Cách Iran đáp trả vụ tấn công của Mỹ vào 3 cơ sở hạt nhân chính sẽ quyết định liệu hai nước có bước vào một cuộc chiến toàn diện hay không. Giới quan sát tin rằng phản ứng quân sự của Tehran sẽ ở mức giới hạn.

Đêm 21-6 (giờ Mỹ), rạng sáng 22-6 theo giờ Iran, quân đội Mỹ đã sử dụng các máy bay ném bom chiến lược B-2 thả nhiều quả siêu bom phá boongke xuống 3 cơ sở hạt nhân chính của Iran là Fordow, Natanz và Isfahan.

Tổng thống Mỹ Donald Trump sau đó tuyên bố những cơ sở hạt nhân này đã bị phá hủy hoàn toàn, gọi đây là "một thành công quân sự ngoạn mục".

Ông Trump đồng thời kêu gọi Iran chấp nhận thỏa thuận về chương trình hạt nhân ngay lập tức, lập lại hòa bình, nếu không sẽ còn các đợt tấn công lớn hơn nữa. Câu hỏi đặt ra lúc này là Iran và các lực lượng ủy nhiệm của nước này sẽ phản ứng thế nào.

Sẽ có trả đũa giới hạn?

Rất nhanh chóng, trước khi ông Trump phát biểu và xác nhận vụ tấn công, lực lượng Houthi tại Yemen đã tuyên chiến với Mỹ, cảnh báo các tàu bè của nước này qua lại Biển Đỏ sẽ là mục tiêu "hợp pháp".

Giới chức Tehran vẫn chưa đưa ra phản ứng, song trên truyền thông nhà nước Iran, một nhà bình luận chính trị cảnh báo bắt đầu từ giờ phút bom Mỹ ném xuống các cơ sở hạt nhân của nước này, mọi công dân và quân nhân Mỹ trong khu vực đã trở thành mục tiêu của Iran.

Một vài tuyên bố riêng lẻ khác ở cấp thấp thì giảm nhẹ mức độ thành công của đòn tấn công, khẳng định các cơ sở hạt nhân bị tập kích đã được sơ tán từ trước "nên không bị thiệt hại đến mức không thể khắc phục".

Các hình ảnh vệ tinh thương mại trong một vài ngày tới sẽ làm sáng tỏ những tuyên bố từ cả Mỹ và Iran.

Ông Hossein Shariatmadari, tổng biên tập của tờ Kayhan và từng tự nhận mình là "đại diện" của Lãnh tụ tối cao Ayatollah Ali Khamenei, cảnh báo sau cuộc tấn công của Mỹ, giờ là lúc tới lượt Iran đáp trả.

Trên kênh Telegram, tờ Kayhan dẫn lời ông Shariatmadari tuyên bố: "Không được do dự hay chậm trễ, trước tiên chúng ta phải tấn công bằng tên lửa vào hạm đội hải quân Mỹ có trụ sở tại Bahrain và đồng thời đóng cửa eo biển Hormuz đối với tàu thuyền của Mỹ, Anh, Đức và Pháp".

Tuyên bố kết thúc bằng một câu trích dẫn từ Kinh Qur'an, có nội dung: "Giết chúng ở bất cứ nơi nào ta bắt gặp chúng".

Các mục tiêu tiềm năng của Iran

Tầm bắn của tên lửa Iran và các căn cứ, địa điểm có binh sĩ Mỹ tại Trung Đông (chấm màu đen) - Nguồn: New York Times

Trong những ngày trước cuộc tấn công của Mỹ, các lãnh đạo Iran đã nhiều lần cảnh báo về sự trả đũa nếu điều này xảy ra.

"Tất cả các căn cứ của Mỹ đều nằm trong tầm bắn của chúng tôi và chúng tôi sẽ mạnh dạn nhắm mục tiêu vào chúng", Bộ trưởng Quốc phòng Iran Aziz Nasirzadeh cho biết vào ngày 11-6.

Hàng chục nghìn quân nhân Mỹ hiện đang đồn trú tại Trung Đông. Căn cứ không quân Al-Asad, một cơ sở của Iraq, được nhắc đến nhiều như một mục tiêu tiềm năng của Iran. Đây là nơi đồn trú của hàng ngàn quân nhân Mỹ, có quy mô lớn nhất trong số các địa điểm có lính Mỹ tại Iraq.

Trong những năm gần đây, Iran và các lực lượng ủy nhiệm của họ đã nhiều lần tấn công căn cứ này.

Chẳng hạn sau khi Mỹ ám sát Tướng Qasem Soleimani của Iran vào tháng 1-2020, Tehran đã bắn 16 tên lửa vào các căn cứ có lực lượng Mỹ đồn trú tại Iraq. 11 quả trong số này nhắm vào al-Asad, làm bị thương hàng chục binh lính Mỹ và tạo ra nhiều hố lớn trên mặt đất.

Các lực lượng vũ trang được Iran hậu thuẫn cũng đã phóng tên lửa và máy bay không người lái vào al-Asad, gần đây nhất là vào tháng 8-2024.

Ngoài Iraq, tại vịnh Ba Tư, quân đội Mỹ cũng duy trì hiện diện quân sự lớn tại Bahrain, nơi đặt trụ sở của Hạm đội 5 Mỹ với khoảng 8.300 binh sĩ.

Washington cũng có binh sĩ tại căn cứ không quân al-Udeid thuộc Qatar. Đây là một sở chỉ huy tiền phương của Bộ tư lệnh Trung tâm Mỹ và có thể chứa hơn 10.000 quân.

Trong vài tuần gần đây, các quan chức Iran đã cảnh báo Qatar rằng các căn cứ của Mỹ tại nước này sẽ là mục tiêu hợp pháp để trả đũa, theo một quan chức châu Âu am hiểu vấn đề.

Ngoài căn cứ quân sự, các đại sứ quán và khu phức hợp ngoại giao của Mỹ trong khu vực cũng có thể trở thành mục tiêu tương tự.

Washington đã sơ tán một số nhân sự và thành viên gia đình khỏi các phái bộ ở Iraq và Israel, sau khi căng thẳng với Iran bùng phát.

Khi được hỏi về biện pháp chuẩn bị để ngăn chặn các cuộc trả đũa tiềm tàng của Iran, Văn phòng báo chí Lầu Năm Góc cho biết quân đội Mỹ đã được tăng viện tới Trung Đông.

"Bảo vệ lực lượng Mỹ là ưu tiên hàng đầu của chúng tôi và các đợt triển khai này nhằm mục đích tăng cường thế trận phòng thủ của chúng tôi trong khu vực", Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth viết trên mạng xã hội X.

(Nguồn: Tuoitre)