Giới trẻ hiện nay sử dụng túi nicotine có hương vị còn nhiều hơn trước, mặc dù các nhà lập pháp đã đưa ra biện pháp cấm bán những sản phẩm này cho người dưới 18 tuổi. 

Đây là kết quả từ Khảo sát Quốc gia về việc sử dụng thuốc lá và rượu năm 2024. Quy định được áp dụng từ tháng 3 năm 2023 được kỳ vọng sẽ hạn chế quyền tiếp cận của người vị thành niên với các sản phẩm chứa nicotine và giảm số lượng người sử dụng – nhưng thực tế không đạt được mục tiêu.  

Theo khảo sát, gần 5% trong tổng số 1.809 người được hỏi cho biết đã sử dụng túi nicotine có hương vị và không chứa thuốc lá trong năm 2023. Trong đó, nhóm chiếm tỷ lệ cao nhất – hơn 15% – là người từ 15 đến 24 tuổi. So với năm 2023, tỷ lệ này còn tăng thêm 2,6 điểm phần trăm.  

Mặc dù đã có lệnh cấm bán túi nicotine ngoài các cửa hàng chuyên biệt và cho người dưới 18 tuổi, cũng như yêu cầu xác minh độ tuổi khi mua hàng trực tuyến, hiệu quả của quy định vẫn còn hạn chế. Ngoài ra, quy định mới của Bộ Y tế đã cấm thiết kế bao bì có màu sắc sặc sỡ hoặc có hình nhân vật hoạt hình để tránh thu hút trẻ em và thanh thiếu niên.  

“Tôi không có câu trả lời chính xác đâu là nguyên nhân. Về phía công tác phòng ngừa, chúng tôi đã thực hiện nhiều biện pháp, ví dụ như yêu cầu nhãn dán phải ghi rõ đây là sản phẩm gây nghiện,” ông Matyáš Fošum, Giám đốc Cục Bảo vệ Sức khỏe Cộng đồng thuộc Bộ Y tế, trả lời Novinky.  

Ông Fošum cho rằng ngay cả khi thiết kế bao bì gây cảm giác khó chịu hơn nữa – như cách làm ở Úc – cũng chưa chắc đã hiệu quả, bởi vì tại các quốc gia khác, cách làm ấy cũng chưa mang lại kết quả rõ rệt. Việc cấm hoàn toàn cũng không khả thi, vì tại Séc ngay cả rượu bia và thuốc lá vẫn không bị cấm tuyệt đối mặc dù mức độ sử dụng của giới trẻ cao hơn nhiều.  

Thanh tra Thương mại Séc (ČOI) cho thấy thực tế rằng các túi nicotine vẫn dễ dàng được mua từ một số cửa hàng. Năm ngoái, có khoảng 20 cơ sở bán hàng trực tuyến không hề kiểm tra độ tuổi của người mua. Trong 117 vụ việc, kiểm tra phát hiện người bán đã vô tư cung cấp các sản phẩm gây nghiện như rượu, thuốc lá hay túi nicotine cho người dưới 18 tuổi – một hành vi bị pháp luật cấm. Trong quý I năm nay, ghi nhận có 12 trường hợp vi phạm trong tổng số khoảng 1.600 cuộc kiểm tra.  

“Tỷ lệ người trẻ sử dụng – thậm chí chỉ từ 15 tuổi – tiếp tục tăng là tín hiệu đáng lo ngại. Số liệu thống kê cho thấy giới trẻ chủ yếu sử dụng các sản phẩm nicotine hiện đại như thuốc lá điện tử và túi nicotine,” bác sĩ Barbora Macková – Trưởng thanh tra y tế quốc gia – nhận định.  

Bà nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giáo dục tại nhà và nhà trường về tác hại sức khỏe do sử dụng hoặc quá liều nicotine gây ra, như nôn mửa, tim đập nhanh và chảy máu nướu – những triệu chứng đã được ghi nhận bởi các chuyên gia về cai nghiện.  

Nhiều trường học đã sửa đổi nội quy năm ngoái, bổ sung rõ ràng rằng học sinh không được mang theo rượu bia, thuốc lá, chất gây nghiện và cả túi nicotine vào trong trường.  

Một số hiệu trưởng cho biết năm ngoái túi nicotine vẫn xuất hiện ở học sinh, nhưng vài tháng gần đây thì hiếm gặp. Tuy nhiên, cũng không loại trừ khả năng học sinh vẫn tiếp tục sử dụng mà nhà trường không biết. “Con trai tôi kể lại, ở nơi khác trẻ em vẫn dùng khá phổ biến,” ông Tomáš Augustýn – hiệu trưởng trường tiểu học Leander Čech ở thị trấn Nové Město na Moravě – cho biết.

(Theo Novinky)