Sáng 3-9 giờ địa phương, tại quảng trường Thiên An Môn, thủ đô Bắc Kinh, Trung Quốc, đã diễn ra lễ duyệt binh kỷ niệm 80 năm Ngày Chiến thắng phát xít.

Theo Hãng tin Reuters, Chủ tịch Tập Cận Bình xuất hiện trong bộ trang phục mang phong cách của cố lãnh đạo Trung Quốc Mao Trạch Đông, cùng với Tổng thống Nga Vladimir Putin và lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un đi hai bên.

Ông Tập kêu gọi "ngăn chặn những bi kịch lịch sử lặp lại"

Mở đầu sự kiện, Chủ tịch Tập Cận Bình có bài phát biểu từ lễ đài Thiên An Môn.

"Hôm nay, chúng ta cùng ôn lại lịch sử, tưởng nhớ công lao của các bậc tiền nhân, trân trọng hòa bình và hướng tới một tương lai tươi sáng", Chủ tịch Tập Cận Bình phát biểu.

Ông bày tỏ lời cảm ơn sâu sắc tới các chính phủ, bạn bè quốc tế đã hỗ trợ nhân dân Trung Quốc, đồng thời nồng nhiệt chào đón các vị khách nước ngoài dự đại hội.

“Sự phục hưng của dân tộc Trung Hoa là điều không thể bị ngăn cản và sự nghiệp hòa bình, phát triển của nhân loại sẽ giành thắng lợi”, ông Tập phát biểu trên truyền hình trực tiếp.

“Nhân loại một lần nữa đang đứng trước sự lựa chọn giữa hòa bình hay chiến tranh, đối thoại hay đối đầu, đôi bên cùng có lợi hay trò chơi được - mất”, ông Tập nhấn mạnh.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đứng trên xe để duyệt binh ngày 3-9 - Ảnh: REUTERS

Chủ tịch Tập Cận Bình cũng kêu gọi các quốc gia trên toàn thế giới "loại bỏ căn nguyên của chiến tranh và ngăn chặn những bi kịch lịch sử lặp lại".

"An ninh chung chỉ có thể được bảo đảm khi các quốc gia trên thế giới đối xử với nhau bình đẳng, sống hòa thuận và hỗ trợ lẫn nhau" - ông nói.

Các khí tài quân sự nào được phô diễn?

Đài truyền hình trung ương Trung Quốc (CCTV) chiếu cảnh các tiêm kích tàng hình mới nhất của quân đội Trung Quốc, trong đó có máy bay J-35, cùng với máy bay ném bom H-6, cất cánh ngay sau khi lễ duyệt binh bắt đầu.

Một đội trực thăng mang theo quốc kỳ Trung Quốc cũng bay trên bầu trời Bắc Kinh. Đội hình bay tạo thành con số "80", đánh dấu 80 năm sự kiện Thế chiến 2 kết thúc.

Lễ duyệt binh huy động nhiều khí tài, từ vũ khí laser, tiêm kích tàng hình đến máy bay không người lái. Khi dàn tên lửa đạn đạo Đông Phong xuất hiện, đám đông vỗ tay reo hò. Hơn 50.000 khán giả tập trung tại Bắc Kinh theo dõi sự kiện.

Trung Quốc đã ra mắt ít nhất hai loại vũ khí laser phòng không trong lễ duyệt binh, trong đó có một vũ khí laser cỡ lớn mà truyền hình nước này cho biết sẽ được lắp trên các tàu chiến.

Ngoài ra còn có phiên bản trên bộ, là một hệ thống laser gắn trên xe tải tám bánh cỡ lớn, vốn có khả năng cung cấp thêm nguồn điện cần thiết để khắc phục các vấn đề ở những vũ khí laser trước đây.

Một thiết bị bay không người lái (UAV) xuất hiện tại Quảng trường Thiên An Môn trong lễ duyệt binh kỷ niệm 80 năm Chiến thắng phát xít ngày 3-9 - Ảnh: AFP

Lễ duyệt binh lần này đánh dấu màn ra mắt chính thức của hai loại tàu ngầm không người lái cỡ siêu lớn (XLUUV), một lĩnh vực tác chiến trên biển mà Trung Quốc đang dẫn đầu thế giới, ít nhất là về số lượng, theo chuyên gia về tàu ngầm H. I. Sutton.

Chiếc đầu tiên trong số này, được gắn nhãn AJX002, dài khoảng 18 - 20 mét, với đường kính 1 - 1,5 mét. Chiếc thứ hai có cùng chiều dài, nhưng rộng hơn nhiều, khoảng 2 - 3 mét.

Chuyên gia Sutton cho biết hai chiếc XLUUV này là những thiết kế mới và nhiều khả năng là sản phẩm sau chương trình thử nghiệm kéo dài ba năm.

Phương tiện lặn không người lái HSU100 xuất hiện trong lễ duyệt binh - Ảnh: Pedro Pardo/AFP/Getty Images

Trung Quốc cũng mang ra lễ duyệt binh tên lửa YJ-17 có khả năng mang đầu đạn hạt nhân và tên lửa chống hạm.

Trung Quốc thường dùng ký hiệu "YJ" cho các tên lửa chống hạm, vì vậy YJ-17 được cho là phiên bản mới của DF-17 (Đông Phong 17), tên lửa đạn đạo tầm trung trang bị phương tiện lướt siêu vượt âmlần đầu được ghi nhận vào năm 2014, theo Dự án Phòng thủ tên lửa thuộc Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS).

Tên lửa này được cho là mang đầu đạn thông thường, nhưng cũng có thể có khả năng mang đầu đạn hạt nhân. Trong khi DF-17 có khả năng được vận chuyển trên đường bộ, YJ-17 được cho là dùng cho các ô phóng thẳng đứng trên các tàu hải quân.

Các đánh giá trước đây về phương tiện lướt siêu vượt âm trên DF-17 cho thấy đây là một vũ khí đáng gờm.

"DF-17 đã chứng minh độ chính xác cao trong thử nghiệm, với một quan chức chính phủ Mỹ cho biết một đầu đạn thử nghiệm đã trúng mục tiêu cố định chỉ trong vài mét so với dự kiến" - Dự án Phòng thủ tên lửa đánh giá.

Kết hợp với các tên lửa chống hạm khác trong cuộc duyệt binh, bao gồm YJ-15, YJ-19 và YJ-20 (tất cả đều có khả năng được phóng từ tàu khu trục và một số tàu khác trong hạm đội hải quân lớn nhất thế giới của Trung Quốc), YJ-17 gửi đi thông điệp rằng tàu sân bay của đối phương có thể dễ bị tổn thương ở bất cứ đâu trong khu vực.

Trung Quốc còn giới thiệu các tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM) mới nhất trong những năm gần đây, mang ký hiệu DF-61.

Tên lửa cỡ lớn này được vận chuyển trên một bệ di động 8 bánh, lần đầu xuất hiện trên các bài đăng mạng xã hội trước cuộc duyệt binh và dường như khiến các nhà phân tích kỳ cựu hoàn toàn bất ngờ.

Trong cuộc duyệt binh, DF-61 được xếp cùng với JL-1 (tên lửa đạn đạo phóng từ máy bay) và JL-3 (tên lửa đạn đạo phóng từ tàu ngầm), đều có tầm bắn liên lục địa, cùng với phiên bản mới của DF-31 (một ICBM trên bộ).

Tân Hoa xã cho biết việc tập hợp các tên lửa tầm xa này "lần đầu tiên thể hiện lực lượng hạt nhân chiến lược 'ba trong một' của quân đội chúng ta trên mặt đất, trên biển và trên không. Đây là 'lá bài chủ' chiến lược để bảo vệ chủ quyền quốc gia".

Hơn 20 nhà lãnh đạo thế giới tham dự

Buổi lễ kỷ niệm bắt đầu vào khoảng 9h sáng theo giờ Trung Quốc, dự kiến kéo dài khoảng 70 phút, bao gồm các màn biểu diễn trên không, màn diễu hành của các khối binh lính và khí tài quân sự, với sự góp mặt của hơn 50.000 khán giả tại khán đài của quảng trường Thiên An Môn.

Màn hình TV hiển thị hình ảnh Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cùng Tổng thống Nga Vladimir Putin và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un khi họ đến dự lễ duyệt binh - Ảnh: REUTERS

Theo báo Guardian, lễ duyệt binh có sự tham dự của khoảng 26 nhà lãnh đạo thế giới, trong đó có Chủ tịch nước Việt Nam Lương Cường, Tổng thống Indonesia Prabowo Subianto - người trước đó từng thông báo sẽ hủy chuyến thăm Bắc Kinh do làn sóng biểu tình trong nước, Tổng thống Putin, nhà lãnh đạo Kim Jong Un, Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko, Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim...

Tổng thống Nga Vladimir Putin đến dự buổi lễ duyệt binh tại Quảng trường Thiên An Môn ngày 3-9 - Ảnh: AFP

Ngoài ra nhiều nhà lãnh đạo có mặt trong Hội nghị thượng đỉnh Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) vừa diễn ra tại Thiên Tân cũng sẽ tham dự lễ duyệt binh này.

Đây sẽ là cuộc duyệt binh quân sự lớn thứ ba tại quảng trường Thiên An Môn dưới thời của Chủ tịch Tập, theo báo South China Morning Post.

Nhiều tuyến đường lớn và trường học tại thủ đô Bắc Kinh đã đóng cửa để phục vụ cho sự kiện quan trọng này.

Ông Tập Cận Bình phát biểu mở đầu buổi lễ - Ảnh: REUTERS

Lễ thượng cờ tại quảng trường Thiên An Môn ngày 3-9 - Ảnh: AFP

Ông Tập (giữa) xuất hiện cùng ông Putin (trái), ông Kim Jong Un (phải) và nhiều lãnh đạo thế giới khác trước buổi lễ - Ảnh: AFP

Quân nhân Trung Quốc tham gia diễn tập tại buổi lễ - Ảnh: AFP

Lực lượng Nữ binh sĩ Trung Quốc tham gia duyệt binh - Ảnh: AFP

Trực thăng bay theo đội hình trong buổi duyệt binh - Ảnh: AFP

Quân nhân Trung Quốc hô khẩu hiệu trong lễ duyệt binh - Ảnh: AFP

Các thành viên Không quân Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) trong lễ duyệt binh - Ảnh: REUTERS

Cuộc duyệt binh khép lại bằng màn thả 80.000 chim bồ câu. Khu vực quanh Quảng trường Thiên An Môn được dỡ bỏ lệnh cấm bay, máy bay chiến đấu nhả khói màu, rồi 80.000 chim bồ câu cùng 80.000 quả bóng bay tung cánh lên trời.

80.000 con chim bồ câu được thả lên bầu trời - Ảnh: AFP

80.000 quả bóng bay được thả lên bầu trời - Ảnh: AFP

Nguồn: Tuoitre