Thủ tướng Petr Fiala muốn tăng ngân sách quốc phòng của Séc lên 3% tổng sản phẩm quốc nội (GDP), tương đương gần 250 tỷ korun. Trong khi đó, vào năm ngoái, lần đầu tiên sau 20 năm, Séc mới đáp ứng cam kết chi 2% GDP cho quốc phòng theo yêu cầu của NATO. Hiện nay, toàn châu Âu đang chuẩn bị cho việc tăng mạnh chi tiêu quốc phòng.

Đảm nhận trách nhiệm về an ninh và không dựa vào các quốc gia khác đồng nghĩa với việc châu Âu cần có một quân đội hiện đại sẵn sàng chiến đấu. Chính phủ Séc do đó đặt mục tiêu trong vài năm tới sẽ tăng chi tiêu quốc phòng từ mức hiện tại là 2% GDP lên 3%.

"Chúng ta phải có khả năng sử dụng số tiền đó, điều này có nghĩa là cần đảm bảo hợp đồng mua sắm thiết bị hiện đại cho quân đội, và điều này cần một khoảng thời gian nhất định. Vì vậy, trong những ngày hoặc tuần tới, tôi muốn trình bày với các đồng nghiệp trong chính phủ một kế hoạch về thời gian chúng ta có thể đạt được mức 3%," Thủ tướng Petr Fiala (ODS) phát biểu.

Theo chính phủ, việc tăng chi tiêu quốc phòng mỗi năm thêm 0,2% GDP là khả thi. Như vậy, chúng ta có thể đạt được mức 3% GDP trong khoảng 5 năm. Tuy nhiên, mọi thứ đều có giá, và đối với chi tiêu quốc phòng, điều này càng đúng hơn. Bộ trưởng Tài chính Zbyněk Stanjura (ODS) đã chỉ ra hai phương án để có thể lấy được nguồn tiền. Một trong số đó là cách phân bổ tiền mới từ Liên minh châu Âu.

"Nếu châu Âu nhận định, và theo tôi thì nên như vậy, rằng quốc phòng là ưu tiên, thì một phần tiền nên được lấy từ quỹ này, và điều thứ hai là dừng các khoản chi tiêu vào việc khử carbon và sử dụng số tiền tiết kiệm được này để đầu tư vào quốc phòng," ông Stanjura nói.

Theo phe đối lập, ngược lại, không quan trọng số phần trăm là bao nhiêu, mà là liệu số tiền có được chi tiêu một cách hợp lý, minh bạch và có sự tham gia của ngành công nghiệp Séc vào các thương vụ mua sắm hay không. "Chi tiêu cho quốc phòng không thể chỉ đánh giá từ góc độ kế toán, nghĩa là hai phần trăm, hai phẩy năm phần trăm, hay ba phần trăm, mà chúng ta phải nhìn từ góc độ sử dụng hiệu quả tối đa các nguồn lực," nghị sĩ Karel Havlíček (ANO) bình luận.

Gần đây, phía Hoa Kỳ cũng đã đề cập rằng các quốc gia thành viên NATO nên chi tiêu cho quốc phòng không phải hai phần trăm GDP hiện tại mà là năm phần trăm. Tuy nhiên, điều này theo phần lớn các nhà lãnh đạo là không khả thi.

Chính phủ Séc đặt mục tiêu tăng chi tiêu quốc phòng từ 2% GDP lên 3% trong vài năm tới nhằm xây dựng quân đội hiện đại, sẵn sàng chiến đấu. Thủ tướng Petr Fiala (ODS) cho biết sẽ trình bày kế hoạch cụ thể với chính phủ trong thời gian tới, với lộ trình tăng 0,2% GDP mỗi năm, dự kiến đạt 3% trong 5 năm.
Bộ trưởng Tài chính Zbyněk Stanjura (ODS) đề xuất sử dụng quỹ từ Liên minh châu Âu và giảm chi tiêu khử carbon để đầu tư vào quốc phòng. Theo ông, quốc phòng cần được ưu tiên.

Phe đối lập nhấn mạnh việc chi tiêu phải hợp lý, minh bạch và có sự tham gia của ngành công nghiệp Séc. Nghị sĩ Karel Havlíček (ANO) cho rằng cần tối ưu hóa hiệu quả sử dụng nguồn lực thay vì chỉ tập trung vào tỷ lệ phần trăm.

Hoa Kỳ gần đây đề xuất các quốc gia NATO chi tiêu 5% GDP cho quốc phòng, nhưng phần lớn lãnh đạo cho rằng điều này không khả thi.

Nguồn: TN Nova