Nhà ở giá cả phải chăng vẫn là một vấn đề nhức nhối trong xã hội Séc. Chỉ 2 trên 10 công dân cảm thấy hài lòng với tình hình trên thị trường bất động sản. Gần một nửa người Séc chi một phần lớn thu nhập của họ cho các chi phí liên quan đến nhà ở.

Theo phân tích mới nhất của công ty STEM/MARK dành cho tập đoàn Salutem Group, nhà ở khó tiếp cận và giá cả cao đang là mối lo ngại của người dân trên khắp Cộng hòa Séc. 8 trên 10 người (81%) nhìn nhận tình hình hiện tại là vấn đề, trong đó những người hoài nghi nhất là cư dân ở Praha và vùng Středočeský.

Những điều kiện bất lợi này cũng phản ánh vào chi tiêu cao hơn. Gần một nửa người Séc (45%) chi hơn 30% thu nhập của họ cho nhà ở. Điều này khiến người dân không chỉ gặp khó khăn trong việc tích lũy tiết kiệm thường xuyên, mà còn gặp vấn đề về sự ổn định tài chính. Các chi phí được tính bao gồm tiền thuê hoặc khoản vay mua nhà, tiền điện nước và các khoản liên quan khác.

Khảo sát cũng cho thấy gần hai phần ba người dân (64%) nhận thấy việc có nhà ở giá cả phải chăng tại khu vực của họ là một mục tiêu không thể đạt được. Họ coi trở ngại lớn nhất là giá bất động sản cao, cũng như thu nhập thấp của chính họ.

Điều gì ngăn cản việc thúc đẩy thị trường nhà ở đang trì trệ?

Trong lĩnh vực nhà ở, tình hình của thanh niên không mấy tích cực. Hơn một phần ba (38%) thanh niên trong nhóm tuổi 18–29 sống trong nhà thuê chung hoặc vẫn ở cùng cha mẹ. Nhiều người trong số họ dự định có nhà riêng, nhưng tình hình tài chính không thuận lợi — gần một phần ba (29%) không thể để ra khoản tiết kiệm nào vào cuối tháng.

Nghiên cứu cũng tập trung vào cách người Séc nhìn nhận các rào cản xã hội cản trở việc giải quyết khủng hoảng nhà ở. Trở ngại lớn nhất vẫn là gánh nặng hành chính và thủ tục giấy tờ kéo dài liên quan đến việc cấp phép. Một vấn đề khác là nhiều tòa nhà cũ vẫn để không sử dụng. Theo những người được khảo sát, thị trường bất động sản cũng bị cản trở bởi thiếu quỹ đất và sự lỏng lẻo trong quản lý phát triển của các thị trấn và thành phố.

Tìm kiếm giải pháp đúng đắn cho khủng hoảng nhà ở

Đồng sáng lập Salutem Group, Jaroslav Ton, nhấn mạnh rằng từ năm 2020 đến 2024, số người chi hơn 30% thu nhập cho nhà ở đã tăng tới 50%. Trong thời gian đó, thị trường bất động sản chịu ảnh hưởng lớn từ đại dịch COVID-19 và bùng nổ xung đột quân sự tại Ukraine.

Một trong những cách để thúc đẩy việc có nhà ở giá cả phải chăng hơn là cải tạo các tòa nhà cũ. Đến 59% người dân cho rằng phương án này là giải pháp tốt hơn so với xây dựng mới. Người đại diện nhóm đầu tư và bất động sản nhấn mạnh các vùng miền như lĩnh vực then chốt có thể khởi động chính sách nhà ở theo hướng tích cực.

‘Không thể coi các vùng miền là ngoại vi. Chúng là không gian chiến lược để phát triển nhà ở tại Cộng hòa Séc.’ - ông Ton nhận định, đồng thời cho rằng việc cải tạo có hệ thống các tòa nhà và sử dụng hiệu quả cơ sở hạ tầng có thể góp phần tạo ra môi trường ổn định và bền vững về kinh tế.
Các nhà nghiên cứu của STEM/MARK thu thập dữ liệu dựa trên tổng cộng 2.515 cuộc phỏng vấn cá nhân hóa. Việc thu thập dữ liệu diễn ra từ ngày 25/9 đến 1/10 năm nay.

Khả năng tiếp cận nhà ở cho thế hệ trẻ sau năm 2022 đang xấu đi một cách đáng kể. Ông Lukáš Kovanda, chuyên gia kinh tế của Trinity Bank, dẫn số liệu từ Eurostat cho biết. Năm ngoái, 11,3% người trong nhóm tuổi 15–29 sống trong các hộ gia đình chi 40% trở lên thu nhập cho chi phí nhà ở.
“Con số này thuộc nhóm cao nhất trong Liên minh châu Âu và đồng thời là mức cao nhất tại Séc trong hơn 10 năm qua. Trong giai đoạn 2013–2022, khả năng tiếp cận nhà ở cho thanh niên tại Séc chủ yếu được cải thiện hoặc vẫn tương đối thuận lợi,” chuyên gia kinh tế giải thích.

Ví dụ, năm 2019, chỉ có 6,3% thanh niên phải đối mặt với chi phí quá cao. Khi đó, nhà ở là dễ tiếp cận nhất kể từ khi Eurostat bắt đầu quan sát vào năm 2005. Ông Kovanda cho biết đến năm 2022, tình hình vẫn tương đối thuận lợi, nhưng sau đó đã xảy ra sự xấu đi đáng kể.

Theo ông, sự thay đổi rõ rệt này phản ánh “sự phục hồi của mức tăng mạnh giá bất động sản, mặc dù thu nhập thực tế trung bình vẫn khá ảm đạm và đến nay vẫn chưa đạt mức của năm 2019.

(Theo CNN Prima NEWS)