Tại sao 'đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi' mà không phải ngược lại?
Mẹo vặt cuộc sống
author02/02/2025 07:01

Câu "đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi" phản ánh một phong tục có từ rất xưa của người Việt Nam, vì sao không phải là ngược lại?

0-16384827.jpg
 

Dân gian Việt Nam có câu “Đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi”, khái quát một phong tục lâu đời. Xuất phát từ nhu cầu và thực tế cuộc sống, phong tục này còn mang nhiều ý nghĩa văn hóa, tâm linh sâu sắc.

Vì sao "cuối năm mua vôi"?

Tục mua vui vào cuối năm Âm lịch xuất phát từ nhu cầu trang hoàng nhà cửa đón Tết của người Việt. Quanh năm lo kiếm sống, Tết là lúc cần được sống trong không gian sạch sẽ, sáng sủa, khí thế, và mua vôi về quét lại tường nhà là cách làm mời không gian sống để sẵn sàng đón năng lượng tích cực trong ngày Tết.

Việc quét vôi nhà còn mang ý nghĩa là để xóa đi những điểu không hay, những sai lầm trong năm cũ để có một sự khởi đầu mới tốt đẹp, tươi sáng hơn.

Người Việt cũng quan niệm, vào những ngày giáp Tết, ma quỷ thường về quấy nhiễu nhiều hơn. Do đó, họ thường rắc vôi quanh các góc vườn, cổng nhà hay bôi vào gốc cây để xua đuổi tà ma và những điều xấu.

Cũng có người lý giải khác về việc "cuối năm mua vôi". Trong nhà người Việt xưa thường có "ông bình vôi" - vật dụng bằng sành, sứ thường chứa vôi cho người già ăn trầu. "Ông bình vôi" là vật thiêng trong nhà, do đó, lúc nào cũng phải để ông no đủ. Vôi cũng cần để têm trầu, lễ vật quan trọng trong các lễ cúng tổ tiên, vốn có tần suất cao trong dịp Tết.

Tuy nhiên, màu trắng toát khiến vôi cũng bị doi là biểu tượng của sự bạc bẽo, (dân gian có câu "bạc như vôi"), do đó để tránh ý nghĩa xấu, người ta chỉ mua vôi và cho "ông bình vôi" ăn vào dịp cuối năm, kiêng ngày đầu năm, sợ chuyện rạn nứt tình cảm hoặc phải đối mặt với tình trạng bạc bẽo tình đời.

Vì sao "đầu năm mua muối"?

Vào ngày đầu tiên của năm mới, thậm chí ngay sau khi thời khắc giao thừa kết thúc, nhiều người có thói quen mua muối mang về nhà.

Điều này xuất phát từ quan niệm dân gian cho rằng muối biểu tượng cho sự mặn nồng, gắn kết, no đủ. Hạt muối có sự kết tinh cao, lại có màu trắng, tượng trưng cho sự tinh khiết. Ra khỏi nhà đầu năm mới, mọi người mua muối với mong muốn gia đình thêm hòa thuận, gắn kết, tình cảm với anh em, làng xóm thêm đậm đà, về kinh tế thì thêm sung túc, giàu có.

Bên cạnh đó, người xưa quan niệm muối là thứ mặn, có thể chống xú uế, xua đuổi tà ma, và đem lại nhiều may mắn trong gia đình.

Nhiều người cho rằng, "đầu năm mua muối" còn là cách ý nhị để dặn dò con cái trong nhà ăn uống dè sẻn, tiết kiệm để có thể "cuối năm mua vôi" xây nhà.

Một số kiêng kỵ đầu năm của người Việt

Theo nhà nghiên cứu văn hóa Phùng Hoàng Anh (Hội Văn nghệ Dân gian Việt Nam), để năm mới luôn gặp may mắn và điều tốt lành, người Việt xưa dặn dò nhau một số điều kiêng kỵ sau:

- Kiêng cho lửa và cho nước đầu năm: Lửa tượng trưng cho may mắn, tài lộc; nước là sự tươi mới, sinh sôi. Do đó người Việt kiêng cho hai thứ này vào mấy ngày đầu năm tránh để gia đình không bị thiếu thốn, sa sút trong năm mới.

- Kiêng làm vỡ đồ hoặc sử dụng đồ vật kém may mắn: Việc làm vỡ đồ trong ngày đầu năm được xem như điềm gở, gây chia cắt gia đình. Đối với dao kéo, người xưa cũng khuyên hạn chế sử dụng vì cho rằng chúng mang theo sát khí, có thể cắt đứt lương duyên cũng như tài vận, tuổi thọ của gia chủ.

- Không nói tục, chửi bậy hay những lời xui xẻo trong ngày đầu năm mới: Những ngày này, mọi người nên trò chuyện vui vẻ, dùng từ ngữ dễ nghe, nói lời may mắn; giữ hòa khí, người lớn tránh quát mắng trẻ nhỏ, tránh tiếng khóc để một năm luôn vui vẻ, hòa thuận.

- Vay mượn hoặc đi đòi nợ cũng kiêng kỵ đầu năm mới của người Việt. Nếu có nợ nần thì nên được hoàn trả, giải quyết trước Tết để tránh đem xui xẻo vào năm mới.

- Kiêng quét nhà: Người xưa tin rằng quét nhà đầu năm là đuổi tài lộc, may mắn ra ngoài, nên bạn hãy vun rác lại vào một chỗ cho gọn, để đến ngày hóa vàng mới đổ.

- Ngủ qua đêm ở nơi khác là một kiêng kỵ đầu năm mới của người Việt xưa: Trong 3 ngày Tết, mọi người nên về nhà sớm, không ngủ nhờ nhà người khác để tránh phiền hà cũng như bảo đảm một năm mới êm ấm, hòa thuận

- Kiêng xông đất hoặc chúc Tết khi đang chịu tang: Xông đất đầu năm là phong tục tốt đẹp vẫn luôn được nhiều gia đình coi trọng. Người xông đất phải là người vui vẻ, cởi mở, có tuổi hoặc mệnh phù hợp với gia chủ trong năm đó. Tuy nhiên, nếu đang chịu tang thì mọi người không nên xông đất cũng như hạn chế thăm hỏi để tránh mang theo năng lượng buồn.

(Nguồn: VTCnews)

Chia sẻ:
Có thể bạn cũng thích
2.png
7 thói quen sai lầm hàng đầu khi ăn cơm khiến người Việt bị bệnh
Cơm là lương thực phổ biến trong bữa ăn hàng ngày của người Việt. Tuy nhiên, ăn cơm không đúng cách có thể gây hại cho sức khỏe mà nhiều người không hiểu rõ.
25-02-2025
5.png
Chuyên gia Havard chỉ 10 món ăn tốt nhất cho não
Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh với các nhóm thực phẩm này có thể giúp bảo vệ và cải thiện chức năng não bộ, giảm nguy cơ suy giảm trí nhớ và duy trì sự minh mẫn lâu dài.
07-02-2025
Ảnh màn hình 2025-02-02 lúc 08.03.35.png
Lễ hóa vàng đầu năm mới là gì?
Lễ hóa vàng đầu năm mới thường được thực hiện vào mùng 3, là một trong những nghi lễ quan trọng không thể bỏ qua trong dịp Tết Nguyên đán. Nhiều bạn trẻ chỉ hiểu nôm na lễ hóa vàng là "hết Tết" mà chưa biết ý nghĩa của nó.
02-02-2025
0-16384827.jpg
Tại sao 'đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi' mà không phải ngược lại?
Câu "đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi" phản ánh một phong tục có từ rất xưa của người Việt Nam, vì sao không phải là ngược lại?
02-02-2025
Ảnh màn hình 2025-01-29 lúc 08.10.53.png
10 'kiêng' trong ngày mùng 1 Tết
Ngày mùng 1 Tết là ngày đầu năm, tượng trưng cho sự khởi đầu mới, mang theo những ước mong về may mắn và thịnh vượng. Vì vậy, trong ngày này, người Việt thường có những kiêng kỵ nhất định để tránh gặp điều xui xẻo trong suốt năm.
29-01-2025
seo-3-15131092.png
Mâm cỗ cúng sáng mùng 1 Tết cần có những gì?
Sáng mùng 1 Tết, các gia đình Việt đều chuẩn bị một mâm cỗ dâng lên bàn thờ gia tiên; mâm cỗ cúng sáng mùng 1 Tết cần có những gì?
27-01-2025
thap-huong1-07105585.webp
Bài khấn dọn bàn thờ cuối năm
Bạn có thể tham khảo các bài khấn lau dọn bàn thờ cuối năm, bài khấn rút tỉa chân nhang ở bàn thờ gia tiên, thần tài để chuẩn bị cho các nghi lễ trong tháng Chạp.
12-01-2025
screen-shot-2025-01-10-at-72926-pm-19301547.webp
Nên dọn bàn thờ cuối năm vào ngày nào?
Mọi gia đình cần lau dọn bàn thờ trước khi thực hiện các nghi lễ chào đón năm mới; việc dọn bàn thờ cuối năm nên được tiến hành vào ngày nào?
12-01-2025
11.png
Cho trẻ ăn gì để hạn chế bệnh đường hô hấp khi trời rét đậm rét hại?
Thời tiết rét đậm rét hại khiến trẻ dễ mắc bệnh, đặc biệt các bệnh về đường hô hấp. Để phòng bệnh, cần có chế độ dinh dưỡng hợp lý, bổ sung các loại vitamin cần thiết, giúp trẻ tăng cường sức đề kháng.
10-01-2025
Dispose-Christmas-Tree-in-prague.jpg
5 cách xử lý cây thông Noel sau Giáng sinh
Mùa Giáng sinh đã kết thúc và giờ là thời điểm để xử lý cây thông Giáng sinh. Theo truyền thống nhiều người thường loại bỏ cây vào lễ Ba Vị vua (6/1).
07-01-2025
Tin nổi bật
Nhà máy điện hạt nhân Dukovany - nơi được bảo vệ nghiêm ngặt nhất tại Cộng hòa Séc
183d_5de4e056e4.jpg
Tháng 5 năm 1985, lò phản ứng đầu tiên của nhà máy điện hạt nhân Dukovany chính thức đi vào hoạt động. Đến tháng 7 năm 1987, toàn bộ bốn tổ máy của nhà máy này đã vận hành ổn định.
2 giờ trước
Các chuỗi bán lẻ tại Séc đưa ra nhiều sáng kiến mới thu hút khách hàng
f53976d065938d8ea31db2ad60ab4bf2.jpg
Các chuỗi bán lẻ ở nước ngoài đang đưa ra nhiều sáng kiến mới để thu hút khách hàng. Trong khi đó, các chuỗi siêu thị tại Séc chủ yếu tập trung cải thiện ứng dụng khách hàng thân thiết và cung cấp ngày càng nhiều chương trình giảm giá.
2 giờ trước
Séc sẽ bán đấu giá Národní dům ở Vinohrady, Praha
narodni-dum.jpg
Nhà nước Séc đã quyết định bán đấu giá tòa nhà Národní dům ở Vinohrady, đây là một trong những công trình kiến trúc tiêu biểu tại náměstí Míru.
4 giờ trước
Những vị trí nguy hiểm cần lưu ý khi tham gia giao thông tại Séc
00d29c6d-2e17-4b97-b600-cb0f2c030b81.jpg
Không nhường đường, chạy quá tốc độ và vượt đèn đỏ là những nguyên nhân phổ biến nhất gây ra tai nạn giao thông tại Séc. Cổng thông tin về tai nạn giao thông đã công bố danh sách những địa điểm nguy hiểm nhất, là những nơi xảy ra nhiều vụ va chạm nhất trong 5 năm qua, và các tài xế cần đặc biệt cẩn thận khi di chuyển qua đó.
5 giờ trước
Hơn một nửa số người dân Séc bi quan về tương lai, họ cho rằng Cộng hòa Séc đang đi không đúng hướng
ce1fa664a9e4b293086cb7b4ce4c45e3.jpg
Theo một nghiên cứu độc quyền của STEM dành cho CNN Prima NEWS, hơn một nửa người dân Séc tin rằng đất nước đang đi sai hướng. Ngược lại, chỉ một tỉ lệ nhỏ lạc quan về sự phát triển của đất nước. Cảm giác chủ đạo của người dân là Cộng hòa Séc đã qua thời kỳ hoàng kim.
5 giờ trước
Một số địa phương tại Séc vẫn đang vật lộn với hậu quả của trận lũ lụt hồi tháng 9 năm ngoái
OGYxNzU3MmQ5ZGZiMDYyYf5IE7CCGOt6.jpg
Việc phá dỡ các ngôi nhà bị ảnh hưởng bởi trận lũ lụt xảy ra vào năm ngoái tại Séc vẫn đang tiếp tục được thực hiện. Một số địa phương vẫn đang vật lộn với hậu quả của trận lũ. Chương trình Živel 3 của Bộ Phát triển Khu vực có thể giúp đỡ người dân tái thiết nhà cửa.
5 giờ trước
Séc và Ukraine thảo luận về việc tăng cường hợp tác quân sự
Bộ trưởng Quốc phòng Séc Černochová gặp Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Umerov ngày 15.03.25 tại Praha, CH Séc (Ảnh-mod.gov_.ua).jpg.webp
Ngày 15/3, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Umerov đã có chuyến thăm Séc và gặp Bộ trưởng Quốc phòng Cernochova. Hai bên đã tập trung thảo luận về Sáng kiến đạn dược của Séc, việc hỗ trợ quân sự và hợp tác trong ngành công nghiệp quốc phòng song phương.
5 giờ trước
Ông Trump phát động tấn công quy mô lớn vào Houthi
screenshot-2025-03-16-at-072435-07251997.webp
Tổng thống Mỹ Donald Trump phát động cuộc tấn công mới nhất vào lực lượng Houthi thân Iran hôm 15/3.
5 giờ trước
1.300 nhân viên đài VOA phải nghỉ việc theo lệnh của ông Trump
trump-14-3-afp-174210069934548406696.jpg
Ngày 15-3, hơn 1.300 nhân viên của Đài Tiếng nói Hoa Kỳ (VOA) đã phải tạm ngừng làm việc sau khi ông Trump ký sắc lệnh cắt giảm cơ quan chủ quản của VOA.
5 giờ trước
Tin tức thế giới 16-3: Ukraine lập phái đoàn đàm phán hòa bình; Ông Trump cho tấn công Houthi
ong-zelensky-tai-kiev-17420798102131217671140.jpg.webp
Tổng thống Ukraine ký sắc lệnh thành lập phái đoàn đàm phán hòa bình; Ông Trump ra lệnh tấn công mạnh vào Houthi ở Yemen, cảnh báo Iran không chống lưng; Lốc xoáy khiến 18 người chết tại Mỹ... là một số tin tức thế giới đáng chú ý sáng 16-3.
5 giờ trước
® 2020-2025 TAMDA MEDIA z.s. Cấm sao chép dưới mọi hình thức nếu không có sự chấp thuận bằng văn bản.
Ghi rõ nguồn TAMDAMEDIA.eu khi phát hành lại thông tin từ website này
pencil