Vì sao vaccine Covid-19 không có hiệu quả trọn đời?
Tin thế giới, Tin tức
author13/09/2021 09:26

Không giống như vaccine dành cho một số căn bệnh nguy hiểm khác như sởi, bạch hầu, uốn ván, hiệu quả bảo vệ của vaccine Covid-19 suy giảm chỉ sau một thời gian ngắn.

Vaccine phòng sởi hiệu quả trong suốt cuộc đời, trong khi tiêm chủng thủy đậu hay uốn ván duy trì hiệu trong ít nhất 10 năm thậm chí lâu hơn. Thế nhưng, các loại vaccine phòng Covid-19 dường như không duy trì được hiệu quả trong khoảng thời gian dài như vậy.

Lúc này, nhà chức trách nhiều nước, trong đó có Mỹ, đang cân nhắc khả năng cho phép tiêm mũi vaccine nhắc lại cho người trưởng thành chỉ 6 tháng sau khi họ được tiêm mũi đầu tiên.

Chưa biết ngưỡng bảo vệ trước Covid-19

Nhiệm vụ của vaccine là giúp bảo vệ con người trước nguy cơ lây nhiễm tự nhiên, chứ không phải giảm nguy cơ bệnh nặng hoặc tử vong.

“Một loại vaccine tốt sẽ hoàn thành nhiệm vụ nói trên, bảo vệ con người không mắc bệnh ngay cả khi tiếp xúc với virus. Nhưng không phải mọi vaccine đều lý tưởng”, Rustom Antia, giáo sư sinh vật học tại Đại học Emory, cho biết.

Theo ông Antia, có 3 tầng phòng vệ mà vaccine có thể tạo ra, cao nhất là bảo vệ hoàn toàn trước nguy cơ nhiễm bệnh và truyền bệnh, thấp hơn là bảo vệ trước nguy cơ bệnh nặng và lây truyền bệnh, cuối cùng là chỉ bảo vệ trước nguy cơ bệnh nặng.

Hiệu quả của vaccine sẽ phụ thuộc mức độ phản ứng miễn dịch mà vaccine tạo ra, tốc độ kháng thể phân hủy, khả năng virus đột biến, cũng như vị trí virus xâm nhập.

vaccine covid-19 anh 1
Vaccine Covid-19 có thời gian duy trì miễn dịch dưới 1 năm, theo các nghiên cứu mới đây. Nguồn: CDC Mỹ.

Ngưỡng bảo vệ là mức độ miễn dịch mà ở đó con người sẽ không mắc bệnh khi tiếp xúc với virus. Ngưỡng bảo vệ khác nhau tùy vào loại virus mà con người đối mặt.

“Về cơ bản, điều quan trọng cần xem xét là nồng độ kháng thể và kháng thể trung hòa được tạo ra trong máu”, Mark Slifka, giáo sư Đại học Y khoa Oregon, nói.

Đối với bệnh uốn ván, mức độ bảo vệ là 0,01 đơn vị kháng thể/ml máu, được công nhận từ năm 1942.

Ngưỡng bảo vệ đối với bệnh sởi được tìm ra vào năm 1985 ở mức 0,02 đơn vị/ml máu.

Các nghiên cứu gần đây cho thấy hiệu quả của các loại vaccine Covid-19 giảm dần qua thời gian, dù rằng giới chuyên gia vẫn khẳng định vaccine phát huy hiệu quả.

Hiệu quả của vaccine là sự kết hợp giữa mức độ phản ứng của cơ thể với vaccine, và tốc độ phân hủy của kháng thể, từ đó quyết định phản ứng miễn dịch có bền vững hay không.

Với bệnh sởi, kháng thể phân hủy rất chậm. Trong khi đó, kháng thể chống uốn ván phân hủy nhanh hơn, nhưng bởi vaccine khiến cơ thể tạo ra lượng kháng thể gấp nhiều lần cần đến, do đó bù đắp cho sự phân hủy.

“Chúng ta đã gặp may với sởi, uốn ván và bạch hầu. Chúng ta đã xác định được ngưỡng bảo vệ. Khi theo dõi sự suy giảm của kháng thể, nếu chúng ta biết ngưỡng bảo vệ, chúng ta có thể tính toán thời gian miễn dịch còn lại. Nhưng với Covid-19, chúng ta chưa biết thông tin này”, giáo sư Slifka nói.

Đột biến trên virus làm khó vaccine

Trong lịch sử, các loại vaccine hiệu quả nhất sử dụng virus nhân bản, giúp tạo ra hệ miễn dịch có hiệu quả trọn đời. Công nghệ này được áp dụng trên vaccine thủy đậu và sởi.

Các loại vaccine protein hoặc không sử dụng virus nhân bản, như uốn ván, không duy trì thời gian bảo vệ được lâu, nhưng hiệu quả của nó có thể được tăng cường nhờ sử dụng chất bổ trợ giúp kích thích phản ứng của cơ thể trước vaccine.

Vaccine uốn ván và viêm gan A là những loại sử dụng chất bổ trợ như vậy.

Hiện nay, vaccine Covid-19 của Johnson & Johnson và AstraZeneca sử dụng virus adeno, không phải virus corona, và không chứa chất bổ trợ. Vaccine của Pfizer và Moderna sử dụng công nghệ mRNA và hoàn toàn không chứa virus.

vaccine covid-19 anh 2
Hiệu quả bảo vệ của các loại vaccine Covid-19 giảm dần qua thời gian. Ảnh: Bloomberg.

Tình hình còn trở nên phức tạp hơn khi virus có khả năng đột biến, qua mặt hệ miễn dịch của cơ thể, khiến việc phòng ngừa bằng vaccine càng khó hơn.

Uốn ván, sởi, thủy đậu, rubella hầu như không đột biến. Nhưng tới nay, virus SARS-CoV-2 gây ra Covid-19 đã có ít nhất 8 biến chủng lớn với nhiều đột biến khác nhau.

Đột biến khiến nhiệm vụ của vaccine trở nên phức tạp hơn, bởi sẽ phải nhắm tới nhiều mục tiêu đồng thời.

“Với cúm, chúng ta điều chỉnh vaccine mỗi năm, theo hướng làm vaccine gần nhất với chủng cúm mới”, giáo sư Slifka cho biết.

Nhưng cũng như với Covid-19, các loại vaccine cúm mùa chỉ tạo ra bảo vệ cho cơ thể người trong khoảng 6 tháng.

Bỏ qua sự phức tạp của nhiệm vụ tạo ra một loại vaccine chống lại virus đột biến, một số người hy vọng có thể đánh bại Covid-19 bằng miễn dịch cộng đồng.

Nhưng theo giáo sư Antia, cách mà virus corona xâm nhập cơ thể người khiến miễn dịch cộng đồng khó thành công.

“Vaccine nhiều khả năng không tạo ra miễn dịch cộng đồng kéo dài lâu trước các loại bệnh qua đường hô hấp. Miễn dịch cộng đồng chỉ duy trì trong khoảng thời gian ngắn. Nó phụ thuộc vào tốc độ biến đổi của virus và thời gian miễn dịch suy yếu dần”, ông Antia cho biết.

Một phần nguyên nhân bởi virus corona nhân bản ở nhiều vị trí khi xâm nhập vào cơ thể người. Các loại vaccine giúp ngăn chặn virus phát triển ở phổi, nhưng không thể loại bỏ virus khu trú tại khu vực mũi, bởi tại đây không có nhiều sự tuần hoàn máu giúp luân chuyển kháng thể.

Trong tương lai, vaccine Covid-19 sẽ tiếp tục được cải tiến để đối phó với các biến chủng mới. Theo các nhà nghiên cứu tại Đại học Imperial College London, vaccine thế hệ mới cũng sẽ tập trung nâng cao khả năng phòng vệ tại các bề mặt ẩm ướt trên cơ thể như mũi.

(Nguồn: Zing)

Chia sẻ:
Có thể bạn cũng thích
e28822ba-4752-4b35-b53b-2e1fb0cd70de_w1920_r1.778_fpx48.75_fpy45.webp
Cha và con trai mất tích sau chuyến đi thuyền đạp trên hồ Eibsee, Đức
Một chuyến đi chơi thuyền vào mùa hè đã trở thành bi kịch: Một người cha và cậu con trai sáu tuổi của ông đã bị chìm dưới hồ Eibsee thuộc bang Bayern (Đức) và đến nay vẫn đang mất tích.
06-07-2025
images1832997_2.jpg.webp
Ít nhất 43 người thiệt mạng, nhiều người mất tích do lũ lụt tại Mỹ
Ít nhất 43 người, trong đó có 15 trẻ em, được xác nhận đã tử vong sau trận lũ quét ở miền trung Texas, Mỹ. Lực lượng cứu hộ vẫn đang tiếp tục tìm kiếm những người cắm trại, du khách và cư dân bị mất tích.
06-07-2025
omar-lopez-vtknj2oxdvg-unsplash-45474965262780993435164.webp
Khủng hoàng nhân khẩu học, Nga kêu gọi lòng yêu nước để khuyến khích người dân sinh con
Chính phủ Nga đang tận dụng lòng yêu nước để đối phó cuộc khủng hoảng nhân khẩu học ngày càng nghiêm trọng.
06-07-2025
220805024945-01-earth-shortest-day-rotation-85621558654266132208574.webp
Hồi hộp đếm ngược đến ngày ngắn nhất trong lịch sử Trái đất
Nhân loại sắp chứng kiến một hiện tượng chưa từng có trong lịch sử Trái đất: Ngày ngắn nhất từng được ghi nhận.
06-07-2025
base64-17517229009172010783833.jpeg.webp
Nghiên cứu của Đức nói vắc xin mRNA giết nhiều người hơn COVID-19?
Mạng xã hội đang lan truyền thông tin về một nghiên cứu của Đức tuyên bố rằng có bằng chứng cho thấy vắc xin mRNA đã giết nhiều người hơn cả COVID-19.
06-07-2025
2025-07-05t072442z1335947277rc27gfarouoyrtrmadp3france-seine-17517149716102866876.jpg.webp
Lần đầu sau hơn 100 năm, người dân Pháp được bơi lội vui nhộn trên sông Seine
Ngày 5-7, người dân thủ đô Paris (Pháp) đã đổ xô xuống tắm trong sông Seine khi chính quyền lần đầu tiên cho công chúng bơi tại đây kể từ năm 1923.
06-07-2025
834-1751723043059509738706.jpg.webp
Xả súng hàng loạt tại Mỹ ngay sau Quốc khánh, nhiều người thương vong
Ít nhất 1 người chết và 6 người bị thương trong vụ xả súng tại thành phố Indianapolis, bang Indiana vào rạng sáng 5-7, chỉ một ngày sau Quốc khánh Mỹ 4-7.
06-07-2025
elon-musk-reuters-17517576544591135506963.jpg.webp
Tỉ phú Elon Musk lập Đảng nước Mỹ
Tỉ phú công nghệ Elon Musk vừa viết trên nền tảng X rằng 'Đảng nước Mỹ đã được thành lập'.
06-07-2025
afp2025070564w38flv2midresmultipledeathsfromcatastrophicfloodingincentralt-17517573890401649958883.jpg
Tin tức thế giới 6-7: Lãnh tụ Iran tái xuất công khai; Chạy đua tìm kiếm 27 nữ sinh bị lũ cuốn ở Mỹ
Dự báo còn mưa lớn ở Texas sau khi lũ dâng đến 10m làm chết 43 người; Lãnh tụ tối cao Iran xuất hiện công khai; EU hy vọng đạt thỏa thuận thuế với Mỹ trong cuối tuần này... là những tin tức đáng chú ý sáng 6-7.
06-07-2025
20.png
Nắng nóng khắc nghiệt hoành hành tại châu Âu
Châu Âu đang hứng chịu đợt nắng nóng kỷ lục với nhiệt độ vượt 45°C, gây cháy rừng diện rộng và gia tăng số ca tử vong.
05-07-2025
Tin nổi bật
Cảnh sát Séc tìm kiếm cháu trai 16 tuổi của nam diễn viên Rychlý. Trước đó, cậu bé từng cố gắng tự tử
patrani.jpeg
Cảnh sát tại Dobřichovice và khu vực lân cận đang khẩn trương tìm kiếm Jáchym Rychlý – một thiếu niên 16 tuổi đã bỏ nhà ra đi sau khi cãi nhau với mẹ.
6 giờ trước
Cha và con trai mất tích sau chuyến đi thuyền đạp trên hồ Eibsee, Đức
e28822ba-4752-4b35-b53b-2e1fb0cd70de_w1920_r1.778_fpx48.75_fpy45.webp
Một chuyến đi chơi thuyền vào mùa hè đã trở thành bi kịch: Một người cha và cậu con trai sáu tuổi của ông đã bị chìm dưới hồ Eibsee thuộc bang Bayern (Đức) và đến nay vẫn đang mất tích.
6 giờ trước
Mất điện diện rộng tại Séc: Chuyện gì đã xảy ra và vì sao? 7 câu hỏi và trả lời liên quan sự cố hiếm xảy ra này
9521645.jpg
Vào chiều thứ Sáu, 4.7, một sự cố mất điện lớn đã làm tê liệt cả Cộng hòa Séc. Tại nhiều vùng, tàu điện, tàu hỏa và metro đã dừng hoạt động; nhiều nhà máy, cửa hàng, cơ sở kinh doanh, trạm xăng, đèn giao thông và các dịch vụ phụ thuộc vào điện khác không thể hoạt động. Lực lượng cứu hỏa đã phải giải cứu người dân mắc kẹt trong thang máy; một số bệnh viện phải vận hành bằng nguồn dự phòng.
15 giờ trước
Không chỉ ở Séc, bệnh ghẻ đang lan rộng khắp châu Âu: Cách điều trị truyền thống mất dần hiệu quả
zakozka-svrabova-svrab.webp
Sự gia tăng gần đây về số ca mắc bệnh ghẻ tại Cộng hòa Séc phản ánh một xu hướng rộng lớn hơn. Theo các nghiên cứu khoa học khu vực, báo cáo của các bác sĩ và tin từ truyền thông, căn bệnh da liễu gây ngứa này đang ngày càng phổ biến ở châu Âu, dù chưa có một thống kê tổng hợp đầy đủ.
15 giờ trước
Luật mới của Séc sẽ giúp đơn giản hóa việc ly hôn và giành quyền nuôi con
shutterstock-by-pixelshot-qgbjr.webp
Luật sửa đổi cũng dự kiến cấm hình phạt thể xác và siết chặt quy định về việc không trả tiền cấp dưỡng trẻ em, dù vẫn còn lo ngại về khả năng bị lợi dụng.
16 giờ trước
Hãng hàng không Ryanair tăng kích thước hành lý xách tay miễn phí cho hành khách
skynews-ryanair-money-blog_6893485.jpg
Hãng hàng không giá rẻ lớn nhất châu Âu tuyên bố rằng họ sẽ tăng mức hành lý xách tay miễn phí lên thêm 20% trong tuần này.
16 giờ trước
Liberec chuẩn bị xây dựng một khu dân cư hiện đại mới
2.jpg
Trong những năm tới, Liberec sẽ mở rộng thêm một khu dân cư mới dành cho gần 1.500 người. Khu Nová Kunratická sẽ được xây dựng ở ngoại ô thành phố với hơn 600 căn hộ được hoàn thành qua 8 giai đoạn.
16 giờ trước
Người Séc không còn mặn mà với việc ăn ở nhà hàng
a7e08b41-14ad-4e30-be69-e9e6e7194f2b.jpg
Trong các cuộc khủng hoảng, giá thực phẩm và năng lượng cao đã buộc người dân Séc phải chi tiêu một cách tiết kiệm. Tuy nhiên, hiện tại người dân lại bắt đầu tiêu xài nhiều hơn và mua sắm cả những thứ chỉ để làm vui bản thân.
16 giờ trước
Bệnh ghẻ đang có xu hướng lây lan khắp CH Séc
Svrab-8.jpg
Bệnh ghẻ đang có xu hướng lây lan khắp Cộng hòa Séc, nhưng theo Viện Kiểm nghiệm Thuốc Trung ương, người dân không cần lo ngại về tình trạng khan hiếm thuốc, nguồn cung thuốc hiện vẫn đủ đáp ứng nhu cầu điều trị.
16 giờ trước
Zlín thay đổi hàng loạt đèn tín hiệu giao thông tại chỗ giao nhau
81035226-a316-458e-94c7-75ce439b792c.jpg
Thành phố Zlín đang tiến hành thay mới hàng loạt đèn tín hiệu giao thông tại các chỗ giao nhau. Dự án hiện đại hóa hệ thống này có tổng kinh phí gần 250 triệu korun. Trong khuôn khổ dự án, thành phố cũng sẽ xây dựng Trung tâm điều hành và thông tin giao thông, giúp quản lý và giám sát lưu lượng xe một cách hiệu quả hơn.
16 giờ trước
® 2020-2025 TAMDA MEDIA z.s. Cấm sao chép dưới mọi hình thức nếu không có sự chấp thuận bằng văn bản.
Ghi rõ nguồn TAMDAMEDIA.eu khi phát hành lại thông tin từ website này
pencil