Amanda Nguyễn sinh năm 1991 tại Mỹ, là phụ nữ gốc Việt đầu tiên bay sẽ vào vũ trụ theo dự án Space for Humanity vào mùa hè 2025 đã có cuộc phỏng vấn độc quyền với TamdaMedia trước hành trình đầy ý nghĩa và danh giá này.

Cảm ơn Amanda Nguyễn rất nhiều vì đã dành thời gian cho cuộc trò chuyện nhanh này với Tamda Media hôm nay. Không chỉ chúng tôi mà cả những người Việt Nam trên khắp thế giới đều vô cùng tự hào khi biết rằng Amanda Nguyễn sẽ là người phụ nữ Việt Nam đầu tiên du hành vào không gian trong khuôn khổ dự án Space for Humanity. Điều gì đã truyền cảm hứng để Amanda Nguyễn bắt đầu hành trình này và trở thành một phần của sáng kiến này?

Amanda Nguyễn 
Trở thành một phi hành gia luôn là ước mơ của tôi, tôi luôn bị mê hoặc bởi những vì sao khi còn nhỏ. Tôi được truyền cảm hứng từ hành trình mà mẹ tôi đã thực hiện, bà đã vượt đại dương để tôi có thể chạm tới bầu trời.

Khi lần đầu tiên biết rằng mình sẽ được bay vào không gian, phản ứng đầu tiên của Amanda Nguyễn là gì?
Cảm giác như có được công lý vậy. Đây là giấc mơ mà tôi từng phải từ bỏ để theo đuổi công lý cho phụ nữ.

Bố mẹ và những người thân yêu của Amanda đã phản ứng thế nào khi biết rằng chị sẽ trở thành người phụ nữ Việt Nam đầu tiên bay vào không gian?

Amanda Nguyễn 

Gia đình, cộng đồng thân yêu của tôi đã rất vui và ủng hộ tôi khi tin tức đầu tiên được chia sẻ rằng tôi sẽ là người phụ nữ Việt Nam đầu tiên bay vào không gian.

Vậy cơ hội nào để Amanda Nguyễn được chọn tham gia hành trình danh giá này?

Amanda Nguyễn 
Trong 4 năm qua, tôi đã được đào tạo để trở thành nhà nghiên cứu du hành vũ trụ sinh học tại Viện Khoa học Hàng không Vũ trụ Quốc tế nên cơ hội cụ thể này đã đến với tôi để bay cùng những người tuyệt vời tại Blue Origin sau khóa đào tạo phi hành gia của tôi. Bây giờ tôi sẽ được đào tạo cùng phi hành đoàn của mình trên New Shepherd.

Lí do gì khiến Amanda Nguyễn trở thành một trong 6 thành viên được chọn cho sứ mệnh không gian phi thường này?

Amanda Nguyễn 
Tôi tự hào khi được trở thành một phần của phi hành đoàn bao gồm toàn nữ này. Lý do tôi rời khỏi không gian bay vào vũ trụ - để làm việc vì quyền phụ nữ - chính là lý do tôi được chọn tham gia chuyến bay lịch sử này.

Đối với Amanda Nguyễn, trong quá trình đạo tạo trước chuyến hành trình, điều gì khó khăn nhất với chị? 

Amanda Nguyễn 
Chúng tôi phải trải qua khoá đào tạo thoát hiểm tàu vũ trụ. Đây là một trong những phần khó khăn nhất của quá trình đào tạo thể chất. Bạn cần được cấp chứng chỉ để thử nghiệm bộ đồ IVA dưới nước. Chứng chỉ này là một loạt các mô phỏng thoát hiểm dưới nước (để chứng minh rằng bạn sẽ không chết đuối  hay làm mất bộ đồ phi hành gia đắt giá, thứ mà bạn có thể dùng thu thập dữ liệu). Giữa kỳ thi chứng nhận, tôi đã bị thương ở tay và phải đi cấp cứu nhưng tôi thực sự tự hào về bản thân vì đã quay lại mặt nước và vượt qua các bài kiểm tra mặc dù bị thương.

Amanda Nguyễn có thể chia sẻ một số kỹ năng chính cần có được trong quá trình chuẩn bị cho hành trình vũ trụ này không?

Amanda Nguyễn 
Tôi nghĩ kiến thức quan trọng nhất đối với tôi là không bao giờ bỏ cuộc. Có nhiều lần khi sống sót sau vụ tấn công tình dục đã thúc đẩy tôi từ bỏ ước mơ trở thành phi hành gia, nhưng bài học quan trọng nhất mà tôi học được là không bao giờ từ bỏ ước mơ đó.

Hành trình bay vào không gian sẽ bắt đầu ở đâu và nhiệm vụ dự kiến kéo dài bao lâu?

Amanda Nguyễn 
Đó là nhiệm vụ của dự án và được phóng trong ngày với địa điểm là từ phía tây Texas.

Bạn cảm thấy thế nào về chuyến đi phi thường này? Bạn có tự tin vào bản thân khi chuẩn bị mạo hiểm ra khỏi Trái đất không?

Amanda Nguyễn 
Tôi cảm thấy tự tin. Cảm giác như đã đến lúc rồi. Đến lúc chạm vào được ước mơ.

Nếu bạn chỉ được mang một vật dụng cá nhân nhỏ vào không gian, đó sẽ là gì? Tại sao vật dụng đó lại quan trọng với bạn?

Amanda Nguyễn 
Khi đấu tranh cho công lý, tôi đã tự viết một ghi chú cho mình rằng "KHÔNG BAO GIỜ, KHÔNG BAO GIỜ, KHÔNG BAO GIỜ BỎ CUỘC". Tôi sẽ mang tờ giấy này lên vũ trụ cùng tôi.

Bạn có kế hoạch đặc biệt nào khi ở ngoài vũ trụ không, chẳng hạn như ghi lại một khoảnh khắc cụ thể, gửi một tin nhắn hoặc thực hiện một nghi lễ cá nhân gì đó?

Amanda Nguyễn 
Tôi sẽ tiến hành 2 thí nghiệm khoa học trong không gian. Với Trung tâm vũ trụ quốc gia Việt Nam và Wisconsin Fast Plants, tôi sẽ đưa hạt cải Brassica Rapa và hạt sen lên vũ trụ. Sau đó, tôi sẽ tiến hành một thí nghiệm về sức khỏe phụ nữ với Phòng thí nghiệm truyền thông MIT và Cơ quan vũ trụ Philippines, nơi tôi sẽ nghiên cứu tác động của trọng lực vi mô lên các vật liệu khác nhau đối với kinh nguyệt.

Nếu bạn có thể chia sẻ một thông điệp với những phụ nữ trẻ Việt Nam đang theo đuổi những ước mơ lớn, bạn sẽ nói gì với họ?

Amanda Nguyễn 
Những ước mơ, câu chuyện và niềm vui của bạn rất quan trọng. Nếu bạn phải rời xa chúng để tồn tại trong một khoảnh khắc, bạn luôn có thể quay lại và  đừng bao giờ bỏ cuộc.

Chúng tôi thực sự cảm ơn Amanda đã dành thời gian cho những chia sẻ vừa rồi và mong được lắng nghe nhiều hơn những hiểu biết sâu sắc của bạn sau chuyến hành trình danh giá này.

Amanda Nguyen (1991) sinh ra và lớn lên tại bang California, Mỹ.

Cô tốt nghiệp Đại học Harvard và từng thực tập tại Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Mỹ (NASA) vào năm 2013.

Cô cũng từng làm việc tại Trung tâm Vật lý thiên văn Harvard - Smithsonian.

Trong ba năm qua, Amanda đã tham gia khóa đào tạo phi hành gia tại Viện Khoa học hàng không quốc tế (IIAS) ở bang Florida, Mỹ.

Tại đây cô đã trải qua các bài kiểm tra lý thuyết và thực hành, chẳng hạn các bài huấn luyện với lực G, mô phỏng di chuyển ra ngoài không gian, các hệ thống sinh tồn và các thử nghiệm trong buồng giảm áp.

Trước khi sắp trở thành người phụ nữ gốc Việt đầu tiên bay vào vũ trụ, Amanda Nguyen nổi tiếng vì đấu tranh cho quyền của các nạn nhân bị tấn công tình dục và cũng được ghi nhận là người khởi xướng phong trào ngăn chặn sự thù ghét với người Mỹ gốc Á.

Cô được đề cử giải Nobel Hòa bình vào năm 2019 và được tạp chí Time vinh danh là Người phụ nữ của năm 2022.

Tất cả bắt đầu vào hơn 10 năm trước, Amanda quyết định tạm gác giấc mơ phi hành gia sau khi gặp biến cố bị cưỡng hiếp vào năm cuối tại Đại học Harvard ở bang Massachusetts.

Khi đó cô đã phát hiện sự bất công trong hệ thống pháp luật vì bộ dụng cụ điều tra hiếp dâm (rape kit) sẽ tiêu hủy sau 6 tháng nếu nạn nhân không nộp đơn xin gia hạn, dù thời hạn điều tra và xử án ở bang Massachusetts là 15 năm.

Cô ngay lập tức bắt tay vào soạn thảo và vận động cho dự luật về quyền của những người sống sót sau tấn công tình dục.

Năm 2014, Amanda sáng lập Rise (tạm dịch: Vươn lên) - một tổ chức phi lợi nhuận bảo vệ những người bị tấn công tình dục.

Năm 2016, dự luật được Quốc hội Mỹ thông qua và được tổng thống khi đó là ông Barack Obama ký thành luật vào tháng 10 cùng năm.

Vào năm 2022, Liên Hiệp Quốc đã chính thức thông qua nghị quyết lịch sử công nhận quyền tiếp cận công lý của những người sống sót sau bạo lực tình dục.

Cô gái gốc Việt cũng tiết lộ dự định sẽ ra mắt cuốn hồi ký kể lại hành trình vận động thông qua dự luật tại Mỹ trong năm 2025.

Vượt qua những biến cố, Amanda quay trở lại giấc mơ vươn đến những vì sao nhưng lần này cô đem theo một mục tiêu lớn hơn nhiều, đó là truyền niềm cảm hứng cho cộng đồng.

"Tôi muốn đưa cộng đồng theo tôi để những cô gái Việt Nam có thể thấy chính mình giữa những vì sao.

Tôi là người đầu tiên nhưng sẽ không phải người cuối cùng", Amanda chia sẻ về niềm vinh dự khi trở thành người phụ nữ Việt Nam và Đông Nam Á đầu tiên vượt qua đường Karman - ranh giới giữa bầu khí quyển của Trái đất và vũ trụ.

Những chia sẻ của Amanda Nguyen luôn chứa đựng niềm tự hào khi nhắc tới hai tiếng Việt Nam.

Amanda trưởng thành tại Mỹ trong một gia đình có bố mẹ là những người đã rời Việt Nam sau năm 1975. Cô chỉ biết về Việt Nam qua những bộ phim Mỹ hay những câu chuyện của gia đình, dưới lăng kính của chiến tranh.
Amanda mong được hiểu nguồn cội của mẹ, hiểu về sự bình yên của đất nước và những người Việt Nam kiên cường.

Điều đó đã thôi thúc cô thực hiện hành trình lần theo con đường mà gia đình cô rời khỏi Việt Nam. Cô cũng đã về thăm quê hương Bạc Liêu và gặp gỡ họ hàng. Hành trình đó được cô mô tả là "đầy xúc động".

"Việt Nam với tôi là di sản. Khi nghĩ tới Việt Nam, tôi nghĩ tới những con người đã định hình nên di sản đó", cô bộc bạch.

Ở nhà chúng tôi chỉ nói tiếng Việt và đó cũng là ngôn ngữ đầu tiên của tôi. Từ ẩm thực, văn hóa cho đến những ngày lễ Tết, việc tôn vinh nguồn gốc Việt Nam luôn là nền tảng trong quá trình trưởng thành của tôi".

Amanda cũng kể rằng cô luôn được nhắc nhở về truyền thống hiếu học của người Việt Nam. Giá trị văn hóa tốt đẹp đó đã chắp cánh cho cô đến với Đại học Harvard - một trong những ngôi trường danh giá bậc nhất thế giới và giờ đây sẽ đưa cô đến với không gian.

Amanda kể cha mẹ cô đã mất một thời gian dài để chấp nhận việc cô theo đuổi trở thành nhà hoạt động dân quyền và phi hành gia. "Giờ đây thì họ rất tự hào.

Tôi cũng muốn những người trẻ biết rằng giấc mơ của các bạn có giá trị và điều quan trọng nhất là bạn hạnh phúc và khỏe mạnh", cô chia sẻ.

Nhớ lại khoảnh khắc hân hoan khi biết tin sẽ trở thành người phụ nữ gốc Việt đầu tiên bay vào vũ trụ, Amanda Nguyen nói rằng đó cũng là lúc cô nhận thấy lòng biết ơn sâu sắc với "di sản Việt Nam" của mình và tất cả những người đã giúp cô vươn tới vị trí ngày hôm nay.

"Với phụ nữ Việt Nam, tôi chỉ muốn nói rằng các bạn có thể trở thành bất cứ điều gì mà các bạn mong muốn. Giấc mơ của chúng ta có ý nghĩa, chúng ta đáng giá và có thể vượt qua mọi khó khăn", Amanda gửi gắm.

Amanda Nguyen, hiện cũng là một doanh nhân kiêm nhà hoạt động dân quyền. Amanda sẽ bay vào vũ trụ ở đợt phóng sắp tới của Công ty Blue Origin (Mỹ) sử dụng tên lửa New Shepard.

Chuyến bay được hậu thuẫn bởi Space for Humanity (trụ sở Denver – Mỹ), tổ chức phi lợi nhuận chuyên tài trợ các chuyến bay vũ trụ nhằm thúc đẩy những thay đổi liên quan đến nhận thức.

Danh sách phi hành đoàn 6 thành viên, hoàn toàn là phụ nữ, bao gồm doanh nhân, cựu nhà khoa học tên lửa NASA - Aisha Bowe, nhà sản xuất phim Kerianne Flynn, nhà báo nổi tiếng Gayle King, ca sĩ nổi tiếng và siêu sao nhạc pop Katy Perry và Lauren Sánchez, nhà báo, phi công, Phó Chủ tịch của Quỹ Trái đất Bezos và là phu nhân của tỉ phú Jeff Bezos và Amanda Nguyễn.

(BBT TamdaMedia)