Theo thỏa thuận được ký tại Mỹ, Ukraine có quyền kiểm soát hoàn toàn với tài nguyên khoáng sản, cơ sở hạ tầng và không có nghĩa vụ phải đánh đổi thứ gì để "trả nợ" cho Washington.

Ngày 30-4 (giờ Mỹ), tại thủ đô Washington, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent và Phó thủ tướng thứ nhất Ukraine Yulia Svyrydenko đã đại diện hai nước ký thỏa thuận khoáng sản.

Đây là thỏa thuận được Tổng thống Mỹ Donald Trump thúc đẩy mạnh mẽ, mô tả như một động lực kinh tế để Mỹ tiếp tục đầu tư vào quốc phòng và tái thiết Ukraine.

Theo thỏa thuận này, hai bên sẽ thành lập Quỹ đầu tư tái thiết Mỹ - Ukraine và quy định thêm một số quyền, nghĩa vụ của mỗi bên.

"Thỏa thuận này báo hiệu rõ ràng với Nga rằng chính quyền Trump cam kết thực hiện một tiến trình hòa bình tập trung vào một Ukraine tự do, có chủ quyền và thịnh vượng trong dài hạn", ông Bessent khẳng định trong một tuyên bố.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ kế đó ca ngợi Tổng thống Trump, nói rằng mối quan hệ đối tác này là để thể hiện cam kết của cả hai bên đối với hòa bình và thịnh vượng lâu dài tại Ukraine.

"Thỏa thuận này cũng làm rõ luôn chuyện sẽ không một quốc gia hay cá nhân nào tài trợ hoặc cung cấp cho cỗ máy chiến tranh của Nga được hưởng lợi từ việc tái thiết Ukraine", ông nhấn mạnh.

Bộ Tài chính Mỹ cùng ngày 30-4 đăng một bức ảnh đại diện Mỹ và Ukraine ký thỏa thuận. Trước đó nhiều người kỳ vọng sau màn cãi vã nảy lửa, Tổng thống Mỹ Trump và người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky vẫn sẽ gặp nhau lần nữa để ký thỏa thuận.

Phó thủ tướng thứ nhất Ukraine, bà Yulia Svyrydenko xác nhận đã ký thỏa thuận khoáng sản với Mỹ. Bà khẳng định Ukraine sẽ giữ toàn quyền sở hữu các nguồn tài nguyên "trên lãnh thổ của chúng tôi và trong lãnh hải thuộc về Ukraine".

"Chính nhà nước Ukraine quyết định nơi nào và những gì cần bổ sung", bà nói. Theo quy định, thỏa thuận này vẫn cần được Quốc hội Ukraine chấp thuận.

Các quan chức Ukraine kế đó tiết lộ chi tiết về thỏa thuận mà họ mô tả là công bằng và cho phép Ukraine duy trì quyền kiểm soát đối với các nguồn tài nguyên thiên nhiên của mình.

Thủ tướng Ukraine Denys Shmyhal cho hay trách nhiệm đóng góp cho quỹ sẽ được chia đôi giữa Mỹ và Ukraine, đồng thời trao cho mỗi bên quyền biểu quyết bình đẳng.

Ukraine sẽ giữ lại "quyền kiểm soát hoàn toàn đối với tài nguyên khoáng sản, cơ sở hạ tầng và tài nguyên thiên nhiên của mình", ông Shmyhal cho biết, và sẽ chỉ liên quan đến các khoản đầu tư mới.

Điều này nghĩa là thỏa thuận sẽ không quy định bất kỳ nghĩa vụ nợ nào đối với Ukraine, một mối quan tâm chính của Kiev. Thỏa thuận sẽ đảm bảo doanh thu bằng cách thiết lập các hợp đồng trên cơ sở "trả hoặc nhận".

Theo báo The Guardian, các điều khoản cuối cùng đã giảm gánh nặng hơn nhiều cho Ukraine so với những điều khoản mà ông Bessent đề xuất ban đầu vào tháng 2, trong đó có điều khoản rằng Mỹ sẽ kiểm soát 100% doanh thu từ quỹ tái thiết.

(Nguồn: Tuoitre)