Tổng thống Petr Pavel đã ký thông qua luật sửa đổi luật giáo dục, theo đó sẽ siết chặt việc hoãn nhập học lớp Một và thay thế hình thức chấm điểm bằng đánh giá bằng nhận xét đối với học sinh đầu cấp tiểu học. 

Đây là thông tin được Phủ Tổng thống công bố trên website vào thứ Năm, 3.7. Luật sửa đổi cũng đề xuất bãi bỏ các lớp dự bị tại trường tiểu học trong tương lai.

Một điểm thay đổi đáng chú ý khác là thời gian tổ chức ghi danh vào lớp Một sẽ được dời từ tháng Tư về khoảng thời gian từ ngày 15 tháng 1 đến ngày 15 tháng 2 hàng năm. Theo đó, thời điểm ghi danh vào trường mẫu giáo cũng được điều chỉnh từ nửa đầu tháng Năm về từ 15 tháng 3 đến 15 tháng 4.

Luật mới cũng quy định học sinh sẽ không được phép học lại lớp Một, mà sẽ tự động được chuyển lên lớp Hai bất kể kết quả học tập. Quy định này đã bị Thượng viện phản đối, đồng thời từ chối việc thay điểm số bằng đánh giá bằng lời. Các đối thủ của luật cho rằng thay đổi này giới hạn quyền của giáo viên trong việc đánh giá học sinh và hiện tại chỉ có khoảng 20% trường áp dụng hình thức đánh giá bằng lời. Tuy nhiên, Hạ viện đã bác bỏ các phản đối của Thượng viện.

Việc hoãn nhập học lớp Một sẽ bị siết chặt  
Theo luật sửa đổi, việc hoãn nhập học lớp Một – vốn áp dụng cho tới 20.000 trẻ em hàng năm – trong tương lai chỉ được phép thực hiện trong những trường hợp đặc biệt. Điển hình là khi tình trạng sức khỏe (thể chất hoặc tâm lý) không cho phép trẻ tham gia học tập. Đơn xin hoãn phải có khuyến nghị của bác sĩ chuyên khoa như bác sĩ ung thư, bác sĩ tâm lý lâm sàng và cơ sở tư vấn giáo dục. Bác sĩ nhi khoa sẽ không còn đủ điều kiện cấp giấy xác nhận.

Một yêu cầu quan trọng giúp trẻ chuyển tiếp suôn sẻ từ mẫu giáo lên tiểu học là việc nhà trường phải được cung cấp thông tin từ mẫu giáo về từng học sinh – điều này cũng được đưa vào luật sửa đổi. Các thay đổi trong việc đánh giá hoãn học sẽ bắt đầu có hiệu lực từ tháng 9 năm nay và được áp dụng dần trong vòng ba năm, tùy theo năm sinh của trẻ. Một trong những lý do là nhằm đảm bảo sĩ số các lớp Một không bị quá tải bởi các học sinh bị hoãn, đồng thời giúp giáo viên có đủ thời gian chuẩn bị cho sự thay đổi này.

Tình trạng hoãn học quá nhiều  
Việc sửa đổi luật là phản ứng trước cảnh báo của các chuyên gia rằng số lượng học sinh tại Séc hoãn nhập học (bắt đầu lớp Một ở tuổi 7 thay vì 6) là quá cao. Theo Thanh tra Giáo dục Séc, tỷ lệ trẻ hoãn học tại nước này thuộc hàng cao nhất so với các quốc gia châu Âu khác và cho đến nay chưa hiệu quả trong việc giảm con số đó. Khoảng 25% học sinh lớp Một hiện nay bắt đầu học ở tuổi 7. Điều này cũng ảnh hưởng đến khả năng tiếp nhận của các trường mẫu giáo, do chỗ bị chiếm bởi trẻ sắp đến tuổi học tiểu học. Nếu giảm số trẻ hoãn học, các trường mẫu giáo sẽ có thể tiếp nhận thêm trẻ 3 tuổi.

Đánh giá bằng nhận xét thay cho điểm số  
Việc chấm điểm sẽ được thay dần bằng đánh giá bằng nhận xét đối với học sinh lớp Một từ tháng 9 năm 2027 và lớp Hai từ một năm sau đó. Theo các tác giả của luật sửa đổi, thay đổi này nhằm khuyến khích học sinh học vì kiến thức và kỹ năng, chứ không vì điểm số, đồng thời giảm bớt nỗi lo của cha mẹ về thất bại học tập - vốn là một trong những lý do chính khiến nhiều phụ huynh xin hoãn nhập học cho con.

Việc học lại lớp Một chỉ được phép trong các trường hợp đặc biệt, do hiệu trưởng phê duyệt theo đề nghị của phụ huynh, kèm theo ý kiến chuyên môn từ bác sĩ hoặc nhà tâm lý học lâm sàng và trung tâm tư vấn giáo dục. Quy định này sẽ có hiệu lực từ tháng 9 năm 2026, chủ yếu áp dụng cho những học sinh nghỉ học dài hạn vì lý do sức khỏe nghiêm trọng. Các lớp dự bị tại trường tiểu học sẽ bị loại bỏ từ năm 2029 theo luật mới.

(Theo Novinky)