Chuyến thăm Nga của Tổng Bí thư Tô Lâm đánh dấu bước tiến quan trọng trong quan hệ song phương, khẳng định cam kết gắn bó lâu dài giữa hai quốc gia trên nền tảng lịch sử vững chắc.

Khoảnh khắc 68 quân nhân Việt Nam cùng lá cờ đỏ sao vàng tung bay trên quảng trường Đỏ tại Matxcơva trong lễ duyệt binh kỷ niệm Ngày Chiến thắng 9-5 đã để lại nhiều cảm xúc với những người chứng kiến.

Đó cũng là biểu tượng cho mối quan hệ đặc biệt giữa hai dân tộc, tôn vinh lịch sử hợp tác và mở ra triển vọng phát triển mới trong tương lai.

Nền tảng quan hệ bền vững

"Chúng tôi coi chuyến thăm Nga của Tổng Bí thư Tô Lâm là sự kiện quan trọng trong chương trình tiếp xúc song phương ở cấp cao nhất trong năm nay. Điều đặc biệt là sự kiện này diễn ra trong bối cảnh hai nước đang kỷ niệm những ngày lễ quan trọng, những ngày đáng nhớ trong lịch sử", Đại sứ Nga tại Việt Nam Gennady Bezdetko nhấn mạnh.

Hai nước vừa kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao vào tháng 1-2025, và năm nay cũng đánh dấu kỷ niệm 80 năm Ngày Chiến thắng trong Chiến tranh vệ quốc, 50 năm Việt Nam thống nhất đất nước.

Lịch sử hợp tác giữa hai dân tộc đã được ghi nhận qua nhiều thế hệ. Đại sứ Bezdetko nhắc lại sự đóng góp xương máu của các chiến sĩ Việt Nam trong Chiến tranh vệ quốc vĩ đại năm 1941. Năm người trong số đó đã được Chính phủ Liên Xô truy tặng Huân chương Chiến tranh vệ quốc hạng nhất vì lòng dũng cảm và gan dạ.

Tên tuổi của họ được đưa vào bảng vàng danh dự mang tên "Con đường ký ức" tại Công viên tưởng niệm quân sự Patriot ở ngoại ô Matxcơva. Năm 2024, một tượng đài đã được dựng lên trong khuôn viên khu phức hợp này để vinh danh những chiến sĩ tình nguyện Việt Nam trong quân phục Hồng quân Liên Xô.

Trên khán đài trung tâm tại quảng trường Đỏ, Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân đã đứng dậy khi khối quân nhân Việt Nam đi qua lễ đài, dõi theo từng bước đi của các chiến sĩ.

Sự hiện diện này không mang thông điệp nhắm vào bất kỳ nước nào, mà thể hiện sự trân trọng của Việt Nam đối với những đóng góp và hy sinh to lớn của Liên Xô trước đây (nước Nga ngày nay) trong chiến thắng vĩ đại chống phát xít Đức.

Theo Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng, chiến thắng đó còn có ý nghĩa đặc biệt với Việt Nam cách đây 80 năm, là nguồn cổ vũ động viên to lớn và tiền đề quan trọng để nhân dân Việt Nam, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, vùng lên tiến hành tổng khởi nghĩa giành chính quyền thành công vào tháng 8-1945.

Việc Việt Nam cử lực lượng tham gia lễ duyệt binh tại quảng trường Đỏ còn khẳng định đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ và chính sách quốc phòng "4 không", đồng thời nhấn mạnh thông điệp hòa bình thay vì đối đầu và xung đột.

Hướng tới tương lai phát triển

Trong cuộc gặp Thủ tướng Nga Mikhail Mishustin, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam luôn trân trọng sự ủng hộ quý báu của Liên Xô trước đây và Liên bang Nga ngày nay trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc cũng như công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Trong bối cảnh quốc tế đang có nhiều biến động nhanh chóng, ông khẳng định Việt Nam "đặc biệt coi trọng quan hệ hữu nghị truyền thống, sẵn sàng hợp tác chặt chẽ với Nga để nâng tầm quan hệ".

Hai nhà lãnh đạo đã trao đổi sâu rộng về các biện pháp củng cố tin cậy chính trị và mở rộng hợp tác song phương, đặc biệt trong các lĩnh vực mà hai bên có thế mạnh và tiềm năng như năng lượng, thương mại - đầu tư, công nghiệp quốc phòng, giao thông vận tải, công nghệ cao, trí tuệ nhân tạo, kinh tế số, y tế, giáo dục và đào tạo, văn hóa, du lịch, hợp tác địa phương và giao lưu nhân dân.

Hai bên nhất trí tăng cường hợp tác giữa các bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp, đồng thời tháo gỡ các rào cản trong thương mại và đầu tư. Họ cũng sẽ thúc đẩy các dự án chung trong các lĩnh vực năng lượng, công nghiệp, nông nghiệp công nghệ cao, logistics và chuyển đổi số.

Bất chấp tình hình quốc tế khó khăn, kim ngạch thương mại giữa hai nước vẫn tăng trưởng đều đặn.

Số liệu từ Bộ Công Thương Việt Nam cho thấy trao đổi hàng hóa giữa hai bên đạt 4,58 tỉ USD trong năm 2024, tăng 26,1% so với năm 2023. Trong đó, xuất khẩu của Việt Nam sang Nga đạt 2,3 tỉ USD, nhập khẩu từ Nga đạt 2,2 tỉ USD. Trong quý 1-2025, tổng kim ngạch thương mại đạt gần 1,1 tỉ USD - tăng 0,3% so với cùng kỳ năm trước.

Hai nước đã đặt mục tiêu kim ngạch thương mại đạt 15 tỉ USD vào năm 2030, điều này đã được các lãnh đạo cấp cao Nga nhắc đến nhiều lần trong các cuộc gặp với đoàn Việt Nam trước đây.

GS.TS Dmitry Mosyakov, giám đốc Trung tâm Đông Nam Á, châu Úc và châu Đại Dương thuộc Viện Đông phương học, Viện hàn lâm Khoa học Nga, nhận định bối cảnh địa chính trị thế giới hiện tại đang mở ra nhiều cơ hội hợp tác kinh tế cho hai nước.

Đồng quan điểm, GS.TS Artem Lukin và ThS Danil Ukhalov trong bài viết trên trang web của Hội đồng các vấn đề quốc tế của Nga cho rằng cuộc hội đàm cấp cao tại Matxcơva giữa Tổng thống Vladimir Putin và Tổng Bí thư Tô Lâm được kỳ vọng không chỉ thúc đẩy những thỏa thuận đạt được những năm gần đây, mà còn mở ra cánh cửa cho các dự án mới, từ thương mại và công nghệ cao cho đến các vấn đề an ninh.

Triển vọng và thách thức

Mặc dù quan hệ Việt - Nga đang phát triển tích cực, một số thách thức vẫn tồn tại trong việc hiện thực hóa toàn bộ tiềm năng hợp tác.
Các chuyên gia từ cả hai nước đã đánh giá trong một hội thảo gần đây rằng việc củng cố mối quan hệ giữa hai nước trở thành một hướng đi hết sức quan trọng trong bối cảnh hiện nay. Những khó khăn có thể được giải quyết thông qua đối thoại thẳng thắn và mang tính xây dựng.

(Nguồn: Tuoitre)