Với tỉ lệ 54-44 trong lần bỏ phiếu thứ tư và cũng là cuối cùng trong tuần này, Chính phủ Mỹ vẫn chưa đạt được đồng thuận về ngân sách, khiến tình trạng đóng cửa tiếp tục bế tắc dai dẳng.

Tình trạng đóng cửa Chính phủ Mỹ đã bước sang ngày thứ ba mà vẫn chưa có dấu hiệu giải quyết, khi cả hai đảng cương quyết giữ lập trường và chưa có bất kỳ cuộc đàm phán công khai nào giữa các lãnh đạo.

Thượng viện sẽ không bỏ phiếu thêm cho đến ngày 6-10, trong khi Hạ viện do Đảng Cộng hòa kiểm soát không có kế hoạch họp lại cho đến ngày 14-10.

Bế tắc ngân sách kéo dài

Theo Đài NBC News, Chính phủ Mỹ đã chính thức đóng cửa từ ngày 1-10, khiến nhiều dịch vụ công bị tê liệt. Một số địa điểm du lịch nổi tiếng phải đóng cửa, dữ liệu quan trọng về việc làm bị trì hoãn, một số trang web chính thức không thể truy cập, trong khi các lĩnh vực khác tạm thời chưa chịu tác động quá rõ rệt.

Ước tính khoảng 750.000 nhân viên liên bang sẽ phải nghỉ việc tạm thời và chỉ được chi trả lương sau khi tình trạng đóng cửa kết thúc.

Tình trạng bế tắc hiện nay bắt nguồn từ yêu cầu của Đảng Dân chủ về việc gia hạn các khoản trợ cấp y tế sắp hết hạn, nhằm tránh việc tăng chi phí đột ngột cho hàng triệu người Mỹ có thu nhập thấp.

Đảng Cộng hòa, dù kiểm soát cả Hạ viện, Thượng viện và Nhà Trắng, vẫn chưa đưa ra kế hoạch giải quyết vấn đề này, và cần phiếu ủng hộ của các nghị sĩ Dân chủ để thông qua các dự luật tài trợ.

Với số phiếu 54-44, dự luật cấp ngân sách tạm thời do Đảng Cộng hòa hậu thuẫn giúp mở cửa chính phủ đến ngày 21-11, đã thất bại vì chưa đạt đủ 60 phiếu cần thiết. Ba thượng nghị sĩ Dân chủ bỏ phiếu ủng hộ, trong khi có duy nhất thượng nghị sĩ Cộng hòa phản đối.

Trong khi đó dự luật tạm thời do Đảng Dân chủ hậu thuẫn cũng thất bại với số phiếu 46-52. Thượng viện sẽ không họp thêm cuối tuần này, khiến các cuộc bỏ phiếu hôm 3-10 trở thành cơ hội cuối trong tuần để giải quyết bế tắc.

Phe Dân chủ khẳng định sẽ không ủng hộ một dự luật mà họ không được tham gia soạn thảo. Lãnh đạo Đảng Dân chủ ở Thượng viện Chuck Schumer nhấn mạnh: "Ông Trump và Đảng Cộng hòa phải chịu trách nhiệm về việc đóng cửa chính phủ lần này".

Nguy cơ sa thải và đóng băng dự án công

Chính quyền Tổng thống Donald Trump đã phát đi tín hiệu mạnh mẽ về các cắt giảm vĩnh viễn đối với chính phủ liên bang.

Ngày 2-10, ông Trump viết trên mạng xã hội Truth Social rằng tình trạng đóng cửa là "cơ hội chưa từng có" để thực hiện các biện pháp này, và sẽ gặp Giám đốc Văn phòng Quản lý và Ngân sách Russell Vought để lên kế hoạch thu hẹp các "cơ quan của Đảng Dân chủ".

Một quan chức cấp cao Nhà Trắng cho biết số nhân viên liên bang dự kiến bị sa thải sẽ dưới 16.000 người.

Bên cạnh đó, các quyết định tài chính của chính quyền cũng ảnh hưởng trực tiếp đến dự án công. Ngày 3-10, 2,1 tỉ USD vốn từ Bộ Giao thông đã bị đóng băng, ảnh hưởng đến hai dự án cải thiện hệ thống giao thông công cộng tại thành phố Chicago, bang Illinois.

Ngoài ra, chính quyền ông Trump còn bị cáo buộc sử dụng ngôn từ mang tính đảng phái trong thông điệp về việc đóng cửa. Bộ Nhà ở và Phát triển đô thị đăng thông báo đổ lỗi cho "cánh tả cực đoan", trong khi một số nhân viên nghỉ việc tạm thời của Bộ Giáo dục phát hiện email tự động của họ bị chỉnh sửa để chỉ trích Đảng Dân chủ.

Trong bối cảnh này, cả hai đảng đang chịu áp lực lớn từ công chúng và các cơ quan liên bang, nhưng vẫn chưa có giải pháp ngay lập tức. Việc hợp tác giữa các bên dường như là yếu tố then chốt để chính phủ mở cửa trở lại và hạn chế những tác động nghiêm trọng đối với người dân và nền kinh tế Mỹ.

Từ năm 1981 đến nay, Chính phủ Mỹ đã trải qua 15 lần đóng cửa, phần lớn chỉ kéo dài trong vài ngày. Tuy nhiên lần đóng cửa chính phủ lâu nhất (35 ngày) diễn ra vào năm 2018 trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump, do bất đồng sâu sắc về kinh phí xây dựng bức tường biên giới Mỹ - Mexico, đã gây thiệt hại khoảng 3 tỉ USD.

Theo Tuoitre