Tuyên bố ủng hộ tư cách thành viên NATO của Ukraine được Ba Lan, Romania và Lithuania đưa ra trong bối cảnh Nga và Ukraine đang tiến vào vòng hòa đàm trực tiếp lần thứ hai tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ.

Theo Hãng tin Reuters, ngày 2-6, Ba Lan, Romania và Lithuania ra tuyên bố cho biết các nước Bắc Âu, Baltic và Trung Âu trong Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) cam kết ủng hộ tư cách thành viên của Ukraine trong liên minh quân sự này.

Tuyên bố được đưa ra sau hội nghị thượng đỉnh của các quốc gia sườn Đông NATO, trong bối cảnh Nga và Ukraine đang tiến vào vòng hòa đàm thứ hai tại Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ).
Hôm 28-5, Reuters dẫn ba nguồn thạo tin từ Nga cho biết nước này đang yêu cầu các nhà lãnh đạo phương Tây ra cam kết bằng văn bản sẽ chấm dứt việc mở rộng NATO về phía Đông để kết nạp Ukraine và các nước cộng hòa từng thuộc Liên Xô, đồng thời dỡ bỏ một phần các lệnh trừng phạt Nga. Đây là các điều kiện để Nga chấm dứt chiến sự với Ukraine.

Nga chưa lên tiếng về thông tin này, song Matxcơva đã nhiều lần nhấn mạnh muốn giải quyết "nguyên nhân gốc rễ" của cuộc xung đột.

Tháng 6-2024, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã nêu các điều khoản để lập tức chấm dứt chiến sự, bao gồm yêu cầu Ukraine từ bỏ tham vọng gia nhập NATO và phải rút quân khỏi bốn vùng mà Nga đã sáp nhập từ Ukraine.

Ukraine nói Nga nên 'linh hoạt'

Vòng đàm phán trực tiếp thứ hai của Nga - Ukraine tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ ngày 2-6 - Ảnh: SPUTNIK

Ngày 2-6, các phái đoàn Ukraine và Nga đã đến Cung điện Ciragan ở Istanbul cùng với các quan chức cấp cao của Thổ Nhĩ Kỳ, để bắt đầu đàm phán trực tiếp.

Ông Vladimir Medinsky, trưởng phái đoàn Nga, cho biết nước này đã nhận được dự thảo bản ghi nhớ hòa bình của Ukraine trước cuộc đàm phán.

Nga cho biết sẽ trình bày bản dự thảo thỏa thuận hòa bình của riêng mình cùng với một số đề xuất ngừng bắn chưa được tiết lộ.

Vòng hòa đàm ngày 2-6 diễn ra chỉ một ngày sau khi Ukraine thực hiện một trong những đòn tấn công táo bạo nhất vào Nga, phá hủy hàng chục oanh tạc cơ tại các căn cứ không quân của nước này.

Không quân Ukraine cũng cáo buộc Nga đã phóng 472 máy bay không người lái tấn công nước này - số lượng máy bay không người lái kỷ lục trong một đêm kể từ đầu cuộc chiến.

Phái đoàn Ukraine do Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Rustem Umerov dẫn đầu tham gia đàm phán ngày 2-6 - Ảnh: REUTERS

"Chúng tôi sẵn sàng thực hiện những bước đi cần thiết vì hòa bình", Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky phát biểu tại hội nghị thượng đỉnh của các thành viên NATO ở Vilnius ngày 2-6, trước thềm đàm phán.

Tổng thống Ukraine cũng cho biết các vấn đề ngừng bắn, nhân đạo sẽ là ưu tiên của Kiev tại cuộc đàm phán ở Istanbul.

Theo Hãng tin AFP, một nguồn tin trong đoàn đàm phán của Ukraine đã thúc giục Nga tránh lặp lại các yêu cầu cứng rắn trước đây và thể hiện "sự linh hoạt".

"Nếu họ sẵn sàng tiến về phía trước, thay vì lặp lại các tối hậu thư trước đó, thì có thể sẽ có tin tốt và lớn trong ngày hôm nay", nguồn tin nói.

Thổ Nhĩ Kỳ hy vọng Nga - Ukraine thu hẹp khác biệt

Phái đoàn Nga do Cố vấn tổng thống Vladimir Medinsky dẫn đầu tham gia đàm phán tại Istanbul ngày 2-6 - Ảnh: REUTERS

Phát biểu trước khi bắt đầu đàm phán, Bộ trưởng Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan cho biết Nga và Ukraine sẽ thảo luận về các yêu cầu nhằm đạt được hòa bình. Ông hy vọng đối thoại có thể giảm bớt sự khác biệt giữa các bên.

Ông Fidan cũng cho biết Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đã liên lạc với cả Tổng thống Putin và Tổng thống Zelensky về giải quyết vấn đề Ukraine.

Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ cũng nhấn mạnh sự ủng hộ của Mỹ với các cuộc đàm phán hòa bình Nga - Ukraine là cực kỳ quan trọng: "Quyết tâm thiết lập hòa bình của Tổng thống Mỹ Donald Trump đã mở ra một cơ hội mới".

Trong vòng đàm phán trực tiếp trước đó diễn ra vào hôm 16-5, Nga và Ukraine đã đạt được thỏa thuận trao đổi 1.000 tù binh mỗi bên, tuy nhiên vẫn chưa thu hẹp được khoảng cách trong lập trường nhằm đạt được hòa bình.

Tờ Moskovsky Komsomolets của Nga dẫn lời chuyên gia phân tích chính trị Vasily Stoyakin nhận định rằng rất khó để kỳ vọng các cuộc đàm phán Istanbul đạt được nhiều kết quả trong bối cảnh hai bên vẫn cách nhau quá xa.

(Nguồn: Tuoitre)