Cứ trong 8 trẻ em tại Séc thì có một em bị béo phì. Đây tuy là mức giảm so với năm 2021, khi đại dịch COVID-19 ảnh hưởng tiêu cực đến trẻ em, nhưng đồng thời lại là kết quả tồi tệ gấp bốn lần so với năm 1991. Các chuyên gia cũng dự đoán sẽ có sự gia tăng đáng kể trong những năm và thập kỷ tới.

Số trẻ em bị béo phì đã giảm nhẹ kể từ đại dịch COVID-19. Nếu như năm 2021 con số này vượt quá 16 %, thì năm ngoái chỉ còn khoảng 12 %. Tuy nhiên, so với năm 1991, con số này vẫn cao gấp bốn lần, với tỷ lệ cao nhất ở nhóm trẻ 13 tuổi.

Tại hội thảo ngày thứ Ba ở Thượng viện Séc, thông tin này được nêu ra bởi Phó chủ tịch Ủy ban Y tế của Thượng viện, Bohuslav Procházka (KDU-ČSL). Các chuyên gia dự đoán tình trạng sẽ tiếp tục gia tăng, và đến năm 2050, một nửa số trẻ em sẽ bị thừa cân hoặc béo phì.

Tỷ lệ béo phì tăng theo độ tuổi, đồng thời tỷ lệ giữa bé trai và bé gái cũng thay đổi. Ở tuổi lên năm, khoảng 3% bé trai và gần 5% bé gái bị béo phì.
Ở tuổi 13, gần một phần năm bé trai và một phần sáu bé gái bị béo phì. Ở nhóm lớn tuổi hơn, theo các nghiên cứu gần đây, sự khác biệt giữa hai giới giảm dần.

Chủ tịch ủy ban, Tomáš Fiala (thuộc ODS), cho biết: “Béo phì kéo theo nhiều biến chứng sức khỏe nghiêm trọng. Một mặt là các biến chứng do tác động cơ học của lượng mỡ thừa, chẳng hạn như thoái hóa khớp; mặt khác là các biến chứng do những thay đổi về nội tiết, chuyển hóa và miễn dịch, đặc biệt là tiểu đường và bệnh tim mạch”.

Theo thống kê, những học sinh dễ bị béo phì nhất là trẻ ở các trường tiểu học đến từ các gia đình có điều kiện kinh tế khó khăn hơn. Ông Jan Boženský, chủ tịch Phân ban Béo phì Nhi khoa thuộc Hội Béo phì Séc của Hội Y học Séc Jana Evangelisty Purkyně, cho biết: “Ở hầu hết các quốc gia phát triển, chúng ta thấy rằng trẻ em trong các gia đình có ít nguồn lực tài chính và trình độ học vấn thấp hơn là đối tượng có nguy cơ béo phì cao nhất”. Yếu tố thiếu vận động và thời gian dành cho màn hình nhiều hơn cũng góp phần gây ra tình trạng này.

Ở trẻ em bị béo phì, cũng xảy ra những thay đổi trong não bộ. Ngoài các khó khăn về thể chất, trẻ còn phải đối mặt với các vấn đề tâm lý như tự ti, lo âu và trầm cảm.

Ở tuổi vị thành niên, việc ăn quá nhiều thường liên quan đến căng thẳng, áp lực học tập hoặc lo âu. Thiếu ngủ cũng đóng vai trò quan trọng — trẻ ngủ không đủ thường cảm thấy đói hơn và có xu hướng lựa chọn các loại đường và chất béo hấp thu nhanh.

Trong quá trình điều trị béo phì, bác sĩ làm việc với cả gia đình. Một đứa trẻ có một bố hoặc mẹ bị béo phì có nguy cơ 50% gặp vấn đề về cân nặng. Nếu cả hai bố mẹ đều béo phì, nguy cơ tăng lên tới 80%. Các vấn đề thậm chí có thể xuất hiện ngay từ trước khi trẻ chào đời.

“Ở trẻ có mẹ mắc tiểu đường thai kỳ, quá trình phát triển có những thay đổi trong cơ chế điều hòa cảm giác thèm ăn và hệ thống thưởng. Những đứa trẻ này có xu hướng tự nhiên cần đồ ngọt nhiều hơn và kém khả năng cảm thấy no với lượng thức ăn nhỏ,” - ông Boženský cho biết thêm.

Ngược lại, trẻ được bú mẹ lâu có nguy cơ béo phì thấp hơn. Theo ông, ở trẻ em không nên áp dụng bất kỳ chế độ ăn kiêng khắc nghiệt nào.

(Theo TN Nova)