Chính phủ sắp mãn nhiệm của Séc dự kiến thu được gần 118 tỷ korun từ “thuế lợi nhuận bất thường” (windfall tax), tức là loại thuế đánh vào lợi nhuận ngoài dự kiến áp dụng cho một số ngành nhất định. Con số này là tổng thu trong 3 năm áp dụng thuế lợi nhuận bất thường, và thuế này sẽ kết thúc trong năm nay.

Theo Bộ trưởng Tài chính sắp mãn nhiệm Zbyněk Stanjura, “thuế lợi nhuận bất thường” là loại thuế mà họ áp dụng lần đầu tiên. Khi đó, chính phủ biết rằng cần phải chi khoảng 150 tỷ korun cho các khoản chi bất thường để hỗ trợ giá năng lượng cao. Hiện tại Bộ trưởng Stanjura thừa nhận rằng, sau 3 năm áp dụng, loại thuế này sẽ cần phải thiết kế lại.

Chính phủ sắp mãn nhiệm của Thủ tướng Petr Fiala đã áp dụng loại thuế này vào năm 2023 nhằm huy động nguồn lực hỗ trợ người dân và doanh nghiệp trước giá năng lượng cao. Theo Bộ Tài chính, biện pháp này đã được thực hiện một cách linh hoạt. Ban đầu, bộ kỳ vọng sẽ thu từ 6 ngân hàng lớn nhất ở Séc hơn 30 tỷ korun từ loại thuế bất thường này. Tuy nhiên, kết quả đến hết tháng 9 năm nay chỉ đạt 1 tỷ.

Ngành chịu thuế khác, chẳng hạn như các nhà máy lọc dầu, cũng chỉ nộp chưa đến một tỷ korun. Ngược lại, các công ty năng lượng nộp nhiều nhất, tổng cộng 107 tỷ korun. Đứng đầu là ČEZ, dự kiến sẽ nộp khoảng 95 tỷ korun từ thuế này.

Theo Bộ Tài chính, nguồn thu bất thường không đủ để bù đắp chi phí hỗ trợ trong cuộc khủng hoảng năng lượng. Bộ cho biết, tổng cộng nhà nước đã chi 130 tỷ korun cho mục đích này.

Phát ngôn viên Petra Vodstrčilová của Bộ Tài chính cho biết: “Dù cuộc khủng hoảng năng lượng trên thị trường đã lắng xuống, chi phí mà nhà nước bỏ ra để hỗ trợ các hộ gia đình và doanh nghiệp trước giá năng lượng cao vào cuối năm ngoái vẫn cao hơn 35 tỷ korun so với nguồn thu từ các khoản thu tạm thời bất thường đã áp dụng”.

Loại thuế này sẽ chấm dứt trong năm nay. Trước bầu cử, lãnh đạo phong trào ANO, Andrej Babiš, từng đề xuất tập trung vào một lĩnh vực khác, đó là đánh thuế các nhà sản xuất vũ khí bởi họ có lợi nhuận cực kỳ cao.

Tuy nhiên, chính phủ tương lai đã từ bỏ ý định này; trong tuyên bố chương trình nghị sự của chính phủ không đề cập đến việc áp dụng bất kỳ loại thuế theo ngành nào khác. “Chúng tôi chưa từng thảo luận về điều đó, cả ở cấp ANO lẫn trong hội đồng liên minh, nên chúng tôi không có kế hoạch tăng thuế,” - Phó chủ tịch ANO Alena Schillerová nhấn mạnh.

Chủ tịch nhóm nghị sĩ SPD, Radim Fiala, cho biết SPD không ủng hộ việc tăng thuế hay áp dụng bất kỳ loại thuế theo ngành mới nào.
Các đảng sẽ trở thành phe đối lập cũng phản đối việc áp dụng thuế theo ngành, đặc biệt là thuế đánh vào các nhà sản xuất vũ khí.

(Theo ČT24)