Sáng nay 4-4, Tòa án Hàn Quốc đã ra phán quyết phế truất Tổng thống Yoon Suk Yeol, liên quan việc ông ban bố thiết quân luật vào ngày 3-12-2024 gây khủng hoảng trong nước.

Phán quyết, được tuyên bởi thẩm phán Moon Hyung Bae, Quyền Chánh án Tòa án Hiến pháp,  và được truyền hình trực tiếp, có hiệu lực ngay lập tức, theo Hãng tin Reuters.

Hàn Quốc phải tổ chức bầu tổng thống mới trong vòng 60 ngày

"Chúng tôi tuyên bố phán quyết sau khi tất cả các thẩm phán đều thống nhất. (Chúng tôi) bãi nhiệm Tổng thống Yoon Suk Yeol", thẩm phán Moon Hyung Bae tuyên bố.
Ngoài ra, ông Yoon vẫn còn phải đối mặt với một phiên tòa hình sự khác với cáo buộc nổi loạn.
Thẩm phán Moon chỉ ra rằng lệnh thiết quân luật khẩn cấp do ông Yoon ban bố ngày 3-12-2024 đã vi phạm quyền cơ bản của người dân. Hành động của Tổng thống đã gây tổn hại nghiêm trọng đến sự ổn định của nền cộng hòa dân chủ và ông Yoon đã thực hiện các hành động vượt quá quyền hạn được cấp theo hiến pháp.

Do đó, Tòa án Hiến pháp Hàn Quốc ra phán quyết phế truất Tổng thống Yoon Suk Yeol, giữ nguyên quyết định luận tội của Quốc hội đối với ông vì lệnh thiết quân luật ngắn ngủi mà ông ban hành vào năm 2024, gây ra cuộc khủng hoảng chính trị tồi tệ nhất trong hàng thập kỷ qua.

Theo phán quyết, Hàn Quốc phải tổ chức một cuộc bầu cử tổng thống bất thường để chọn người kế nhiệm ông Yoon trong vòng 60 ngày, mà nhiều người dự kiến sẽ diễn ra vào ngày 3-6.

Quyền Tổng thống Hàn Quốc, ông Han Duck Soo, cho biết sẽ duy trì tình hình an ninh đất nước ổn định sau khi Tổng thống Yoon bị phế truất, cam kết nỗ lực hết sức để việc tổ chức cuộc bầu cử tổng thống sắp tới được diễn ra suôn sẻ.

Người ủng hộ Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol rơi lệ sau phán quyết của Tòa án Hiến pháp về việc phế truất ông hôm 4-4 - Ảnh: AFP

Đảng cầm quyền chấp nhận phán quyết của tòa

Theo Hãng tin Yonhap, Đảng cầm quyền Hàn Quốc đã trang trọng chấp nhận phán quyết của tòa án về việc phế truất Tổng thống Yoon. Lãnh đạo Đảng Quyền lực nhân dân (PPP) cầm quyền, Kwon Young Se, đã xin lỗi người dân, cho biết sẽ hợp tác với quyền Tổng thống để ổn định đất nước.

Đại diện Quốc hội cho rằng việc phế truất ông Yoon là chiến thắng của người dân, nền dân chủ và hiến pháp quốc gia. Còn Đảng đối lập khẳng định đây chính là chiến thắng lớn của nhân dân, đồng thời cho rằng ông Yoon và đảng cầm quyền nên xin lỗi công chúng.

Trong khi đó luật sư của Tổng thống Yoon cho biết ông cảm thấy rất buồn sau khi tòa án duy trì phán quyết luận tội, cho rằng phán quyết này mang tính chính trị.

Bên ngoài Tòa án, người ủng hộ ông Yoon đã bị kích động trước phán quyết này và phá hủy các phương tiện của cảnh sát. Trong khi đó, nhóm phản đối ông Yoon bùng nổ trong tiếng reo hò vui mừng, đồng loạt hô to "Chúng ta đã thắng!".

Người dân Hàn Quốc phản ứng sau khi Tòa án hiến pháp phán quyết phế truất Tổng thống Yoon Suk Yeol ngày - Ảnh: REUTERS

Theo TTXVN, không khí trước giờ công bố phán quyết rất căng thẳng. Toàn bộ trục đường chính dài gần 2km trước cửa Tòa án Hiến pháp và các trục đường xung quanh đều bị phong tỏa, chỉ những người có nhiệm vụ và có hoạt động liên quan mới được phép đi vào khu vực này.

Lực lượng cảnh sát được đặt trong tình trạng báo động an ninh ở mức cao nhất kể từ đầu ngày. Khoảng 20.000 nhân sự từ 338 đơn vị cảnh sát trên cả nước, trong đó có khoảng 14.000 người được bố trí tại Seoul, đặc biệt là gần Gwanghwamun và dinh thự của Tổng thống.

Cảnh sát đã phong tỏa khu vực ngoại vi của Tòa án Hiến pháp bằng xe cảnh sát để ngăn chặn người biểu tình xâm nhập và điều động các đơn vị tác chiến đặc biệt gần tòa án. Các trường học và cửa hàng trong khu vực này đều đã đóng cửa với lý do an toàn.

Theo các cuộc thăm dò dư luận, phần lớn người dân ủng hộ việc phế truất ông Yoon, dù tỉ lệ này đã giảm so với thời điểm ngay sau tuyên bố thiết quân luật. Cuộc khảo sát của Gallup Korea công bố tuần trước cho thấy 60% người được hỏi cho rằng ông Yoon nên bị phế truất.

Ông Yoon Suk Yeol khi còn là tổng thống - Ảnh: REUTERS

Kỷ lục gần 100.000 người đăng ký 20 ghế theo dõi phiên tòa luận tội ông Yoon

Theo phóng viên TTXVN tại Hàn Quốc, tính đến 17h ngày 3-4, đã có 96.370 người Hàn Quốc nộp đơn trực tuyến để giành 20 ghế dành cho công chúng tại phiên tòa luận tội Tổng thống Yoon Suk Yeol. Tỉ lệ cạnh tranh lên tới 4.818,5:1 - mức cao nhất từ trước đến nay trong lịch sử các phiên luận tội ở Hàn Quốc. Trang đăng ký trực tuyến mở từ 16h ngày 1-4, tuy nhiên đã nhiều lần quá tải vì lượng người truy cập quá lớn.
Trước đó, kỷ lục về tỉ lệ cạnh tranh thuộc về phiên tòa luận tội cựu Tổng thống Park Geun Hye năm 2017, với 19.096 đơn đăng ký cho 24 ghế (tỉ lệ 796:1). Phiên luận tội cựu Tổng thống Roh Moo Hyun năm 2004 ghi nhận 1.278 người đăng ký cho 60 ghế, tương đương 21,3:1.
Phiên điều trần đầu tiên của Tổng thống Yoon Suk Yeol trong vụ việc này vào ngày 27-12 năm ngoái cũng lập kỷ lục số đơn đăng ký tại thời điểm đó: 22.264 người nộp đơn chỉ để giành 9 ghế, với tỉ lệ 2.251:1.
Tòa án Hiến pháp sẽ chọn ngẫu nhiên người tham dự bằng hình thức rút thăm điện tử. Người trúng tuyển sẽ nhận được tin nhắn văn bản kèm hướng dẫn chi tiết.
Phán quyết lần này cũng đánh dấu thời gian chờ đợi dài nhất trong lịch sử các phiên tòa luận tội ở Hàn Quốc: 111 ngày kể từ khi Quốc hội bỏ phiếu thông qua luận tội ngày 14-12-2024. Các phiên luận tội trước đây diễn ra nhanh hơn, như vụ của ông Roh Moo Hyun (63 ngày) và bà Park Geun Hye (91 ngày).

Ông Moon Hyung Bae, quyền Chánh án Tòa án Hiến pháp Hàn Quốc, phát biểu trong phán quyết cuối cùng về việc luận tội Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol tại Tòa án Hiến pháp vào ngày 4-4 - Ảnh: REUTERS

Lực lượng cảnh sát được đặt trong tình trạng báo động an ninh cao trước phiên phán quyết - Ảnh: REUTERS

Một người mang biểu ngữ phản đối luận tội Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol trước Tòa án Hiến pháp ở Seoul sáng 4-4 - Ảnh: REUTERS

Người dân mang biểu ngữ chờ phán quyết trước Tòa án Hiến pháp ở Seoul sáng 4-4 - Ảnh: REUTERS

(Nguồn: Tuoitre)