mắn, mùa màng bội thu.
Lễ hội Masopust phổ biến ở nhiều khu vực của Cộng hòa Séc, đặc biệt là ở các vùng nông thôn và thị trấn nhỏ, nơi phong tục truyền thống vẫn được duy trì mạnh mẽ. Một số nơi có lễ hội nổi tiếng như Hlinecko, nơi nghi lễ Masopust đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.
Sự kết hợp độc đáo giữa Tết truyền thống của Việt Nam với lễ hội Masopust của Séc cũng cho thấy sự trân trọng của những người dân bản xứ dành cho cộng đồng người Việt tại Praha 4 nói riêng và tại CH Séc nói chung. Điều này cũng minh chứng cho sự công nhận của người dân bản địa và sự hội nhập sâu rộng giữa 2 dân tộc 2 nền văn hóa Việt - Séc.

(BBT TamdaMedia)