Hai cựu Tổng thống Mỹ Bill Clinton và Joe Biden cùng lên tiếng khen ngợi ông Trump vì vai trò trung gian trong thỏa thuận ngừng bắn và trao đổi tù nhân giữa Israel và Hamas, đánh dấu bước ngoặt lớn nhất từ khi cuộc chiến Gaza nổ ra năm 2023.

Theo thỏa thuận do ông Trump cùng lãnh đạo các nước ký tại Sharm el-Sheikh (Ai Cập) ngày 13-10, Israel rút quân khỏi một phần Dải Gaza, trong khi Hamas thả 20 con tin đổi lấy khoảng 2.000 tù nhân Palestine.

Hai cựu tổng thống ca ngợi ông Trump

Trong tuyên bố cùng ngày, ông Bill Clinton bày tỏ “biết ơn vì lệnh ngừng bắn đã có hiệu lực, 20 con tin cuối cùng được trả tự do và viện trợ nhân đạo đã bắt đầu vào Gaza”.

“Tổng thống Trump, chính quyền của ông cùng Qatar và các bên trung gian trong khu vực xứng đáng được ghi nhận vì đã kiên trì cho tới khi thỏa thuận thành công”, ông Clinton nói, đồng thời kêu gọi hai bên “biến khoảnh khắc mong manh này thành nền hòa bình bền vững, bảo đảm phẩm giá và an ninh cho cả người Palestine lẫn Israel”.

Cựu Tổng thống Joe Biden cũng viết trên mạng xã hội X (trước đây là Twitter) rằng ông “hoan nghênh Tổng thống Trump và đội ngũ của ông vì đã đưa thỏa thuận ngừng bắn mới về đích”, đồng thời bày tỏ hy vọng hòa bình sẽ “mang lại những giá trị bình đẳng về an toàn, nhân phẩm và hòa hợp cho cả hai dân tộc”.

Phát biểu tại lễ ký kết, ông Trump tuyên bố “mọi người đều hài lòng” và tin rằng “cuộc chiến đã kết thúc”. Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu gọi ông Trump là “người bạn vĩ đại nhất mà Israel từng có”.

Dù vậy, giới quan sát cho rằng việc thực thi đầy đủ thỏa thuận vẫn chưa chắc chắn, do Israel chưa cam kết rút quân hoàn toàn còn Hamas từ chối giải giáp vũ khí.

Ông Blinken luận công trạng ở Gaza

Cũng trong ngày 13-10, cựu Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken dưới thời ông Biden, khẳng định rằng kế hoạch hòa bình của ông Trump thực chất dựa trên bản đề xuất do nhóm của ông soạn thảo trước đó.

Trong bài đăng dài trên X, ông Blinken viết rằng chính quyền ông Trump đã “xây dựng và mở rộng trên nền tảng kế hoạch hậu chiến cho Gaza mà chúng tôi phát triển cùng các đối tác Ả Rập, Israel và chính quyền Palestine”.

Cựu ngoại trưởng nhắc lại rằng chính quyền ông Biden từng đạt một thỏa thuận ngừng bắn ngắn vào tháng 1-2024, giúp giải cứu 135 con tin thỏa thuận này nhưng sụp đổ sau hai tháng.

Trả lời câu hỏi của Đài Fox News về phát biểu này, ông Trump phản ứng gay gắt: “Ai cũng biết đó là trò đùa. Họ (Biden và Blinken) đã làm việc tệ hại. Nếu chỉ có một tổng thống khá hơn một chút - chứ không cần vĩ đại như tôi - thì đã không có chiến tranh Ukraine hay thảm họa ở Trung Đông”.

Ông Trump hiện ở Ai Cập để thúc đẩy giai đoạn hai của thỏa thuận, làm việc cùng hơn 20 lãnh đạo khu vực.

“Đây là ngày mà hàng triệu người đã cầu nguyện suốt nhiều năm qua. Với thỏa thuận lịch sử này, những lời cầu nguyện đó đã được đáp lại”, ông Trump nói.

Trong khi đó, ông Blinken nhấn mạnh việc triển khai kế hoạch hậu chiến Gaza cần được thực hiện “với sự tỉnh táo”, bao gồm phi quân sự hóa và giải giáp hoàn toàn Hamas, thiết lập lực lượng ổn định tình hình quốc tế và đảm bảo cuộc rút quân theo từng giai đoạn nhưng toàn diện của Israel.

Ông Blinken cũng thừa nhận ông Trump đã duy trì “những nguyên tắc cốt lõi” mà Washington đặt ra từ đầu: “Không khủng bố, không sáp nhập, không chiếm đóng, không cưỡng bức di dời dân - và hướng tới con đường khả thi cho một nhà nước Palestine”.

Theo Tuoitre