Giá nước tại Praha hiện đắt hơn nhiều so với các thủ đô phương Tây khác, với mức tăng hơn 170 lần kể từ những năm 1990.

Người dân Praha hiện đang phải trả một trong những mức giá nước máy cao nhất châu Âu, vượt qua các thủ đô phương Tây như London, Paris và Berlin. Sự thay đổi này đến sau nhiều thập kỷ giá nước tăng đều đặn, khiến nước tại Cộng hòa Séc đắt hơn đáng kể so với hầu hết các nước láng giềng.

Theo dữ liệu gần đây, giá một mét khối nước ở thủ đô Séc đã tăng lên 151 korun. So sánh, mức này cao gấp khoảng ba lần so với Berlin, nơi người dân Đức chỉ trả tương đương khoảng 55 korun cho mỗi mét khối nước. Sự chênh lệch này phản ánh xu hướng lâu dài: các hộ gia đình Séc phải gánh chi phí tiền nước ngày càng cao, mặc dù mức tiêu thụ nước đã giảm.

Các nhà phân tích chỉ ra rằng sự kết hợp giữa đầu tư thấp trong quá khứ, tư nhân hóa và nhu cầu hạ tầng ngày càng tăng là những lý do chính dẫn đến việc giá nước tăng. Những yếu tố này đã khiến người dân Praha phải trả nhiều hơn cho một nhu yếu phẩm cơ bản so với nhiều người ở các thành phố châu Âu giàu có hơn.

Tại sao nước ở Praha đắt hơn

Theo phân tích của Novinky.cz, giá nước máy tại Cộng hòa Séc đã tăng hơn 170 lần kể từ đầu những năm 1990, khi chính phủ bắt đầu tư nhân hóa dịch vụ cấp nước. Vào thời điểm đó, một mét khối nước chưa đến 1 korun. Hiện nay, các hộ gia đình tại Praha phải trả hơn 150 korun cho mỗi mét khối, cao hơn cả các thành phố vốn được xem là đắt đỏ hơn.

Các chuyên gia chỉ ra một số lý do cho khoảng cách giá này. Một trong những yếu tố là thuế: thuế giá trị gia tăng (DPH) đối với nước ở Cộng hòa Séc hiện ở mức 12%, cao hơn nhiều nước châu Âu khác.

Một lý do khác là tình trạng cơ sở hạ tầng. Phần lớn mạng lưới cấp nước của đất nước đã xuống cấp nghiêm trọng sau năm 1989, buộc các địa phương phải chịu chi phí sửa chữa lớn hoặc cho thuê hệ thống cho các nhà khai thác tư nhân, thường là các công ty nước ngoài như Veolia hoặc Suez.

Các công ty này vận hành dịch vụ nước như một doanh nghiệp thương mại, cộng thêm lợi nhuận vào chi phí cung cấp. Yêu cầu đầu tư cũng đóng vai trò quan trọng. Việc nâng cấp các nhà máy xử lý nước và hệ thống phân phối, thường được yêu cầu bởi các quy định châu Âu nghiêm ngặt hơn, đã đòi hỏi hàng tỷ korun tài trợ.

So sánh khu vực và châu Âu

Chi phí nước tại Praha không chỉ cao so với chuẩn mực quốc tế mà còn không đồng đều trên khắp Cộng hòa Séc. Một số vùng tính giá tương tự như thủ đô, trong khi các vùng khác phải trả ít hơn đáng kể, thậm chí chỉ bằng một nửa. Sự khác biệt này phụ thuộc vào các yếu tố như loại nguồn nước, quy mô mạng lưới cơ sở hạ tầng và mức đầu tư trong quá khứ.

Xu hướng ở Séc cũng nổi bật trong Liên minh châu Âu. Trong thập kỷ qua, giá nước ở nước này đã tăng hơn 50%, so với mức tăng trung bình khoảng 25% trên toàn EU, theo dữ liệu của Eurostat. Chỉ có Romania và Bulgaria ghi nhận mức tăng mạnh hơn.

Người dân Praha hiện phải trả giá nước cao hơn so với những người ở Vienna, nơi dịch vụ nước vẫn chủ yếu do nhà nước kiểm soát, với chi phí khoảng 127 korun mỗi mét khối. Tại Paris, giá khoảng 100 korun/m³, còn ở London khoảng 113 korun/m³. Munich báo cáo giá dưới 100 korun/m³, trong khi Warsaw (86 korun) và Bratislava (73 korun) cũng có mức giá thấp hơn đáng kể so với Praha.

Trong khi đó, các hộ gia đình ở Cộng hòa Séc đang sử dụng ít nước hơn khi giá cả tăng. Lượng tiêu thụ hàng ngày trên mỗi người đã giảm gần một nửa kể từ năm 1990, từ khoảng 170 lít xuống còn dưới 90 lít. Mặc dù điều này phản ánh sự hiệu quả và tiết kiệm hơn, các chuyên gia lưu ý rằng nó cũng làm tăng chi phí trên mỗi đơn vị nước, vì các chi phí cố định về cơ sở hạ tầng được chia cho ít mét khối hơn.

Xu hướng dài hạn cho thấy người tiêu dùng Séc sẽ tiếp tục phải đối mặt với giá nước cao, ngay cả khi việc đầu tư vào cơ sở hạ tầng và bảo vệ môi trường vẫn là ưu tiên.

(Theo expats)