Bulgaria là quốc gia mới nhất bước vào danh sách Đối tác chiến lược của Việt Nam trong năm 2025, và là nước đầu tiên trong khu vực Balkan có tầm mức quan hệ này với Hà Nội.

Việc nâng cấp quan hệ Việt Nam và Bulgaria lên Đối tác chiến lược diễn ra ngày 23-10, trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức đầu tiên của Tổng Bí thư Tô Lâm đến xứ sở hoa hồng.

Khoa học - công nghệ là trụ cột quan trọng

"Sau 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, với sự tin tưởng vững chắc vào tương lai tốt đẹp của quan hệ hai nước, chúng tôi đã thông qua Tuyên bố chung về thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam - Bulgaria", Tổng Bí thư Tô Lâm thông báo trong cuộc gặp gỡ báo chí sau hội đàm với Tổng thống Bulgaria Rumen Radev ngày 23-10.

Nhà lãnh đạo Việt Nam kế đó nhấn mạnh với nền tảng 75 năm quan hệ hữu nghị truyền thống và quyết tâm cao của lãnh đạo cùng nhân dân hai nước, việc thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam - Bulgaria sẽ mở ra một kỷ nguyên hợp tác mới cho hai nước.

Về phần mình, Tổng thống Bulgaria Rumen Radev khẳng định với thành tích phát triển kinh tế cùng vị thế chính trị ngày càng cao, Việt Nam là nhân tố quan trọng tại khu vực Đông Nam Á. Ông đánh giá chuyến thăm của Tổng Bí thư Tô Lâm đã mở ra cơ hội và tầm nhìn mới, làm sâu sắc hơn mối quan hệ hợp tác song phương.

Tại hội đàm trước đó, hai nhà lãnh đạo đã trao đổi và nhất trí cao về 6 nhóm giải pháp định hướng quan hệ hai nước trong bối cảnh mới, với tầm vóc mới. Trong đó, về chính trị sẽ tiếp tục đẩy mạnh trao đổi đoàn và tiếp xúc cấp cao trên tất cả các kênh. Liên quan đến hợp tác quốc phòng - an ninh, hai bên nhất trí đẩy mạnh hợp tác đào tạo và hợp tác trong lĩnh vực gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc, an ninh mạng, quân y...

Đáng chú ý, trong bối cảnh kinh tế thế giới đang đứng trước nhiều thách thức to lớn, hai nước nhất trí phối hợp chặt chẽ, đưa hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư thành trụ cột trung tâm trong quan hệ Đối tác chiến lược.

Việt Nam và Bulgaria cam kết phối hợp chặt chẽ nhằm duy trì và củng cố tự do thương mại cũng như thúc đẩy mạnh mẽ thương mại đầu tư thông qua việc mở cửa thị trường cho nhau; sẵn sàng là "cửa ngõ" cho hàng hóa của Việt Nam và Bulgaria thâm nhập vào thị trường ASEAN và thị trường EU.

Hai bên nhất trí đưa hợp tác khoa học - công nghệ trở thành trụ cột quan trọng trong quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam - Bulgaria. Theo đó, hai nước sẽ mở rộng hợp tác trong các lĩnh vực như đào tạo nguồn nhân lực công nghệ thông tin trong các lĩnh vực về chuyển đổi số, kinh tế số, hạ tầng số và chính phủ điện tử, dược phẩm và y sinh học, trí tuệ nhân tạo (AI) và khoa học máy tính hiện đại, năng lượng xanh...

Tiến sĩ Nicholas Chapman (Đại học Tohoku, Nhật Bản) nhận định trong bài viết trên Tạp chí các vấn đề Đông Nam Á đương đại.: Một chính sách đối ngoại đa phương cho phép đất nước giảm thiểu tình trạng bất cân xứng bằng cách không cân bằng hay chạy theo xu hướng. Thay vào đó, các mối quan hệ đối tác đa dạng, hội nhập mạnh mẽ và linh hoạt cho phép Việt Nam cùng các nước gia tăng lợi ích và giảm thiểu rủi ro thiệt hại mà không rơi vào quỹ đạo của một cường quốc lớn hơn.

Việt Nam "dĩ bất biến, ứng vạn biến"

Việc Việt Nam nâng cấp quan hệ với Bulgaria và trước đó là các nước bạn bè, đối tác truyền thống khác là một minh chứng cho tinh thần "dĩ bất biến, ứng vạn biến" trong bối cảnh thế giới biến động phức tạp. Sự bất biến của Việt Nam là chính sách đối ngoại độc lập và tự chủ, đa phương hóa và đa dạng hóa, là người bạn thủy chung trong quan hệ quốc tế.

Tiến sĩ Nicholas Chapman (Đại học Tohoku, Nhật Bản) nhận định mặc dù nhiều thứ đã thay đổi trong gần 40 năm kể từ khi Việt Nam thực hiện công cuộc Đổi mới, song những lợi ích chiến lược cốt lõi của Việt Nam vẫn không thay đổi. Đó là việc duy trì môi trường hòa bình, ổn định, bảo vệ độc lập, chủ quyền quốc gia và nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.

Trong bối cảnh thế giới ngày càng trở nên đa cực, những vấn đề và mối đe dọa mới xuất hiện ngày càng nhiều, theo ông Chapman, mục tiêu của chính sách đối ngoại Việt Nam là giảm sự bất định đồng thời hưởng lợi từ toàn cầu hóa.

Vị học giả chuyên nghiên cứu về Việt Nam nhận định Hà Nội thực hiện chính sách đối ngoại đa phương thông qua ba cơ chế chủ chốt là mạng lưới quan hệ từ Đối tác chiến lược/toàn diện trở lên, các thỏa thuận thương mại và cam kết với chủ nghĩa đa phương.

Trong đó, mối quan hệ Đối tác chiến lược/toàn diện hiện đang bao phủ hợp tác song phương của Việt Nam với các đối tác chủ chốt trên nhiều lĩnh vực, qua đó mang lại lợi ích kinh tế, chính trị và an ninh cho mảnh đất hình chữ S.

Trong bối cảnh thế giới đang có những bất định, theo ông Chapman, bằng cách hợp tác với những nước có chung lợi ích trong việc giảm thiểu rủi ro của xung đột và chiến tranh thương mại, Việt Nam có thể hạn chế ảnh hưởng và ổn định tương lai của nền kinh tế.

Theo Tuoitre