Đến 20h tối qua (4-12) vẫn còn hàng ngàn ngôi nhà ở tỉnh Bình Thuận cũ (nay là Lâm Đồng) chìm trong nước lũ. Theo báo cáo, đã có 1 người chết, nhiều tuyến đường bị ngập và sạt lở gây chia cắt giao thông.

Từ đêm 3-12 cho đến rạng sáng 4-12, nước lũ cuồn cuộn từ thượng nguồn đổ về vùng hạ du sông Lũy, sông Khiêng, sông Kháng... thuộc các xã Hồng Sơn, Lương Sơn, Sông Lũy (tỉnh Bình Thuận cũ) gây ngập nặng nề. Nước ngập các vùng trũng rồi tràn qua nhiều đoạn quốc lộ 1 gây chia cắt giao thông. Nặng nhất là tại xã Hồng Sơn, nước lũ gây ngập khoảng 85% nhà cửa người dân.

Nước từ sườn dốc đổ về trong đêm
Chia sẻ với Tuổi Trẻ, ông Lê Minh Luân - Chủ tịch UBND xã Hồng Sơn - cho biết nước lũ về trong đêm nên không trở tay kịp. Nguồn nước gây ngập chủ yếu là do mưa quá lớn. Bởi theo ông Luân, xung quanh xã không có các con sông lớn mà là vùng trũng khiến nước mưa nguồn ở các sườn dốc men theo suối đổ về gây ngập.

Đến trưa cùng ngày, vùng hạ du của hồ chứa nước Sông Quao như xã Hàm Liêm, Hàm Thuận, Hàm Thuận Bắc, phường Hàm Thắng... tiếp tục ngập do ảnh hưởng từ việc xả lũ điều tiết. Nước ngập nhiều khu dân cư ven sông rồi tràn qua các tuyến quốc lộ 1, quốc lộ 28 và các con đường liên xã. Nhiều tuyến đường bị phong tỏa, cấm xe qua lại do ngập sâu. Địa phương đã huy động nhiều lực lượng cùng các đội tình nguyện sơ tán dân khỏi vùng ngập sâu.

Nước lũ về trong đêm gây thiệt nặng nề cho các nhà vườn trồng thanh long ở vùng Bình Thuận cũ. Bà Nguyễn Thị Mai ở xã Hồng Thái cho biết vườn thanh long nhà mình vừa lắp bóng đèn chong vụ trái mùa để bán dịp Tết này đã "gãy". "Cây thanh long dễ thối rễ, nấm bệnh nếu bị ngập lên thân cây. Giờ coi như vụ Tết sắp tới nhà tôi không còn để thu hoạch" - bà Mai thở dài, nói.

Mưa lũ cũng khiến nhiều đoạn quốc lộ 1, kể cả tuyến cao tốc Vĩnh Hảo - Phan Thiết và Phan Thiết - Dầu Giây bị ngập gây tắc giao thông.

Các đèo liên tục sạt lở
Cũng từ tối 3-12 đến ngày 4-12, tình hình sạt lở tại Lâm Đồng diễn biến phức tạp, nhiều cửa ngõ ra vào Đà Lạt liên tiếp phát sinh điểm nguy hiểm. Trên đèo Mimosa (quốc lộ 20), đất đá lại tràn xuống ngay vị trí đường tạm vừa thông xe tối 30-11, buộc lực lượng chức năng cấm xe cộ qua đoạn sạt để khắc phục khẩn sự cố.

Cùng thời điểm này thì đèo Prenn (song song với đèo Mimosa) tiếp tục xuất hiện một điểm sạt lớn ở đoạn giữa tuyến, khối đất đá kèm nhiều cây thông từ taluy dương đổ ập vùi lấp hoàn toàn mặt đường. Sở Xây dựng tỉnh Lâm Đồng phải yêu cầu tạm ngưng lưu thông hai chiều và phân luồng qua đèo Tà Nung (tỉnh lộ 725) và đường Sacom - Tuyền Lâm.

Ở hướng quốc lộ 27, đèo D'Ran đoạn gần cầu Xéo sạt lở nghiêm trọng khiến người đi làm và học sinh sáng 4-12 không thể qua lại để đi vào đường tránh (băng rừng). Phía quốc lộ 28 (đèo Gia Bắc) xuất hiện nhiều điểm sạt lớn, đất đá lấp kín mặt đường, chia cắt giao thông.

Ông Nguyễn Thanh Chương - Phó giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Lâm Đồng - cho biết mưa lớn kéo dài đã khiến nền đất ở các tuyến đường đèo trở nên yếu do đó dễ xảy ra tình trạng sạt lở. Các cơ quan chức năng đang rà soát toàn diện các tuyến đèo để có phương án khắc phục với mức độ an toàn cao hơn.

Nha Trang sơ tán vì sợ lũ lịch sử lặp lại
Mưa lớn kéo dài cũng khiến nhiều khu vực trũng ở Nha Trang ngập sâu 0,2 - 0,5m. Người dân nơi đây cũng vội vã kê dọn đồ đạc, sơ tán vì lo sợ lặp lại trận lũ lịch sử vừa qua. Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa cũng yêu cầu các địa phương, đơn vị tiếp tục thực hiện nghiêm các phương án ứng phó, chủ động sơ tán người dân ở vùng trũng thấp và ngập sâu khi cần thiết, không để bị động, bất ngờ.

Cảnh báo áp thấp có thể mạnh thành bão
Tại họp báo thường kỳ của Bộ Nông nghiệp và Môi trường ngày 4-12, ông Hoàng Đức Cường, Phó cục trưởng Cục Khí tượng thủy văn, cho biết dự báo khoảng ngày 6 đến 7-12 áp thấp nhiệt đới có khả năng đi vào Biển Đông và có khả năng mạnh lên thành bão. Nếu kịch bản này xảy ra thì đây là cơn bão số 16 trong năm nay, có thể ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền khu vực Trung và Nam Trung Bộ.

Như vậy, năm 2025 được ghi nhận là một năm có diễn biến thiên tai bất thường và dị thường; trở thành năm có số lượng bão, áp thấp nhiệt đới hoạt động nhiều nhất trên Biển Đông kể từ khi có số liệu quan trắc năm 1961; ước tính thiệt hại khoảng 97.000 tỉ đồng và đã có 419 người chết và mất tích.

"Bão bất thường, lũ lớn trong năm 2025 tại Việt Nam cũng như thế giới là minh chứng rõ ràng cho thấy quy luật lũ truyền thống đang thay đổi, phản ánh xu hướng thời tiết ngày càng cực đoan, khó lường do tác động của biến đổi khí hậu" - ông Cường nói.

1 người chết, gần 3.300 căn nhà bị ngập
Tính đến 18h ngày 4-12, theo thống kê nhanh của UBND tỉnh Lâm Đồng, trận lũ đã khiến 1 người chết, gần 3.300 căn nhà bị ngập, hơn 3.300ha cây trồng thiệt hại và nhiều tuyến giao thông sạt lở; đã sơ tán 860 hộ dân. Thiệt hại ban đầu ước tính 88 tỉ đồng. Phó chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng Lê Trọng Yên đã ký công văn hỏa tốc, yêu cầu kích hoạt phương án ứng phó tình huống thiên tai.

Theeo Tuoitre