Ngày 18/9, hàng trăm nghìn người tại Pháp đình công, phản đối kế hoạch thắt chặt tài khóa và gây sức ép buộc chính phủ điều chỉnh ngân sách, lương hưu, dịch vụ công.

Các liên đoàn lao động hôm 18/9 phát động đình công toàn quốc kêu gọi hủy kế hoạch tài khóa, tăng chi cho dịch vụ công, đánh thuế người giàu và đảo ngược cải cách kéo dài thời gian làm việc để hưởng lương hưu. Bộ Nội vụ ước tính số người tham gia có thể lên tới 800.000.

Tại Paris, nhiều tuyến metro ngưng hoạt động phần lớn trong ngày, các tuyến đường sắt chịu ảnh hưởng nặng, trong khi đa số tàu cao tốc TGV vẫn hoạt động. Giao thông đường bộ gần Toulon ghi nhận chậm trễ đáng kể.

Chính quyền đã triển khai khoảng 80.000 cảnh sát, hiến binh, kèm đơn vị chống bạo động, thiết bị bay không người lái và xe bọc thép. Cảnh sát cho biết đã bắt giữ hơn 20 người ở nhiều điểm.

Biểu tình và tuần hành diễn ra ở Paris, Lyon, Lille, Marseille cùng khoảng 250 cuộc tuần hành trên toàn quốc. Một số trường học đóng cửa khi dự kiến có tới 1/3 giáo viên tham gia đình công. Ở Paris, lực lượng chức năng nhiều lần giải tỏa rào chắn. Tại Chambéry có đoàn người đi xe đạp làm chậm giao thông; sinh viên ở Paris, Marseille, Rennes chặn cổng trường với khẩu hiệu kêu gọi đánh thuế người giàu.

Công ty điện lực EDF cho biết giảm 1,1 GW công suất điện hạt nhân khi công nhân hạ tải theo nhịp đình công. Đường sắt quốc gia SNCF thông báo các tuyến cao tốc chỉ “gián đoạn nhẹ”, song metro Paris, tàu ngoại ô và đường sắt vùng bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Hạt nhân bất đồng là kế hoạch cắt chi năm 2026 nhằm xử lý thâm hụt và nợ công cao. Kế hoạch do ông François Bayrou đưa ra trước đó dự tính cắt 44 tỷ Euro, bao gồm đóng băng lương hưu, tăng chi phí y tế và bỏ 2 ngày nghỉ lễ để thúc đẩy hoạt động kinh tế. Các đề xuất vấp phải phản đối trong Quốc hội và trên đường phố, dẫn đến việc ông Bayrou bị phế truất sau cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm. Ông Sébastien Lecornu, đồng minh thân cận của Tổng thống Macron, được chỉ định làm Thủ tướng, tuyên bố bỏ đề xuất cắt giảm 2 ngày nghỉ lễ và hủy đặc quyền suốt đời của Thủ tướng, nhưng công đoàn lo ngại các hạng mục thắt lưng buộc bụng khác vẫn giữ nguyên.

Các liên đoàn đòi hủy gói cắt giảm, tăng đầu tư vào dịch vụ công, đánh thuế cao hơn với người giàu và doanh nghiệp, đồng thời kêu gọi đảo ngược cải cách lương hưu năm 2023 - nâng tuổi nghỉ từ 62 lên 64. Đại diện SNES-FSU nhận định việc thay Thủ tướng không làm dư luận “bị đánh lừa”. Lãnh đạo CFDT và CGT nhấn mạnh đây là “cảnh báo rõ ràng” gửi đến ông Lecornu về một ngân sách “công bằng về xã hội”.

Cuộc đình công diễn ra giữa lúc chính trường Pháp rạn nứt sau khi Tổng thống Macron trong vòng 1 năm đã phải chỉ định Thủ tướng thứ ba. Ông Lecornu bắt đầu nhiệm kỳ với mức tín nhiệm thấp, phải khẩn trương soạn dự thảo ngân sách và lập chính phủ thiểu số mới, đồng thời tìm kiếm thỏa hiệp để tránh ngay lập tức đối mặt bỏ phiếu bất tín nhiệm.

Trong các cuộc tiếp xúc ngày 17 - 18/9, đảng Xã hội kêu gọi “chấm dứt cắt giảm khắc nghiệt”, yêu cầu tăng đóng góp từ nhóm giàu có. Lãnh đạo Olivier Faure cảnh báo sẽ bỏ phiếu bất tín nhiệm nếu kế hoạch vẫn mơ hồ. Phe hữu và cực hữu cũng gây sức ép, trong khi thị trường tài chính bày tỏ lo ngại thâm hụt cao. Bài kiểm tra đầu tiên với ông Lecornu dự kiến là bài phát biểu trước Quốc hội vào ngày 2/10, nơi đường hướng ngân sách sẽ là thước đo năng lực tạo đồng thuận của chính phủ mới.

Theo VTV