Từ tháng 7, hàng chục người đã sử dụng quy định mới cho việc thay đổi giới tính theo thủ tục hành chính, hiện chỉ cần có xác nhận y tế. Trước đây, việc thay đổi giới tính bị ràng buộc bởi yêu cầu phẫu thuật chuyển giới – điều đã bị Tòa án Hiến pháp tuyên là vi hiến vào năm 2024. Sau khi đáp ứng các điều kiện cụ thể mới, người chuyển giới hiện có thể thay đổi cả tên và họ.

Chấn thương như chân bó bột vài tháng chỉ là chuyện nhỏ đối với Jaden, 25 tuổi, khi so với quá trình chuyển giới kéo dài của anh.

“Bạn phải trải qua kiểm tra tâm thần và tâm lý, gặp bác sĩ nội tiết, bác sĩ đa khoa. Và khi tất cả đều đồng ý rằng mọi việc ổn, bác sĩ của tôi đã chỉ định cho tôi điều trị hormone vào đầu năm 2021,” Jaden Lemmens chia sẻ.

Dù cảm thấy tốt hơn sau bốn năm chuyển đổi, Jaden vẫn thường xuyên gặp khó khăn và tình huống không thoải mái trong đời sống hằng ngày, bởi hồ sơ hành chính tại Séc vẫn ghi anh là nữ.

“Họ (nhân viên y tế) không biết. Họ ra phòng chờ gọi ‘bà Lemmens’ và mọi người đều ngạc nhiên khi tôi đứng dậy,” Jaden kể về những tình huống khó xử thường ngày mình phải đối mặt.

Vẫn cần làm việc nhiều tháng với bác sĩ tình dục học

Hiện nay, để người chuyển giới có thông tin giới tính theo ý muốn trên giấy tờ tùy thân và giấy khai sinh, chỉ cần một giấy xác nhận từ bác sĩ tình dục học – người phải làm việc với bệnh nhân trong vài tháng. Jaden đã tận dụng cơ hội để nộp đơn thay đổi giới tính theo quy định mới và hy vọng chỉ trong một tháng nữa, cơ quan hành chính sẽ chính thức công nhận anh là nam giới.

Đầu tháng 8, cơ quan hộ tịch sẽ cấp cho Jaden giấy khai sinh và chứng minh nhân dân mới ghi giới tính nam. Trước đây, người chuyển giới còn phải vượt qua trở ngại lớn hơn nếu muốn được công nhận giới tính đúng với bản thân – họ bắt buộc phải trải qua triệt sản.

“(Người chuyển giới) không còn lựa chọn nào khác, nếu không muốn tiếp tục chịu đựng trong cơ thể không phù hợp, họ phải chọn giải pháp ít tồi tệ hơn,” bác sĩ tình dục học Pavel Turčan nhận định về luật còn hiệu lực đến tận năm 2024.

Yêu cầu phẫu thuật đã bị Tòa án Hiến pháp bác bỏ vào năm ngoái vì cho rằng không phù hợp với phẩm giá con người. Tuy vậy, các nhà lập pháp vẫn chưa đưa ra sửa đổi mới, dù Bộ Tư pháp đã bắt đầu chuẩn bị từ trước.

Vẫn chưa rõ hình thức sửa đổi luật sẽ ra sao

“Rất tiếc là Quốc hội vẫn chưa tìm được sự đồng thuận về cách thực hiện yêu cầu của Tòa án Hiến pháp,” Thứ trưởng Bộ Tư pháp thuộc đảng STAN, ông Karel Dvořák cho biết.

Vì vậy, Bộ Y tế và Bộ Nội vụ đã phản ứng bằng cách xây dựng hướng dẫn kỹ thuật không mang tính ràng buộc. “Chúng tôi cho rằng đây thực sự là trách nhiệm của Quốc hội, nơi có thể quyết định trong tương lai rằng chỉ cần cá nhân tự xác định – tức là chỉ cần đến cơ quan hộ tịch và khai báo thay đổi mà không cần bất kỳ can thiệp y tế nào,” ông Radek Policar, Tổng cục trưởng phụ trách pháp luật và lập pháp của Bộ Y tế giải thích.

Brno đã thành lập phòng khám phụ khoa cho người chuyển giới

Cả phần lớn bác sĩ và cộng đồng người chuyển giới đều mong muốn có một quy định cởi mở hơn. Trước mắt, họ vẫn hoan nghênh thực tế rằng từ tháng 7, Séc không còn thuộc nhóm các quốc gia cuối cùng ở châu Âu yêu cầu phẫu thuật khi thay đổi giới tính.

(Theo CT24)