Việc truy tố hình sự cựu Giám đốc FBI James Comey không chỉ đánh dấu lần đầu tiên một đối thủ chính trị của Tổng thống Trump phải ra tòa, mà còn làm dấy lên lo ngại sâu sắc về tính độc lập của Bộ Tư pháp Mỹ.

Theo Hãng tin Reuters ngày 26-9, cựu Giám đốc Cục Điều tra liên bang Mỹ (FBI) James Comey đã bị Bộ Tư pháp Mỹ truy tố hình sự với cáo buộc khai man và cản trở điều tra của Quốc hội. Nếu bị kết tội, ông Comey có thể lãnh án tù tới 5 năm.

Đây là lần đầu tiên chính quyền Tổng thống Donald Trump cho thấy thành công trong việc buộc một đối thủ chính trị phải đối mặt với cáo trạng hình sự, đánh dấu bước leo thang gây chấn động trong cuộc chiến mà ông Trump nhiều lần công khai gọi là "đòi lại công lý".

Bản án phá vỡ chuẩn mực

Trong một video đăng trên Instagram sau khi có tin bị truy tố, ông James Comey khẳng định vô tội và kêu gọi giữ niềm tin vào hệ thống tư pháp liên bang: "Trái tim tôi tan nát vì Bộ Tư pháp, nhưng tôi vô tội. Vậy hãy để phiên tòa diễn ra". Luật sư Patrick J. Fitzgerald cũng nhấn mạnh thân chủ của mình sẽ chiến đấu để được minh oan.

Trước "tin vui" này, ông Trump đã ngay lập tức ăn mừng trên mạng xã hội: "CÔNG LÝ TẠI MỸ! Ông ta đã gây hại cho đất nước quá lâu".

Sau khi trở lại Nhà Trắng vào tháng 1 năm nay, chính quyền ông Trump đã rà soát trở lại lời khai của ông Comey trước Quốc hội, khi ông phủ nhận việc cho phép người khác tiết lộ thông tin mật cho báo chí liên quan cuộc điều tra Nga. Đại bồi thẩm đoàn đã bác bỏ một tội danh khác vốn nằm trong cáo trạng ban đầu, cho thấy tính thiếu chắc chắn của vụ án.

Việc truy tố cựu giám đốc FBI được cho là đã phá vỡ chuẩn mực nhiều thập kỷ qua, vốn tìm cách giữ Bộ Tư pháp độc lập trước sức ép chính trị.

Theo các nguồn tin, công tố viên trưởng khu vực Virginia Erik Siebert phụ trách vụ việc đã từ chức vào tuần trước sau khi bị ông Trump trút giận vì tỏ ra nghi ngờ tính hợp pháp của vụ án. Một số công tố viên khác cũng cho rằng bằng chứng không đủ để buộc tội hình sự.

Bộ Tư pháp chia rẽ

Bên trong Bộ Tư pháp, việc truy tố ông Comey đang gây ra làn sóng bất đồng. Sau khi ông Erik Siebert từ chức, nhiều đồng nghiệp đã khuyên người kế nhiệm là Lindsey Halligan không nên truy tố vì thiếu bằng chứng. Một bản ghi nhớ nội bộ thậm chí nhấn mạnh rằng vụ án không có cơ sở pháp lý vững chắc.

Điều đáng chú ý là bà Halligan, người từng là cố vấn Nhà Trắng và cũng là luật sư riêng của ông Trump, đã đích thân trình bày chứng cứ trước đại bồi thẩm đoàn - một việc hiếm khi do chính công tố viên trưởng thực hiện. Hành động này càng làm dấy lên hoài nghi về động cơ chính trị đằng sau vụ án.

Bên cạnh đó Bộ trưởng Tư pháp Pam Bondi - đồng minh lâu năm của ông Trump và từng bảo vệ ông trong vụ luận tội năm 2020 - cũng đang bị chỉ trích vì để Bộ Tư pháp đi theo hướng chính trị hóa, theo Đài CNN.

Một số công tố viên cho rằng bà Bondi đã chịu áp lực từ Nhà Trắng để thúc đẩy truy tố ông Comey, bất chấp lo ngại về sự thiếu vững chắc của bằng chứng.

Việc bà xuất hiện trong cuộc họp riêng với ông Trump ngay trước khi vụ án được khởi tố càng khiến dư luận đặt dấu hỏi về tính độc lập của Bộ Tư pháp.

Gia đình cựu Giám đốc FBI cũng chịu ảnh hưởng nặng nề trước cáo buộc. Con rể ông, Troy Edwards, một công tố viên an ninh quốc gia cấp cao, đã từ chức ngay sau khi cáo trạng được công bố, với lý do giữ trọn lời thề với Hiến pháp và đất nước.

Con gái cả của ông, Maureen Comey, cũng bị sa thải khỏi vị trí công tố viên liên bang ở Manhattan vào tháng 7 và đang kiện ngược Bộ Tư pháp vì cho rằng nguyên nhân chính là vì cha bà là James Comey.

Các nhà quan sát cho rằng vụ án chống lại ông Comey mang đậm màu sắc trả đũa chính trị. Norm Eisen, cựu quan chức đạo đức chính phủ dưới thời Tổng thống Barack Obama, nhận định: "Ông Trump đã ra lệnh truy tố các đối thủ chính trị và Bộ Tư pháp đang làm theo một cách sai trái. Đây là một vụ khởi tố đầy tính thù hằn và thiếu cơ sở".

Quan hệ đối đầu giữa Tổng thống Mỹ và cựu giám đốc FBI đã kéo dài từ năm 2017, khi ông Trump sa thải ông Comey chỉ vài ngày sau khi cựu giám đốc công khai xác nhận cuộc điều tra về mối liên hệ giữa chiến dịch tranh cử của ông Trump và Nga.

Theo Tuoitre