Tổng thống Mexico chỉ trích chi tiêu của Mỹ cho Ukraine; Nga phân bổ 1/3 ngân sách năm 2024 cho quốc phòng; Đoàn nghị sĩ Mỹ sẽ đến Trung Quốc tuần sau... là một số tin tức thế giới đáng chú ý ngày 3-10.

* Tổng thống Mexico chỉ trích chi tiêu của Mỹ cho Ukraine là "phi lý"
Ngày 2-10, Tổng thống Mexico Andres Manuel Lopez Obrador chỉ trích chi tiêu quân sự của Mỹ cho Ukraine là "phi lý".

Theo Hãng tin Reuters, ông Obrador từ lâu đã kêu gọi Mỹ dành nhiều kinh phí hơn để giúp phát triển kinh tế ở Trung Mỹ và Caribê nhằm giảm bớt áp lực di cư.

"Nhưng họ đã dành bao nhiêu cho cuộc chiến Ukraine? 30-50 tỉ USD cho cuộc chiến. Đó là điều phi lý nhất mà bạn có thể có. Và gây thiệt hại", tổng thống Mexico nhấn mạnh.

* Ukraine nới lỏng tỉ giá hối đoái lần đầu tiên trong chiến tranh
Ngân hàng Trung ương Ukraine cho biết họ sẽ áp dụng tỉ giá hối đoái linh hoạt hơn từ ngày 3-10, nới lỏng tỉ giá hối đoái chính thức mà họ đã áp dụng trong suốt cuộc chiến với Nga.

Thống đốc Ngân hàng Trung ương Ukraine Andriy Pyshnyi cho biết sự ổn định tài chính ở Ukraine đã đạt đến "mức cao nhất lịch sử", cho phép ngân hàng trung ương bắt đầu nới lỏng các hạn chế thời chiến nhằm hỗ trợ nền kinh tế và doanh nghiệp.

Phát biểu trong một cuộc họp báo trực tuyến, ông Pyshnyi nói: "So với tháng 7 năm ngoái, tình hình hoàn toàn khác. Điều này sẽ và sẽ làm cho chúng tôi mạnh mẽ hơn đáng kể".

* Thượng nghị sĩ Mỹ hy vọng gặp ông Tập khi đến Trung Quốc
Người phát ngôn của thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Mike Crapo xác nhận một nhóm thượng nghị sĩ Mỹ, bao gồm lãnh đạo phe đa số ở Thượng viện Chuck Schumer, có kế hoạch đến thăm Trung Quốc vào tuần tới. Đoàn hy vọng có thể gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

Ông Crapo là người dẫn đầu Đảng Cộng hòa trong chuyến đi và văn phòng của ông đã xác nhận chi tiết về chuyến đi trong ngày 2-10.

* Quan chức Ukraine muốn dùng vũ khí hiệu quả hơn để chống drone Nga
Ông Mykhailo Podolyak, cố vấn của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, kêu gọi đánh giá lại các hệ thống phòng không phương Tây đang cung cấp cho Ukraine.

Viết trên mạng xã hội X (Twitter) ngày 2-10, ông Podolyak nói rằng các loại vũ khí đơn giản và rẻ hơn có thể tiết kiệm chi phí hơn trong việc chống lại máy bay không người lái (drone) Shahed do Iran sản xuất của Nga.

Trong khi các hệ thống của phương Tây, như NASAMS và Iris-T, được sử dụng để bắn hạ tên lửa, việc sử dụng chúng để đánh chặn Shahed có thể không hiệu quả về mặt chi phí, ông Podolyak giải thích. Nó như cách thường nói là "dùng dao mổ trâu để giết gà".

"Giải pháp rất rõ ràng: ngoài súng máy di động cỡ nòng lớn, ngày nay còn có rất nhiều hệ thống phòng không đơn giản và rẻ hơn đã chứng tỏ chúng có hiệu quả chống lại Shahed. Như các hệ thống Gepard và Vampire", vị cố vấn trên gợi ý.

* Hơn 100 con cá heo Amazon chết do nắng nóng và hạn hán
Xác của 120 con cá heo sông đã được tìm thấy trôi nổi trên một nhánh của sông Amazon kể từ tuần trước.

Các nhà nghiên cứu tin rằng mực nước sông thấp trong đợt hạn hán nghiêm trọng đã khiến nước nóng lên đến mức nhiệt độ mà cá heo không thể chịu đựng được. Hàng ngàn con cá đã chết trên sông Amazon do thiếu oxy trong nước thời gian gần đây.

* Mỹ sắp cập nhật về các hạn chế xuất khẩu đối với Trung Quốc
Một quan chức Mỹ tiết lộ chính quyền Biden đã cảnh báo Bắc Kinh về kế hoạch cập nhật các quy tắc hạn chế vận chuyển chip trí tuệ nhân tạo (AI) và công cụ sản xuất chip sang Trung Quốc, sớm nhất là vào đầu tháng 10 này.

Bộ Thương mại Mỹ đang nghiên cứu bản cập nhật các hạn chế xuất khẩu được phát hành lần đầu tiên vào năm ngoái.

Theo các nguồn tin khác của Reuters, bản cập nhật nhằm hạn chế quyền truy cập vào nhiều công cụ sản xuất chip hơn theo các quy định mới của Hà Lan và Nhật Bản, đồng thời khắc phục một số lỗ hổng trong hạn chế xuất khẩu đối với chip AI.

* Nga phân bổ 1/3 ngân sách năm 2024 cho quốc phòng
Kế hoạch dự thảo của Chính phủ Nga cho thấy chi tiêu quốc phòng sẽ chiếm gần 1/3 tổng chi tiêu ngân sách của Nga vào năm 2024.

Theo dự thảo ngân sách của Bộ Tài chính Nga cho năm 2024-2026, chi tiêu trong phần "quốc phòng" sẽ đạt tổng cộng 10.780 tỉ rúp (109 tỉ USD) vào năm sau, tương đương 29,4% tổng chi tiêu theo kế hoạch là 36.660 tỉ rúp.

(Nguồn: Tuoitre)