Năm 2025 có thể chứng kiến những bất ổn hơn nữa ở Trung Đông và sự tăng tốc của cuộc đua trí tuệ nhân tạo, tất cả đều diễn ra dưới nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống đắc cử Donald Trump.

Trong bài viết đăng ngày 30-12, tạp chí The Week đã đưa một số nhận định và ý kiến dự báo bức tranh thế giới trong năm 2025.

Kinh tế

Nền kinh tế đang dần ổn định sau đại dịch và hầu hết các quốc gia đã phần nào kiểm soát được tình trạng lạm phát. Tuy nhiên, giáo sư về chính sách công Thomas Klassen nhận định kinh tế vẫn sẽ có vai trò lớn trong chính trị vào năm tới.

Quỹ Tiền tệ quốc tế dự đoán "tăng trưởng ổn định nhưng không mấy ấn tượng". Dù vậy, ngay cả trong tình hình ổn định, những tác động tiêu cực về chính trị vẫn có thể xảy ra và rủi ro kinh tế vẫn rình rập.

Các nguy cơ sắp tới bao gồm cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung, và có thể là Mỹ - EU, đe dọa áp thuế của Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump đối với Canada và Mexico.

Giá bitcoin đã tăng gấp đôi trong năm qua, làm dấy lên lo ngại về bong bóng tài chính có thể dẫn đến suy thoái.

Chính trị

Năm 2025 sẽ có ít cuộc bầu cử hơn năm 2024, nhưng các cuộc bầu cử quan trọng sẽ diễn ra tại Úc, Canada và Đức.

Ở Đức, Quốc hội đã bỏ phiếu bất tín nhiệm với Thủ tướng Olaf Scholz sau sự sụp đổ của liên minh cầm quyền vào tháng 11, dẫn đến cuộc bầu cử sớm vào đầu năm 2025 trong bối cảnh "khủng hoảng kinh tế sâu sắc và bất ổn địa chính trị", theo báo Guardian.

Kết quả có thể dẫn đến sự gia tăng sức mạnh của phe cực hữu, khi các chính trị gia cạnh tranh để "thu hút những cử tri bất mãn với cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt và tình trạng đình trệ liên quan đến Ukraine".

Chính quyền Trump 2.0

Theo biên tập viên Tom Standage của tờ Economist, việc ông Trump tái đắc cử tổng thống Mỹ sẽ có ảnh hưởng lên mọi vấn đề, từ nhập cư, quốc phòng đến kinh tế, thương mại.
Khẩu hiệu "Nước Mỹ trên hết" của ông có thể "khiến cả bạn bè và kẻ thù đều nghi ngại về sự vững chắc của các liên minh với Mỹ", điều này có thể dẫn đến gia tăng căng thẳng và sự lan rộng của hạt nhân.

Ông Trump đã tuyên bố sẽ chấm dứt xung đột Nga - Ukraine, và giúp đảm bảo lệnh ngừng bắn giữa Israel và Hamas để chấm dứt xung đột ở Gaza. Nhưng tính cách khó đoán và những đe dọa của tổng thống đắc cử Mỹ về một cuộc chiến thương mại có thể gây ảnh hưởng đến căng thẳng địa chính trị hiện tại.

Trung Đông

Giáo sư Klassen nhận định Trung Đông sẽ tiếp tục là điểm nóng của thế giới, với sự can thiệp của các cường quốc và chủ nghĩa dân tộc gia tăng.

Sự sụp đổ của chính quyền ông Assad gần đây ở Syria có thể khiến bất ổn gia tăng trong khu vực, đặc biệt Libya có thể chịu những hậu quả nặng nề, theo ông Frederic Wehrey - thành viên cấp cao tại Chương trình Trung Đông thuộc Quỹ Carnegie vì hòa bình quốc tế.

Sự sụp đổ này đã thay đổi vị thế chiến lược của Nga và Thổ Nhĩ Kỳ, có thể ảnh hưởng đến sự cân bằng mong manh giữa hai bên tại Libya.

Công nghệ

Năm 2025 được Liên hợp quốc chọn là năm về khoa học và công nghệ lượng tử.

Trí tuệ nhân tạo (AI) là "canh bạc lớn nhất trong lịch sử kinh doanh", theo biên tập viên Standage. Hơn 1.000 tỉ USD đang được đầu tư vào các trung tâm dữ liệu để hỗ trợ công nghệ đang phát triển nhanh chóng này, mặc dù các công ty vẫn chưa chắc chắn về cách sử dụng AI và tỉ lệ ứng dụng còn thấp.

'Cha đẻ' của AI cảnh báo: Trí tuệ nhân tạo có thể xóa sổ nhân loại trong 30 năm tới
Theo trang Quartz, dù điều gì xảy ra, cuộc đua AI đang làm đảo lộn các công ty, các ngành công nghiệp và cách con người sống và làm việc.

"Biên giới tiếp theo" của AI nằm ở khả năng "khả năng chủ động", theo bà Sissie Hsiao - phó chủ tịch kiêm tổng giám đốc ứng dụng Gemini và Speech tại Google. Người dùng sẽ bắt đầu thấy trợ lý AI "phát triển vượt ra ngoài những tiện ích đơn giản và trở thành những trải nghiệm cá nhân hóa, tiên tiến mà bạn dựa vào mỗi ngày".

Năm 2024 không tệ như nhiều người nghĩ

Theo The Week, kết quả khảo sát dự đoán năm 2025 do Ipsos thực hiện ở 33 quốc gia cho thấy 65% người trả lời nghĩ rằng năm 2024 là một năm tồi tệ với đất nước của họ. Đây là con số thấp nhất kể từ năm 2019.
Bất chấp số lượng xung đột kỷ lục, tình trạng lạm phát và khủng hoảng chi phí sinh hoạt, năm 2024 có vẻ đã khiến thế giới "ở trong trạng thái lạc quan thận trọng", với một chút "niềm vui chung" từ Thế vận hội Paris.
Trong khi đó, 71% cho biết họ lạc quan rằng năm 2025 sẽ còn tốt đẹp hơn (tỉ lệ này vẫn thấp hơn mức trước đại dịch COVID-19). Dù vậy, các xung đột ở Trung Đông, chiến sự Nga - Ukraine, các biến động chính trị vẫn tạo ra cảm giác bất an.

(Nguồn: Tuoitre)