Tổng thống Trump lần đầu khẳng định muốn duy trì giới hạn vũ khí hạt nhân theo Hiệp ước New START, thỏa thuận kiểm soát hạt nhân cuối cùng giữa Mỹ và Nga.

Theo Hãng tin Reuters ngày 26-7, Tổng thống Trump cho biết ông muốn duy trì các giới hạn về triển khai vũ khí hạt nhân chiến lược giữa Mỹ và Nga theo Hiệp ước New START - thỏa thuận kiểm soát vũ khí hạt nhân cuối cùng còn hiệu lực giữa hai cường quốc - dự kiến sẽ hết hạn vào ngày 5-2-2026.

"Đó không phải là một thỏa thuận mà bạn muốn để hết hạn. Chúng tôi đã bắt đầu làm việc về vấn đề đó rồi", ông Trump nói với báo giới trước khi rời Nhà Trắng lên đường sang Scotland hôm 25-7.

Đây là lần đầu tiên kể từ khi trở lại Nhà Trắng, ông công khai bày tỏ mong muốn duy trì các giới hạn của New START.

"Khi bạn dỡ bỏ các hạn chế hạt nhân, đó là một vấn đề lớn", vị tổng thống nhấn mạnh.

Hiệp ước Cắt giảm vũ khí chiến lược mới, gọi tắt là New START, được ký năm 2010, giới hạn số lượng đầu đạn chiến lược của mỗi bên ở mức 1.550 và không quá 700 phương tiện triển khai như tên lửa, tàu ngầm và máy bay ném bom.

Năm 2021, tổng thống Mỹ khi ấy là ông Joe Biden và Tổng thống Nga Vladimir Putin đã gia hạn hiệp ước thêm 5 năm. Nhưng theo quy định, văn bản này không thể được gia hạn thêm.
Trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên của mình, ông Trump từng phản đối việc gia hạn hiệp ước này và đề xuất một hiệp ước mới có sự tham gia của Trung Quốc, điều mà Bắc Kinh sau đó đã từ chối.

Ông Trump từ lâu đã kêu gọi kiểm soát kho vũ khí hạt nhân toàn cầu. Hồi tháng 2, ông từng nói muốn tổ chức các cuộc đối thoại với Tổng thống Putin và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình để bàn về việc cắt giảm vũ khí hạt nhân của mỗi nước.

Giới chuyên gia cảnh báo nếu Hiệp ước New START hết hạn, cả Mỹ và Nga có thể bắt đầu triển khai thêm đầu đạn hạt nhân chiến lược. Việc đánh giá ý định của đối phương cũng sẽ trở nên khó khăn hơn, làm gia tăng nguy cơ hiểu lầm và leo thang căng thẳng.

Nguy cơ này càng nghiêm trọng hơn khi quan hệ Mỹ - Nga hiện đang ở mức thấp nhất trong hơn 60 năm qua, phần lớn do xung đột ở Ukraine và các lời đe dọa sử dụng vũ khí hạt nhân từ phía Nga.

(Nguồn: Tuoitre)