Tại sao 'đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi' mà không phải ngược lại?
Mẹo vặt cuộc sống
author02/02/2025 07:01

Câu "đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi" phản ánh một phong tục có từ rất xưa của người Việt Nam, vì sao không phải là ngược lại?

0-16384827.jpg
 

Dân gian Việt Nam có câu “Đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi”, khái quát một phong tục lâu đời. Xuất phát từ nhu cầu và thực tế cuộc sống, phong tục này còn mang nhiều ý nghĩa văn hóa, tâm linh sâu sắc.

Vì sao "cuối năm mua vôi"?

Tục mua vui vào cuối năm Âm lịch xuất phát từ nhu cầu trang hoàng nhà cửa đón Tết của người Việt. Quanh năm lo kiếm sống, Tết là lúc cần được sống trong không gian sạch sẽ, sáng sủa, khí thế, và mua vôi về quét lại tường nhà là cách làm mời không gian sống để sẵn sàng đón năng lượng tích cực trong ngày Tết.

Việc quét vôi nhà còn mang ý nghĩa là để xóa đi những điểu không hay, những sai lầm trong năm cũ để có một sự khởi đầu mới tốt đẹp, tươi sáng hơn.

Người Việt cũng quan niệm, vào những ngày giáp Tết, ma quỷ thường về quấy nhiễu nhiều hơn. Do đó, họ thường rắc vôi quanh các góc vườn, cổng nhà hay bôi vào gốc cây để xua đuổi tà ma và những điều xấu.

Cũng có người lý giải khác về việc "cuối năm mua vôi". Trong nhà người Việt xưa thường có "ông bình vôi" - vật dụng bằng sành, sứ thường chứa vôi cho người già ăn trầu. "Ông bình vôi" là vật thiêng trong nhà, do đó, lúc nào cũng phải để ông no đủ. Vôi cũng cần để têm trầu, lễ vật quan trọng trong các lễ cúng tổ tiên, vốn có tần suất cao trong dịp Tết.

Tuy nhiên, màu trắng toát khiến vôi cũng bị doi là biểu tượng của sự bạc bẽo, (dân gian có câu "bạc như vôi"), do đó để tránh ý nghĩa xấu, người ta chỉ mua vôi và cho "ông bình vôi" ăn vào dịp cuối năm, kiêng ngày đầu năm, sợ chuyện rạn nứt tình cảm hoặc phải đối mặt với tình trạng bạc bẽo tình đời.

Vì sao "đầu năm mua muối"?

Vào ngày đầu tiên của năm mới, thậm chí ngay sau khi thời khắc giao thừa kết thúc, nhiều người có thói quen mua muối mang về nhà.

Điều này xuất phát từ quan niệm dân gian cho rằng muối biểu tượng cho sự mặn nồng, gắn kết, no đủ. Hạt muối có sự kết tinh cao, lại có màu trắng, tượng trưng cho sự tinh khiết. Ra khỏi nhà đầu năm mới, mọi người mua muối với mong muốn gia đình thêm hòa thuận, gắn kết, tình cảm với anh em, làng xóm thêm đậm đà, về kinh tế thì thêm sung túc, giàu có.

Bên cạnh đó, người xưa quan niệm muối là thứ mặn, có thể chống xú uế, xua đuổi tà ma, và đem lại nhiều may mắn trong gia đình.

Nhiều người cho rằng, "đầu năm mua muối" còn là cách ý nhị để dặn dò con cái trong nhà ăn uống dè sẻn, tiết kiệm để có thể "cuối năm mua vôi" xây nhà.

Một số kiêng kỵ đầu năm của người Việt

Theo nhà nghiên cứu văn hóa Phùng Hoàng Anh (Hội Văn nghệ Dân gian Việt Nam), để năm mới luôn gặp may mắn và điều tốt lành, người Việt xưa dặn dò nhau một số điều kiêng kỵ sau:

- Kiêng cho lửa và cho nước đầu năm: Lửa tượng trưng cho may mắn, tài lộc; nước là sự tươi mới, sinh sôi. Do đó người Việt kiêng cho hai thứ này vào mấy ngày đầu năm tránh để gia đình không bị thiếu thốn, sa sút trong năm mới.

- Kiêng làm vỡ đồ hoặc sử dụng đồ vật kém may mắn: Việc làm vỡ đồ trong ngày đầu năm được xem như điềm gở, gây chia cắt gia đình. Đối với dao kéo, người xưa cũng khuyên hạn chế sử dụng vì cho rằng chúng mang theo sát khí, có thể cắt đứt lương duyên cũng như tài vận, tuổi thọ của gia chủ.

- Không nói tục, chửi bậy hay những lời xui xẻo trong ngày đầu năm mới: Những ngày này, mọi người nên trò chuyện vui vẻ, dùng từ ngữ dễ nghe, nói lời may mắn; giữ hòa khí, người lớn tránh quát mắng trẻ nhỏ, tránh tiếng khóc để một năm luôn vui vẻ, hòa thuận.

- Vay mượn hoặc đi đòi nợ cũng kiêng kỵ đầu năm mới của người Việt. Nếu có nợ nần thì nên được hoàn trả, giải quyết trước Tết để tránh đem xui xẻo vào năm mới.

- Kiêng quét nhà: Người xưa tin rằng quét nhà đầu năm là đuổi tài lộc, may mắn ra ngoài, nên bạn hãy vun rác lại vào một chỗ cho gọn, để đến ngày hóa vàng mới đổ.

- Ngủ qua đêm ở nơi khác là một kiêng kỵ đầu năm mới của người Việt xưa: Trong 3 ngày Tết, mọi người nên về nhà sớm, không ngủ nhờ nhà người khác để tránh phiền hà cũng như bảo đảm một năm mới êm ấm, hòa thuận

- Kiêng xông đất hoặc chúc Tết khi đang chịu tang: Xông đất đầu năm là phong tục tốt đẹp vẫn luôn được nhiều gia đình coi trọng. Người xông đất phải là người vui vẻ, cởi mở, có tuổi hoặc mệnh phù hợp với gia chủ trong năm đó. Tuy nhiên, nếu đang chịu tang thì mọi người không nên xông đất cũng như hạn chế thăm hỏi để tránh mang theo năng lượng buồn.

(Nguồn: VTCnews)

Chia sẻ:
Có thể bạn cũng thích
f8735841-3663-49e5-9787-0e7b89709ab1.jfif
Séc: Bạn nên chuẩn bi gì khi đi du lịch cắm trại với lều?
Kỳ nghỉ cắm trại trong lều có sức hấp dẫn riêng của nó. Tuy nhiên, để kỳ nghỉ cắm trại và trở về với thiên nhiên thật sự dễ chịu chứ không đầy những tình huống ứng biến, bạn cần chuẩn bị thật kỹ. Vậy khi đi cắm trại, bạn nhất định không được quên mang theo những gì?
20-06-2025
kh-cai-bo-xoi-reuters-1746762368120537568243.jpg
Tìm ra loài cây trồng có thể cứu cả thành phố sau thảm họa
Nghiên cứu mới cho thấy củ cải đường, cải bó xôi, lúa mì và củ cải đỏ là những loài cây thích hợp nhất để nuôi sống một thành phố sau thảm họa.
10-05-2025
tao-1-86747941166338383637706-44118290581520538715614.webp
Nghiên cứu Mỹ chỉ ra cách loại bỏ thuốc trừ sâu khỏi trái cây hiệu quả
Một nghiên cứu của Đại học Massachusetts (Mỹ) đã phát hiện ra cách làm hiệu quả để loại bỏ dư lượng thuốc trừ sâu khỏi các sản phẩm nông sản.
27-04-2025
b562a77fc646b44f6959ed15b121d975.jpg
Làm gì với trứng sau Lễ Phục Sinh và cách bảo quản đúng cách?
Thứ Hai Phục Sinh hằng năm thường đi kèm với việc dư thừa trứng luộc và nhiều người băn khoăn không biết nên xử lý số trứng này như thế nào.
26-04-2025
1-full-5573120.jpg
Chuyên gia an toàn thực phẩm Séc nhận định: Rửa thịt sống trước khi nấu ăn là 1 sai lầm
Bạn có rửa thịt sống trước khi nấu ăn không? Đó có lẽ là điều thường xuyên các gia đình hay làm trước khi nấu ăn. Tuy nhiên chuyên gia nhận định: Việc rửa thịt có thể làm vi khuẩn lan ra xung quanh.
28-03-2025
1.PNG
Chiêm ngưỡng không gian nội thất của nhà hàng Việt Nam trong thiết kế của kiến trúc sư người Séc
Trong một trong những công trình đầu tiên hoàn thành của dự án phát triển lớn ở Smíchov, kiến trúc sư Kryštof Blažek đã hoàn thiện nội thất của một nhà hàng Việt Nam. Đây là một chi nhánh khác của doanh nghiệp Banh Mi Makers, nổi tiếng với những chiếc bánh mì Việt Nam tự làm và các món đặc sản theo công thức gia đình.
19-03-2025
2.png
7 thói quen sai lầm hàng đầu khi ăn cơm khiến người Việt bị bệnh
Cơm là lương thực phổ biến trong bữa ăn hàng ngày của người Việt. Tuy nhiên, ăn cơm không đúng cách có thể gây hại cho sức khỏe mà nhiều người không hiểu rõ.
25-02-2025
5.png
Chuyên gia Havard chỉ 10 món ăn tốt nhất cho não
Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh với các nhóm thực phẩm này có thể giúp bảo vệ và cải thiện chức năng não bộ, giảm nguy cơ suy giảm trí nhớ và duy trì sự minh mẫn lâu dài.
07-02-2025
Ảnh màn hình 2025-02-02 lúc 08.03.35.png
Lễ hóa vàng đầu năm mới là gì?
Lễ hóa vàng đầu năm mới thường được thực hiện vào mùng 3, là một trong những nghi lễ quan trọng không thể bỏ qua trong dịp Tết Nguyên đán. Nhiều bạn trẻ chỉ hiểu nôm na lễ hóa vàng là "hết Tết" mà chưa biết ý nghĩa của nó.
02-02-2025
0-16384827.jpg
Tại sao 'đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi' mà không phải ngược lại?
Câu "đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi" phản ánh một phong tục có từ rất xưa của người Việt Nam, vì sao không phải là ngược lại?
02-02-2025
Tin nổi bật
Séc hy vọng NATO sẽ công nhận cách hạch toán chi tiêu quốc phòng của Séc
ZTFlYzVhMWYzODJhYjkzMjSKH8wjN2zh.jpg
Chính phủ Séc trong năm ngoái đã công bố việc tăng chi tiêu quốc phòng lên trên 2% GDP, qua đó chính thức hoàn thành cam kết với NATO sau 19 năm. Tuy nhiên, đến nay Séc vẫn chưa biết, mức chi tiêu quốc phòng nào sẽ được Liên minh Bắc Đại Tây Dương công nhận.
vài giây trước
CẢNH BÁO: Bão giông và gió giật sắp quét qua Séc, nguy cơ mưa lớn và lũ cục bộ – Những khu vực nào bị ảnh hưởng?
007ab394dce79e0072aafc7b68fae150.jpg
Cơ quan Khí tượng Thủy văn Cộng hòa Séc (ČHMÚ) vừa ban hành cảnh báo mức độ rủi ro thấp về thời tiết nguy hiểm tại nhiều khu vực trên cả nước.
một giờ trước
Suýt xảy ra thảm họa trên không tại Mỹ: Phi công phải đổi hướng gấp khi máy bay ném bom B-52 chắn đường hạ cánh
PRR66a72ce7fd_49r.00_00_00_00.still001.jpg
Một chiếc máy bay dân dụng đang hạ cánh xuống sân bay quốc tế Minot đã buộc phải thực hiện một cú đổi hướng khẩn cấp để tránh va chạm với máy bay ném bom chiến lược B-52 của Không quân Mỹ, khi chiếc máy bay quân sự bất ngờ xuất hiện trong đường bay.
một giờ trước
Phòng cấp cứu tại Séc sẽ có thời gian hoạt động tối thiểu bắt buộc
Screenshot 2025-07-21 110931.png
Phòng cấp cứu trên toàn quốc sẽ phải tuân thủ thời gian hoạt động tối thiểu theo quy định mới, bắt đầu có hiệu lực từ năm tới. Thay đổi này là một phần trong kế hoạch tích hợp hệ thống dịch vụ cấp cứu vào mạng lưới tiếp nhận bệnh nhân trong tình trạng khẩn cấp (urgentní příjmy).
3 giờ trước
Các chuyên gia y tế Séc cảnh báo: người dân Châu Âu lạm dụng kháng sinh — thuốc bắt đầu mất tác dụng
bf33c9f8-e23b-4bc6-b74f-fa3f55994336.jpg
Cả thế giới đang đối mặt với cuộc khủng hoảng mang tên “kháng kháng sinh” – khi vi khuẩn dần trở nên đề kháng với các loại thuốc điều trị. Các chuyên gia y tế Séc cảnh báo: nguyên nhân chủ yếu là do tình trạng sử dụng kháng sinh tràn lan và không cần thiết, đặc biệt tại châu Âu.
3 giờ trước
Cảnh sát bác bỏ thông tin sai lệch về vụ nổ súng ở Česká Skalice: Không có phân biệt chủng tộc, không có người nước ngoài
8d1e73e7e70d35eeb93ed7da70f37236.jpg
Một vụ xô xát giữa ba người đàn ông xảy ra vào đêm thứ Năm gần cây ATM ở trung tâm Česká Skalice, khu vực Náchod. Hai người say rượu đã tấn công một người đàn ông, và người này đã rút khẩu súng hợp pháp mang theo để tự vệ, bắn trúng hai kẻ tấn công vào tay và chân.
3 giờ trước
Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ mưa rất lớn từ đêm nay đến sáng mai
Bao-Wipha-17-3243-1753075511.webp
Bão Wipha sẽ gây mưa lớn, có nơi trên 600 mm, tập trung ở Đông Bắc Bộ, vùng núi Thanh Hóa, Nghệ An và Hà Tĩnh.
4 giờ trước
"Hoàng tử ngủ trên giường" - Al-Waleed bin Khalid Al-Saud của Saudi Arabia đã qua đời ở tuổi 36 sau 20 năm hôn mê
prayersfortheprincewillbeheldtomorrowatimamtur-a-11752971910472-17529992530501993470218-24-0-420-634-crop-17529993338351312339102-1753068442911-1753068443604729058865.webp
Mới đây, Hoàng tử Al-Waleed bin Khalid Al-Saud của Ả Rập Xê Út đã qua đời ở tuổi 36 sau hơn hai thập kỷ hôn mê. Sự ra đi của anh đã khép lại hành trình dài đầy hy vọng và xót xa của gia đình hoàng gia.
5 giờ trước
Tìm thấy thi thể bé trai 6 tuổi trong vụ lật tàu trên vịnh Hạ Long
htjtrjtuntitled-1753075805964362446515.webp
Thi thể bé trai 6 tuổi trong vụ lật tàu du lịch trên vịnh Hạ Long được tìm thấy gần khu vực đảo Ti Tốp.
5 giờ trước
Người đàn ông bị cướp tại cây ATM ở khu Náchod nổ súng tự vệ, cả hai kẻ tấn công bị thương
xpolicie-policie.webp
Nạn nhân đã rút ra khẩu súng (hợp pháp) mà mình đang mang theo và bắn nhiều phát để tự vệ, khiến một trong hai kẻ tấn công bị thương ở tay, người còn lại bị trúng đạn vào chân.
5 giờ trước
® 2020-2025 TAMDA MEDIA z.s. Cấm sao chép dưới mọi hình thức nếu không có sự chấp thuận bằng văn bản.
Ghi rõ nguồn TAMDAMEDIA.eu khi phát hành lại thông tin từ website này
pencil