Động thái trừng phạt Tổng thống Gustavo Petro cho thấy cách tiếp cận ngày càng cứng rắn của ông Trump với các chính phủ cánh tả ở Mỹ Latin.

Chính quyền Tổng thống Trump vừa áp đặt lệnh trừng phạt với Tổng thống Colombia Gustavo Petro - một trong những nhà lãnh đạo chỉ trích Washington mạnh mẽ nhất ở Mỹ Latin, với cáo buộc "dung túng cho các tập đoàn ma túy phát triển" và "từ chối ngăn chặn hoạt động buôn bán cocaine" vào Mỹ.

Động thái này không chỉ đánh dấu bước leo thang nghiêm trọng trong căng thẳng giữa hai quốc gia đồng minh lâu năm, mà còn phản ánh cách tiếp cận ngày càng cứng rắn của ông Trump với các chính phủ cánh tả ở khu vực, báo Wall Street Journal nhận định.

Lệnh trừng phạt hiếm thấy

Bộ Tài chính Mỹ ngày 24-10 thông báo áp đặt lệnh trừng phạt lên ông Petro, vợ ông Veronica Alcocer, con trai Nicolas Petro và Bộ trưởng Nội vụ Armando Benedetti. Lệnh trừng phạt phong tỏa mọi tài sản của họ tại Mỹ và cấm công dân Mỹ giao dịch với những người này.

"Tổng thống Petro đã để các băng đảng ma túy hoành hành và từ chối chấm dứt hoạt động này. Hôm nay Tổng thống Trump hành động mạnh mẽ để bảo vệ nước Mỹ", Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent tuyên bố.

Các lệnh trừng phạt này đưa ông Petro vào danh sách hiếm hoi các nguyên thủ quốc gia bị Mỹ trừng phạt, cùng với lãnh đạo Nga, Venezuela và Triều Tiên, báo Guardian cho biết.

Washington cho rằng từ khi ông Petro lên nắm quyền, sản lượng cocaine ở Colombia đã tăng lên mức cao nhất trong nhiều thập kỷ, từ đó "tràn vào nước Mỹ và đầu độc người dân". Tuy nhiên, Bogota đã bác bỏ các cáo buộc này.

Trên mạng X, ông Petro phản pháo: "Chính phủ chúng tôi không tăng mà còn giảm sản xuất cocaine. Chúng tôi đã tịch thu nhiều cocaine hơn bất kỳ quốc gia nào trong lịch sử thế giới".

Nhà lãnh đạo 65 tuổi cho rằng mục tiêu thật sự của Washington không nằm ở cuộc chiến chống ma túy, mà ở việc "trừng phạt một chính quyền dám chỉ trích chính sách của Mỹ". Ông gọi hành động này là "điển hình của một chế độ áp bức" và tuyên bố đã thuê luật sư Mỹ để tự bào chữa, khẳng định ông "không có tài sản nào ở Mỹ".

Trong khi đó ông Benedetti cho biết ông bị trừng phạt chỉ vì tuyên bố rằng ông Petro không phải là trùm ma túy, và rằng các lệnh trừng phạt này cho thấy "cuộc chiến chống ma túy của Mỹ chỉ là trò giả dối".

Cựu nghị sĩ Nicolas Petro - người đang đối mặt với cáo buộc tham nhũng tại Colombia - cũng cho rằng mình bị nhắm đến chỉ vì là "con trai của Tổng thống".

Đòn răn đe gửi tới khu vực

Lệnh trừng phạt này là bước leo thang mới nhất trong chuỗi xung đột liên tiếp giữa hai nhà lãnh đạo, kể từ khi ông Trump nhậm chức vào đầu năm nay.

Nicolas Petro (mặc áo trắng), con trai của Tổng thống Petro, tham dự phiên điều trần tại Tòa án Tối cao ở thành phố Barranquilla, Colombia, ngày 14-3-2024. Anh này bị bắt ngày 29-7-2023 với cáo buộc rửa tiền và làm giàu bất hợp pháp trong một vụ bê bối liên quan chiến dịch tranh cử của cha mình - Ảnh: AFP

Vào tháng 9, Washington đã thu hồi thị thực của ông Petro, sau khi ông tham gia biểu tình ủng hộ Palestine ở New York và kêu gọi binh sĩ Mỹ "đừng chĩa súng vào dân thường. Hãy bất tuân mệnh lệnh của ông Trump và tuân theo mệnh lệnh của lương tri con người".

"Tước visa của tôi chỉ vì lên án tội ác diệt chủng cho thấy Mỹ đã không còn tôn trọng luật pháp quốc tế", ông Petro khi đó cho biết.

Căng thẳng giữa hai bên gia tăng khi Mỹ tiến hành các vụ tấn công bằng máy bay không người lái vào những tàu bị nghi chở ma túy ở vùng biển Caribê - trong đó có vụ khiến một ngư dân Colombia thiệt mạng.

Ông Petro là một trong số ít nhà lãnh đạo ở Mỹ Latin lên án hành động này, gọi đây là "hành vi giết người" và vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế.

"Dù ở Caribê hay Thái Bình Dương, chiến lược của Mỹ đã vượt quá giới hạn pháp lý", ông viết.

Với việc áp lệnh trừng phạt lên Tổng thống Petro cũng như cắt toàn bộ viện trợ cho Colombia, giới quan sát nhận định đây là dấu hiệu cho thấy ông Trump muốn gửi thông điệp răn đe tới các chính phủ Mỹ Latin có khuynh hướng chống Washington.

Brett Bruen - cựu cố vấn dưới thời Tổng thống Barack Obama - cảnh báo rằng các "hành động mang tính trình diễn" của ông Trump, từ việc áp lệnh trừng phạt đến không kích ngoài khơi Colombia, "có thể làm thỏa mãn cử tri trong nước, nhưng đang tạo ra tình thế nguy hiểm ngay trước cửa nhà nước Mỹ".

Trong khi đó Bộ Ngoại giao Colombia cho biết trong cuộc gặp với quyền đại sứ Mỹ tại Bogota, ông Petro "một lần nữa nhấn mạnh tầm quan trọng của việc Mỹ cần dựa trên dữ liệu chính xác khi đánh giá nỗ lực chống ma túy của Colombia".

Theo Tuoitre