Đã 1100 năm kể từ ngày Thánh Václav – một trong những nhân vật có tầm ảnh hưởng lớn nhất trong lịch sử Séc – lên ngôi. Tuy sống vào thời kỳ Trung Cổ, hình ảnh và câu chuyện về ông vẫn hiện diện mạnh mẽ qua thế kỷ - trong giáo dục, di sản văn hóa, nghệ thuật và cả đời sống tinh thần quốc gia. Năm 2025, di sản này tiếp tục được sống lại nhờ các hoạt động của Viện Hoàng gia Séc (ČKI), tổ chức chuyên gìn giữ ký ức lịch sử và phục hồi các di tích gắn liền với nền văn hóa vương quyền.

Thánh Václav (Svatý Václav), công tước xứ Bohemia, dù được sinh ra và trị vì vào đầu thế kỷ 10, vẫn là biểu tượng của nền quốc gia Séc và là tấm gương cho lý tưởng người đứng đầu: vừa dũng cảm, vừa có giáo dục và lòng từ bi. Ông giành chiến thắng trong nhiều trận chiến, trong đó có cuộc đối đầu với công tước Kouřim, nhưng luôn thể hiện sự cao thượng với kẻ thù. Với nền học thức vượt trội thời bấy giờ – có thể đọc, viết và sùng kính tôn giáo – Thánh Václav trở thành một hình mẫu lãnh đạo hiếm thấy.

Nhiều sử liệu thậm chí coi cuộc đời ông như là hiện thân tinh thần thứ hai của Chúa Jesus – đến mức một số học giả xem ông như biểu tượng tôn giáo mang tính thần thánh hóa.

Hình ảnh Thánh Václav được khắc họa nổi bật nhất tại tượng đài ở Quảng trường Václav tại Praha – tác phẩm điêu khắc nổi tiếng của Josef Václav Myslbek, người đã dành hơn ba thập kỷ để hoàn thành công trình này. Cũng chính hình tượng này đã được đưa lên tiền xu, tem và nhiều biểu tượng chính thức khác của nhà nước Séc hiện đại.

Với lòng nhân ái và tinh thần công bằng, Thánh Václav nổi tiếng vào thời điểm Praha đang phát triển mạnh nhờ thương mại, trong đó có cả buôn bán nô lệ. Khác với nhiều người cùng thời, ông công khai phản đối hệ thống nô lệ và ủng hộ người yếu thế – một tinh thần nhân đạo vượt thời đại.

Viện Hoàng gia Séc (ČKI) hiện đang kế thừa thông điệp của Thánh Václav thông qua những dự án bảo tồn di sản văn hóa. Điển hình là dự án phục hồi lâu đài tại Rynholec – một công trình từng bị bỏ hoang, nay được khôi phục hoàn chỉnh nhờ sáng kiến của ông Zdeněk Prázdný, giám đốc Viện ČKI. Tòa lâu đài giờ đây không chỉ mang giá trị kiến trúc – mà còn là không gian bảo tồn ký ức quốc gia, lưu giữ những câu chuyện về những cá nhân từng góp phần vào danh tiếng và căn tính Séc.

Di sản của Thánh Václav không chỉ sống trong những bức tượng hay tờ tiền – mà còn hiện diện trong tinh thần yêu tự do, công lý và lòng nhân ái, những giá trị đã, đang và sẽ tiếp tục định hình nước Séc trong thiên niên kỷ tới.

(Theo CNN Prima NEWS)