Sửa đổi Bộ luật Hình sự dự kiến áp dụng từ năm mới sẽ bãi bỏ án phạt tù đối với các tội danh như trộm cắp vặt tái diễn, tàng trữ hoặc trồng cần sa với số lượng nhỏ, và nợ tiền cấp dưỡng. Theo dự thảo này, hàng trăm tù nhân hiện nay có thể sẽ được trả tự do.

Chính phủ của Petr Fiala kỳ vọng dự thảo sửa đổi sẽ giảm số tù nhân, giảm tỷ lệ tái phạm và tiết kiệm ngân sách nhà nước. Tuy nhiên, điều gây tranh cãi là việc giảm nhẹ hình phạt cho những người không trả tiền cấp dưỡng. Theo dự thảo, hành vi này chỉ cấu thành tội phạm nếu trẻ có nguy cơ thiếu thốn.

Từ ngày 1 tháng 1, theo dữ liệu của Dịch vụ Nhà tù, có thể có tới 321 người được trả tự do vì không trả tiền cấp dưỡng. Đối với các tội liên quan đến ma túy ít nghiêm trọng hơn, thay đổi bản án có thể áp dụng cho tới 3.000 người bị kết án.

Tuy nhiên, chính phủ mới đang có ý định đưa bản sửa đổi trở lại Hạ viện để xem xét thêm, đặc biệt là đối với các trường hợp nợ tiền cấp dưỡng nuôi con. Bộ trưởng Tư pháp Jeroným Tejc (ANO) cho biết: “Mỗi phương án đều có ưu và nhược điểm, nhưng chúng tôi đồng thuận rằng việc hình sự hóa chủ yếu bảo vệ quyền lợi của trẻ vị thành niên, và đó là điều chúng tôi quan tâm. Điều này có nghĩa là sẽ tái áp dụng hình sự hóa việc không trả tiền cấp dưỡng”.

Cựu Bộ trưởng Tư pháp Eva Decroix (ODS) nhận định: ‘Tôi tin rằng nếu người cha không trả cấp dưỡng rơi vào tình huống khó khăn, việc đưa họ vào tù chắc chắn không giúp gì’.

Chủ tịch Liên minh Thẩm phán Libor Vávra cho biết: ‘Có nhiều quốc gia hoàn toàn không coi nợ cấp dưỡng là tội hình sự mà tập trung vào việc thu hồi nợ nhanh chóng, và tôi cho rằng đó là cách hiệu quả hơn’. 

Hiện tại, mức độ nghiêm khắc của các khung hình phạt mới vẫn đang được Chính phủ tiếp tục thảo luận và chưa có quyết định cuối cùng.