Mặc dù Ngân hàng Trung ương Séc đã giảm một nửa mức lãi suất cơ bản, nhưng trong vòng hơn một năm qua, lãi suất vay thế chấp cho người dân vẫn không giảm nổi 1 phần năm. Các khoản vay tiêu dùng thậm chí còn đang tăng lãi suất. Ngược lại, lãi suất tiền gửi trong các tài khoản tiết kiệm lại đang bị các ngân hàng cắt giảm.

Mặc dù Ngân hàng Trung ương Séc (ČNB) tiếp tục giảm lãi suất cơ bản, nhưng điều này lại không có nhiều tác động nhiều đến các khoản vay dành cho khách hàng cuối cùng. Trong khi lãi suất cơ bản của ČNB đã giảm xuống còn 3,5% vào tháng 5, thì lãi suất trung bình được các ngân hàng thương mại đưa ra cho các khoản vay thế chấp vẫn ở mức khoảng 5%.

Chênh lệch giữa lãi suất 5% và 3% thực tế đồng nghĩa với việc người dân Séc đang phải trả thêm hàng chục nghìn korun mỗi năm cho các khoản vay thế chấp. Ví dụ, với khoản vay thế chấp mới trị giá 4 triệu korun trong thời hạn 26 năm, mức chênh lệch này khiến người vay phải trả thêm khoảng 4.000 korun mỗi tháng.

Các khoản vay đang đóng góp đáng kể vào lợi nhuận của các ngân hàng. Theo dữ liệu của Ngân hàng Quốc gia Séc (ČNB), lợi nhuận ròng tổng hợp từ các khoản vay đã tăng gần 18 tỷ korun so với cùng kỳ năm trước, đạt 121,7 tỷ korun vào năm ngoái. Các ngân hàng cũng hoạt động tốt trong năm nay khi 6 ngân hàng lớn nhất tăng lợi nhuận ròng lên 20,2 tỷ korun trong quý I, tăng 13% so với cùng kỳ năm trước.

Thống đốc ČNB, ông Aleš Michl, đã từng nói vào mùa thu năm ngoái với trang tin Seznam Zprávy rằng, các ngân hàng thương mại đang giữ lãi suất quá cao và hoàn toàn có khả năng giảm chúng. Theo ông, các ngân hàng đang giữ lại phần chênh lệch này. “Họ có biên lợi nhuận rất tốt và muốn duy trì mức lợi nhuận đó,” ông Michl khẳng định.

Các chuyên gia khác trong ngành lại cho rằng, trong bối cảnh lãi suất vay cao hiện nay, tình hình đã thay đổi và bên cho vay không chỉ dựa vào lãi suất của ngân hàng trung ương mà còn phải cân nhắc nhiều yếu tố khác khi quyết định mức lãi suất. Hiện nay, nhu cầu vay thế chấp và các khoản vay khác đang rất lớn, nhờ đó các ngân hàng không bị áp lực phải cạnh tranh giảm giá cho vay. Thêm vào đó, các nguồn vốn mà ngân hàng dùng để tài trợ cho các khoản vay thế chấp cũng không rẻ hơn, trong khi các ngân hàng phải đảm bảo nguồn vốn này trong suốt thời gian cố định của kỳ hạn vay.

Tình hình tương tự cũng xảy ra với các khoản vay tiêu dùng. Trong suốt một năm rưỡi qua, khi Ngân hàng Quốc gia Séc (ČNB) liên tục hạ lãi suất cơ bản thì lãi suất trung bình của các khoản vay tiêu dùng chỉ giảm 0,87 điểm phần trăm, xuống mức hiện tại là 7,64%.

Trong khi đó, lãi suất đối với tài khoản tiết kiệm được người dân ưa chuộng lại giảm nhanh. Điều này đồng nghĩa với việc số tiền gửi tiết kiệm của người dân sinh lời ít hơn. Theo phân tích của công ty Portu, hiện chỉ còn hai ngân hàng cung cấp lãi suất tiết kiệm ở mức 4%, nhưng thường kèm theo các điều kiện khá phức tạp. Các tài khoản tiết kiệm khác thường phản ánh sát với lãi suất của ngân hàng trung ương và hiện đang đưa ra mức lãi suất khoảng 3%.

Nguồn: Novinky