Novavax – loại vaccine Covid-19 thế giới quá bận để chú ý
Tin thế giới, Tin tức
author03/07/2021 10:37

Khởi đầu với nhiều nghi ngờ, vaccine từ Novavax – một công ty nhỏ của Mỹ – có thể sẽ vượt qua cái bóng của công nghệ mRNA để dần chứng minh “phép màu” của mình.

Tháng 1/2020, Novavax thông báo tham gia cuộc đua sản xuất vaccine ngừa Covid-19. Hơn một năm rưỡi sau, hãng này cho biết vaccine của họ có hiệu quả tới 90% và có thể chống lại một số biến thể của SARS-CoV-2. Đến ngày 2/7, hãng dược này cho biết họ đã có trong tay hợp đồng cung cấp vaccine cho Đài Loan thông qua cơ chế COVAX.

Không giống như những loại vaccine khác được tung hô đầy rẫy trên các trang nhất, truyền thông khá “lạnh nhạt” với Novavax. Và sự khác biệt này nằm ở yếu tố duy nhất: thời điểm.

Vào thời điểm Novavax được chính phủ Mỹ bật đèn xanh, nước Mỹ đã “bơi trong vaccine”, với 3 loại vaccine được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ phê duyệt, tờ New York Times đưa tin.

Thế nhưng, trong lúc thế giới vẫn thiếu vaccine, các nước nghèo tranh nhau những liều vaccine Pfizer và Moderna của các nước giàu, Novavax có thể sẽ chứng tỏ sự quan trọng của nó trong tương lai gần. Hơn thế nữa, không giống Pfizer và Moderna, Novavax mang lại hy vọng về một loại vaccine với giá cả thân thiện hơn, dễ dàng bảo quản hơn.

Khởi đầu chậm

Gần 2 năm trước, hãng dược nhỏ Novavax suýt phải đối mặt với tình trạng phá sản, sau thất bại của cuộc thử nghiệm vaccine thứ 2 trong vòng chưa đầy 3 năm.

Thế nhưng đại dịch Covid-19 đã tạo ra bước chuyển mình ngoạn mục đối với một công ty ít tên tuổi, đang đứng trước bờ vực sụp đổ.

Vào cuối tháng 2/2020, khi virus corona bắt đầu lây lan khắp thế giới, tiến sĩ Richard Hatchett, người đứng đầu tổ chức phi lợi nhuận chuyên tài trợ phát triển vaccine, đã nhận được cuộc gọi quan trọng để thảo luận về các ứng cử viên mới sau khi máy bay hạ cánh tại Sân bay Heathrow ở London, Anh.

Và Novavax đã lọt vào “tầm ngắm”. Mặc dù công ty có trụ sở tại Gaithersburg, bang Maryland, chưa bao giờ đưa vaccine ra thị trường trong suốt lịch sử 33 năm, nhưng các chuyên gia kỳ vọng công nghệ đặc biệt sẽ giúp Novavax vượt xa các đối thủ cạnh tranh.Vaccine Novavax chứa protein gai được tạo ra bởi các tế bào bướm đêm bị nhiễm virus biến đổi gen.

vaccine Novavax anh 2
Vaccine Novavax chứa protein gai được tạo ra bởi các tế bào bướm đêm bị nhiễm virus biến đổi gen. Ảnh: AFP.

Novavax bắt đầu nghiên cứu vaccine virus corona vào tháng 1/2020, khi bộ gene của virus Covid-19 ở Vũ Hán, Trung Quốc lần đầu tiên được công bố.

Khác với loại vaccine vector sử dụng virus vô hại như AstraZeneca hay vaccine Pfizer với công nghệ mRNA mang mã thông tin, Novavax được biết đến là vaccine protein. Theo đó, nó chứa các protein gai được tạo ra bởi các tế bào bướm đêm bị nhiễm virus biến đổi gene.

Các nhà khoa học “thu hoạch” và kết nối các protein gai này với hạt nano. Các hạt nano này được kết hợp với protein gai và tạo thành vaccine chống dịch.

Chỉ 3 ngày sau khi mẫu gen của virus Covid-19 được công bố, ông Gregory Glenn, giám đốc nghiên cứu và phát triển của Novavax, đã yêu cầu nhân viên đặt hàng ngay lập tức từ một nhà cung cấp gene protein đột biến của virus để nghiên cứu.

Tuy nhiên, gene của protein đột biến đã đến chậm. Đến ngày 3/2/2020, phó chủ tịch đơn vị cung cấp mới giao chiếc lọ có nắp đỏ mang gene đến tòa nhà màu be của Novavax.

Lúc đó, loại virus này vẫn chưa được đặt tên chính thức và lọ thuốc có dãn nhãn “Cov/Wuhan”. Novavax chính thức bước vào cuộc đua chế ngự đại dịch.

Các nhà khoa học của công ty bắt đầu làm việc “với tốc độ điên cuồng”, ông Glenn cho biết.

Khi trình tự gene virus được gửi đến Gaithersburg, bang Maryland, các nhà nghiên cứu đã dành nhiều tuần để tạo ra hơn 20 phiên bản của protein đột biến, nhằm mục đích tạo ra một sản phẩm có hiệu quả miễn dịch cao nhất có thể.

Tuy nhiên, khác với các dạng khác, các nhà phát triển vaccine protein như Novavax phải phát triển phiên bản protein đột biến của riêng họ.Và để kích thích phản ứng miễn dịch mạnh mẽ, hầu hết loại này sẽ cần thêm hợp chất bổ sung, được gọi là chất bổ trợ.

Bước bổ sung đó làm cho vaccine protein phát triển chậm hơn so với các dạng mang mã thông tin di truyền.

Tất yếu, đối thủ cạnh tranh của Novavax đã đi trước một bước. “Không có nghi ngờ gì (rằng chúng tôi) đứng sau”, ông Glenn nói.Trụ sở chính của Novavax ở Gaithersburg, bang Maryland, Mỹ.

vaccine Novavax anh 3
Trụ sở chính của Novavax ở Gaithersburg, bang Maryland, Mỹ. Ảnh: Shutterstock.

Và sự chậm chân ấy đã giúp các đối thủ của hãng vaccine này giành ưu thế lớn.

Sự xuất hiện nhanh chóng của các loại vaccine áp dụng công nghệ mới mRNA (axit ribonucleic thông tin) được báo chí Mỹ mô tả là “chiến thắng của mRNA”, “ bước ngoặt trong lịch sử của vaccine ” và “ thay đổi ngành công nghệ sinh học mãi mãi”.

Về đích chậm

Bên cạnh việc phải đối mặt với cái bóng của các “ông lớn” trong ngành, Novavax còn vấp phải nhiều nghi ngờ về cách một công ty đang gặp khó khăn giành được hợp đồng tài trợ hàng tỷ USD.

Khi chính quyền cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump khởi xướng Chiến dịch Thần tốc nhằm hỗ trợ các công ty sản xuất vaccine, hãng đã nhận được 1,6 tỷ USD tài trợ cho việc thử nghiệm và bảo đảm phân phối 100 triệu liều.

Nhưng nhiều người xem thường Novavax như ví dụ điển hình về một công ty hạng hai đã sống sót bằng cách đi “khập khiễng” từ khủng hoảng này sang khủng hoảng khác.

Một công ty chỉ cố gắng kiếm tiền tài trợ bằng cách hứa hẹn sẽ có vaccine cho những đợt bùng phát mới nhưng không bao giờ phân phối.

Trước khi đại dịch diễn ra, trong ba thập kỷ kinh doanh, Novavax đã phát triển vaccine thử nghiệm cho các loại virus như SARS, MERS và Ebola, nhưng chưa sản phẩm nào vượt qua các nghiên cứu an toàn ban đầu.

Thậm chí, đã có lúc, cổ phiếu của Novavax đã giảm xuống dưới 1 USD trong 30 ngày liên tiếp, khiến sàn giao dịch chứng khoán Mỹ NASDAQ đưa ra cảnh báo phá sản.

Những lời chỉ trích càng tồi tệ hơn khi đầu tháng 5 này, Novavax thông báo chậm trễ chuyển giao vaccine.

Vào tháng 1, công ty ước tính rằng họ sẽ đạt công suất sản xuất tối đa 150 triệu liều/ tháng vào giữa năm nay. Tuy nhiên, bức tranh tươi đẹp này đã không thể thành hiện thực khi Novavax phải đối mặt với sự thiếu hụt nguồn cung nguyên vật liệu cần thiết như bộ lọc và túi sử dụng một lần trong sản xuất vaccine.Nhân viên đang kiểm tra các mẫu xét nghiệm trong thử nghiệm Novavax giai đoạn 3

vaccine Novavax anh 4
Nhân viên đang kiểm tra các mẫu xét nghiệm trong thử nghiệm Novavax giai đoạn 3

Bên cạnh đó, một trong những đối tác sản xuất lớn của hãng, Viện Serum ở Ấn Độ, cũng gặp phải nhiều vấn đề.

Vụ hỏa hoạn xảy ra vào đầu năm nay đã làm giảm công suất sản xuất của cơ sở này. Tình hình dịch bệnh Ấn Độ cũng khiến chính phủ kêu gọi ưu tiên trong nước, trong khi giám đốc điều hành của Viện Serum, ông Adar Poonawalla, liên tục yêu cầu Mỹ ngừng chặn xuất khẩu nguyên liệu thô sản xuất vaccine.

Vaccine mRNA phi thường, nhưng thế giới cần Novavax

Mặc dù phải đối mặt với nhều nghi ngại, nguồn tài trợ từ chính phủ và các tổ chức từ thiện đã giúp Novavax vượt qua những “cơn bão”.

“Thị trường muốn tin vào những câu chuyện cổ tích. Các nhà đầu tư muốn tin rằng giống như Cinderella, những công ty không thể đi đến vũ hội vẫn có thể giành được hoàng tử”, ông David Maris, chuyên gia phân tích ngành dược, ví von.

Và Novavax đang dần cho thế giới thấy cách câu chuyện ấy thành hiện thực.

Gần đây, theo kết quả nghiên cứu được thực hiện trên diện rộng, với 30.000 người tình nguyện tham gia (từ 18 tuổi trở lên) ở Mỹ và Mexico, vaccine Novavax đã đạt hiệu quả trên 93% đối với các biến thể đang được nhà khoa học và giới chức y tế quan tâm.

Bên cạnh đó, khác với Pfizer và Moderna có cách tiếp cận mới – sử dụng công nghệ mRNA – khiến việc sản xuất, phân phối trở nên khó khăn và đắt đỏ, vaccine do Novavax phát triển đang thể hiện những ưu thế vượt trội của mình.

Vaccine của hãng có thể được trữ ở nhiệt độ tủ lạnh bình thường, không cần yêu cầu trữ lạnh sâu.

Ngoài ra, tác dụng phụ sau tiêm cũng được đánh giá là ít nghiêm trọng hơn. Kết quả thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3 cho thấy khoảng 40% những người tiêm mũi thứ 2 vaccine Novavax ghi nhận mệt mỏi, trong khi đó con số này ở người tiêm Moderna là 65% và hơn 55% với Pfizer.

Giám đốc điều hành Stanley Erck của Novavax cũng cho hay đến nay chưa có báo cáo nào về tình trạng máu đông hoặc vấn đề về tim.Một người tham gia thử nghiệm giai đoạn 3 của Novavax tại Đại học Howard, Washington.

vaccine Novavax anh 5
Một người tham gia thử nghiệm giai đoạn 3 của Novavax tại Đại học Howard, Washington. Ảnh: New York Times.

Tuy nhiên, Novavax có thể phải chờ tới tháng 9 mới xin cấp phép sử dụng khẩn cấp cho vaccine của mình ở Mỹ. Tại thời điểm đó, vaccine có thể không tạo nhiều khác biệt với chương trình tiêm chủng ở nước này.

Dẫu vậy, sự xuất hiện của các biến thể mới như Delta vẫn khiến nhu cầu về vaccine trên thế giới rất cao. Và vaccine thứ 4 được cấp phép tại Mỹ sẽ giúp thế giới có thêm “vũ khí” để chống lại đại dịch, cũng như là một sự lựa chọn mới cho những người còn chưa hoàn toàn tin tưởng vào công nghệ mới mRNA tại Mỹ.

(Nguồn: Zing)

Chia sẻ:
Có thể bạn cũng thích
e28822ba-4752-4b35-b53b-2e1fb0cd70de_w1920_r1.778_fpx48.75_fpy45.webp
Cha và con trai mất tích sau chuyến đi thuyền đạp trên hồ Eibsee, Đức
Một chuyến đi chơi thuyền vào mùa hè đã trở thành bi kịch: Một người cha và cậu con trai sáu tuổi của ông đã bị chìm dưới hồ Eibsee thuộc bang Bayern (Đức) và đến nay vẫn đang mất tích.
06-07-2025
images1832997_2.jpg.webp
Ít nhất 43 người thiệt mạng, nhiều người mất tích do lũ lụt tại Mỹ
Ít nhất 43 người, trong đó có 15 trẻ em, được xác nhận đã tử vong sau trận lũ quét ở miền trung Texas, Mỹ. Lực lượng cứu hộ vẫn đang tiếp tục tìm kiếm những người cắm trại, du khách và cư dân bị mất tích.
06-07-2025
omar-lopez-vtknj2oxdvg-unsplash-45474965262780993435164.webp
Khủng hoàng nhân khẩu học, Nga kêu gọi lòng yêu nước để khuyến khích người dân sinh con
Chính phủ Nga đang tận dụng lòng yêu nước để đối phó cuộc khủng hoảng nhân khẩu học ngày càng nghiêm trọng.
06-07-2025
220805024945-01-earth-shortest-day-rotation-85621558654266132208574.webp
Hồi hộp đếm ngược đến ngày ngắn nhất trong lịch sử Trái đất
Nhân loại sắp chứng kiến một hiện tượng chưa từng có trong lịch sử Trái đất: Ngày ngắn nhất từng được ghi nhận.
06-07-2025
base64-17517229009172010783833.jpeg.webp
Nghiên cứu của Đức nói vắc xin mRNA giết nhiều người hơn COVID-19?
Mạng xã hội đang lan truyền thông tin về một nghiên cứu của Đức tuyên bố rằng có bằng chứng cho thấy vắc xin mRNA đã giết nhiều người hơn cả COVID-19.
06-07-2025
2025-07-05t072442z1335947277rc27gfarouoyrtrmadp3france-seine-17517149716102866876.jpg.webp
Lần đầu sau hơn 100 năm, người dân Pháp được bơi lội vui nhộn trên sông Seine
Ngày 5-7, người dân thủ đô Paris (Pháp) đã đổ xô xuống tắm trong sông Seine khi chính quyền lần đầu tiên cho công chúng bơi tại đây kể từ năm 1923.
06-07-2025
834-1751723043059509738706.jpg.webp
Xả súng hàng loạt tại Mỹ ngay sau Quốc khánh, nhiều người thương vong
Ít nhất 1 người chết và 6 người bị thương trong vụ xả súng tại thành phố Indianapolis, bang Indiana vào rạng sáng 5-7, chỉ một ngày sau Quốc khánh Mỹ 4-7.
06-07-2025
elon-musk-reuters-17517576544591135506963.jpg.webp
Tỉ phú Elon Musk lập Đảng nước Mỹ
Tỉ phú công nghệ Elon Musk vừa viết trên nền tảng X rằng 'Đảng nước Mỹ đã được thành lập'.
06-07-2025
afp2025070564w38flv2midresmultipledeathsfromcatastrophicfloodingincentralt-17517573890401649958883.jpg
Tin tức thế giới 6-7: Lãnh tụ Iran tái xuất công khai; Chạy đua tìm kiếm 27 nữ sinh bị lũ cuốn ở Mỹ
Dự báo còn mưa lớn ở Texas sau khi lũ dâng đến 10m làm chết 43 người; Lãnh tụ tối cao Iran xuất hiện công khai; EU hy vọng đạt thỏa thuận thuế với Mỹ trong cuối tuần này... là những tin tức đáng chú ý sáng 6-7.
06-07-2025
20.png
Nắng nóng khắc nghiệt hoành hành tại châu Âu
Châu Âu đang hứng chịu đợt nắng nóng kỷ lục với nhiệt độ vượt 45°C, gây cháy rừng diện rộng và gia tăng số ca tử vong.
05-07-2025
Tin nổi bật
Cảnh sát Séc tìm kiếm cháu trai 16 tuổi của nam diễn viên Rychlý. Trước đó, cậu bé từng cố gắng tự tử
patrani.jpeg
Cảnh sát tại Dobřichovice và khu vực lân cận đang khẩn trương tìm kiếm Jáchym Rychlý – một thiếu niên 16 tuổi đã bỏ nhà ra đi sau khi cãi nhau với mẹ.
6 giờ trước
Cha và con trai mất tích sau chuyến đi thuyền đạp trên hồ Eibsee, Đức
e28822ba-4752-4b35-b53b-2e1fb0cd70de_w1920_r1.778_fpx48.75_fpy45.webp
Một chuyến đi chơi thuyền vào mùa hè đã trở thành bi kịch: Một người cha và cậu con trai sáu tuổi của ông đã bị chìm dưới hồ Eibsee thuộc bang Bayern (Đức) và đến nay vẫn đang mất tích.
6 giờ trước
Mất điện diện rộng tại Séc: Chuyện gì đã xảy ra và vì sao? 7 câu hỏi và trả lời liên quan sự cố hiếm xảy ra này
9521645.jpg
Vào chiều thứ Sáu, 4.7, một sự cố mất điện lớn đã làm tê liệt cả Cộng hòa Séc. Tại nhiều vùng, tàu điện, tàu hỏa và metro đã dừng hoạt động; nhiều nhà máy, cửa hàng, cơ sở kinh doanh, trạm xăng, đèn giao thông và các dịch vụ phụ thuộc vào điện khác không thể hoạt động. Lực lượng cứu hỏa đã phải giải cứu người dân mắc kẹt trong thang máy; một số bệnh viện phải vận hành bằng nguồn dự phòng.
15 giờ trước
Không chỉ ở Séc, bệnh ghẻ đang lan rộng khắp châu Âu: Cách điều trị truyền thống mất dần hiệu quả
zakozka-svrabova-svrab.webp
Sự gia tăng gần đây về số ca mắc bệnh ghẻ tại Cộng hòa Séc phản ánh một xu hướng rộng lớn hơn. Theo các nghiên cứu khoa học khu vực, báo cáo của các bác sĩ và tin từ truyền thông, căn bệnh da liễu gây ngứa này đang ngày càng phổ biến ở châu Âu, dù chưa có một thống kê tổng hợp đầy đủ.
15 giờ trước
Luật mới của Séc sẽ giúp đơn giản hóa việc ly hôn và giành quyền nuôi con
shutterstock-by-pixelshot-qgbjr.webp
Luật sửa đổi cũng dự kiến cấm hình phạt thể xác và siết chặt quy định về việc không trả tiền cấp dưỡng trẻ em, dù vẫn còn lo ngại về khả năng bị lợi dụng.
15 giờ trước
Hãng hàng không Ryanair tăng kích thước hành lý xách tay miễn phí cho hành khách
skynews-ryanair-money-blog_6893485.jpg
Hãng hàng không giá rẻ lớn nhất châu Âu tuyên bố rằng họ sẽ tăng mức hành lý xách tay miễn phí lên thêm 20% trong tuần này.
15 giờ trước
Liberec chuẩn bị xây dựng một khu dân cư hiện đại mới
2.jpg
Trong những năm tới, Liberec sẽ mở rộng thêm một khu dân cư mới dành cho gần 1.500 người. Khu Nová Kunratická sẽ được xây dựng ở ngoại ô thành phố với hơn 600 căn hộ được hoàn thành qua 8 giai đoạn.
15 giờ trước
Người Séc không còn mặn mà với việc ăn ở nhà hàng
a7e08b41-14ad-4e30-be69-e9e6e7194f2b.jpg
Trong các cuộc khủng hoảng, giá thực phẩm và năng lượng cao đã buộc người dân Séc phải chi tiêu một cách tiết kiệm. Tuy nhiên, hiện tại người dân lại bắt đầu tiêu xài nhiều hơn và mua sắm cả những thứ chỉ để làm vui bản thân.
15 giờ trước
Bệnh ghẻ đang có xu hướng lây lan khắp CH Séc
Svrab-8.jpg
Bệnh ghẻ đang có xu hướng lây lan khắp Cộng hòa Séc, nhưng theo Viện Kiểm nghiệm Thuốc Trung ương, người dân không cần lo ngại về tình trạng khan hiếm thuốc, nguồn cung thuốc hiện vẫn đủ đáp ứng nhu cầu điều trị.
15 giờ trước
Zlín thay đổi hàng loạt đèn tín hiệu giao thông tại chỗ giao nhau
81035226-a316-458e-94c7-75ce439b792c.jpg
Thành phố Zlín đang tiến hành thay mới hàng loạt đèn tín hiệu giao thông tại các chỗ giao nhau. Dự án hiện đại hóa hệ thống này có tổng kinh phí gần 250 triệu korun. Trong khuôn khổ dự án, thành phố cũng sẽ xây dựng Trung tâm điều hành và thông tin giao thông, giúp quản lý và giám sát lưu lượng xe một cách hiệu quả hơn.
15 giờ trước
® 2020-2025 TAMDA MEDIA z.s. Cấm sao chép dưới mọi hình thức nếu không có sự chấp thuận bằng văn bản.
Ghi rõ nguồn TAMDAMEDIA.eu khi phát hành lại thông tin từ website này
pencil