Các nhà nghiên cứu Đại học Bristol, Anh cho rằng nCoV mất phần lớn khả năng lây nhiễm sau 5 phút ở trong không khí và giảm nguy cơ tới 90% sau 20 phút.
Các phát hiện được Trung tâm Nghiên cứu Aerosol (giọt dịch siêu nhỏ) thuộc Đại học Bristol, Anh được Guardian dẫn lại hôm 11/1 nhấn mạnh tầm quan trọng của giữ khoảng cách vật lý và đeo khẩu trang trong ngăn ngừa lây lan Covid-19 ở phạm vi ngắn. Hệ thống thông gió, dù vẫn quan trọng, nhưng có thể sẽ có tác dụng ít hơn.
“Mọi người dồn sự chú ý vào những không gian thông gió kém và lo lắng về nguy cơ nCoV lây truyền hàng mét trong không khí hoặc khắp căn phòng. Tôi không nói điều đó không xảy ra, nhưng tôi nghĩ nguy cơ phơi nhiễm lớn nhất là khi bạn ở gần ai đó”, giáo sư Jonathan Reid, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Aerosol, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết.
“Khi bạn di chuyển ra xa hơn, không chỉ aerosol loãng xuống mà khả năng lây nhiễm của virus cũng giảm vì virus đã mất khả năng lây truyền theo thời gian”, ông nói thêm.
Các giả định hiện nay về thời gian virus tồn tại trong các giọt nhỏ lơ lửng trong không khí đều dựa trên nghiên cứu xịt dung dịch chứa virus vào bình kín gọi là Trống Goldberg. Sử dụng phương pháp này, các nhà nghiên cứu Mỹ phát hiện virus lây nhiễm vẫn có thể tồn tại trong giọt dịch sau ba giờ. Tuy nhiên, thí nghiệm như vậy không thể hiện chính xác những gì xảy ra khi chúng ta ho hoặc thở.
Thay vào đó, các nhà nghiên cứu Đại học Bristol phát triển thiết bị cho phép họ tạo ra các giọt nhỏ chứa virus và chúng bay nhẹ nhàng giữa hai vòng điện trong khoảng thời gian từ 5 giây đến 20 phút, đồng thời kiểm soát chặt chẽ nhiệt độ, độ ẩm và cường độ tia cực tím của môi trường xung quanh.
“Đây là lần đầu tiên có thể thực sự mô phỏng những gì xảy ra với aerosol trong quá trình thở ra”, Reid nói.
Nghiên cứu, chưa được bình duyệt, cho rằng khi các hạt virus rời khỏi điều kiện ẩm và giàu carbon dioxide của phổi, chúng nhanh chóng mất nước và bị khô, trong khi môi trường có nồng độ carbon dioxide thấp hơn cũng làm tăng nhanh chóng độ pH. Cả hai yếu tố này đều ngăn khả năng virus lây nhiễm cho tế bào người, nhưng tốc độ làm khô các hạt thay đổi tùy theo độ ẩm tương đối của không khí xung quanh.
Khi độ ẩm không khí dưới 50%, tương tự không khí tương đối khô ở nhiều văn phòng, virus mất khoảng một nửa khả năng lây nhiễm trong vòng 5 giây, sau đó suy giảm chậm hơn và ổn định hơn, với tỷ lệ mất thêm 19% sau 5 phút. Ở độ ẩm không khí 90%, tương đương phòng xông hơi hoặc phòng tắm, quá trình suy giảm khả năng lây nhiễm diễn ra từ từ hơn.
Virus còn 52% khả năng lây nhiễm sau 5 phút, giảm xuống còn khoảng 10% sau 20 phút, sau đó không có sự khác biệt giữa hai điều kiện.
Tuy nhiên, nhiệt độ không khí không tạo ra khác biệt nào đối với khả năng lây nhiễm của virus, trái ngược quan điểm phổ biến cho rằng nCoV có khả năng lây truyền thấp hơn ở nơi có thời tiết nóng.
“Điều đó có nghĩa nếu hôm nay tôi gặp bạn bè ăn trưa trong quán rượu, rủi ro chính có thể là tôi lây cho bạn hoặc bạn lây cho tôi, không phải từ ai đó ở phía bên kia quán”, giáo sư Reid nhấn mạnh, thêm rằng điều này cho thấy tầm quan trọng của đeo khẩu trang trong những tình huống mọi người không thể duy trì giãn cách.
Tiến sĩ Julian Tang, nhà virus học lâm sàng tại Đại học Leicester, Anh, cho biết phát hiện này ủng hộ những gì các nhà dịch tễ học đã quan sát được và “đeo khẩu trang cũng như giãn cách xã hội sẽ rất hiệu quả. Hệ thống thông gió được cải thiện cũng sẽ hữu ích”.
Tiến sĩ Stephen Griffin, chuyên gia về virus học tại Đại học Leeds, nhấn mạnh tầm quan trọng của hệ thống thông gió. “Aerosol sẽ nhanh chóng lấp đầy không gian trong nhà nếu không có hệ thống thông gió thích hợp, vì vậy giả sử người bị nhiễm vẫn ở trong phòng, nồng độ virus sẽ tăng lên”, ông cho hay.
Các hiệu ứng tương tự đã được ghi nhận trên cả ba biến chủng nCoV mà nhóm đã thử nghiệm, trong đó có Alpha. Họ hy vọng sẽ bắt đầu thử nghiệm với biến chủng Omicron trong những tuần tới.
(Nguồn: Vnexpess/Theo Guardian)
