NATO vận hành hệ thống đường ống dẫn dầu dài 5.700 km nối các nước thành viên phía Tây, nhưng Cộng hòa Séc và một số quốc gia gia nhập muộn chưa được kết nối. Bộ Quốc phòng Séc đang xem xét tham gia, với dự án dự kiến hoàn thành năm 2040, chi phí khoảng 24 tỷ euro (tương đương 582 tỷ korun).

Trong trường hợp xảy ra xung đột quân sự, hệ thống ngầm rộng lớn Central European Pipeline System (CEPS) sẽ đảm bảo nguồn cung nhiên liệu cho các quân đội tham chiến, đồng thời bảo đảm hoạt động của các quốc gia.

Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Séc cho biết, việc mở rộng mạng lưới đường ống của NATO từ Đức sang lãnh thổ Séc và tiếp tục đến Ba Lan được lên kế hoạch trong khoảng 10 đến 15 năm kể từ khi các kế hoạch và dự án liên quan được phê duyệt. Hiện nay, Cộng hòa Séc đang đánh giá các khả năng và phương án tham gia, phối hợp cùng các đồng minh và các cơ quan của liên minh.

Kế hoạch mở rộng mạng lưới CEPS đã tồn tại. Nhánh gọi là nhánh phía đông sẽ kết nối Trung Âu với Ba Lan, các nước vùng Baltic và Đông Nam Âu.

Điều này chủ yếu là phản ứng trước các hoạt động của Nga và thực tế rằng các quốc gia chia sẻ biên giới với Nga – đặc biệt là Ba Lan – trong trường hợp xung đột gần như phải dựa hoàn toàn vào vận chuyển nhiên liệu bằng đường sắt. Việc nối vào đường ống sẽ thay đổi tình hình này.

Hệ thống sẽ được đặt dưới lòng đất, giúp tăng khả năng chống chịu trước các cuộc tấn công thù địch, và bao gồm cả các kho chứa được củng cố cùng trạm bơm hỗ trợ các chiến dịch quân sự nhanh. Trong thời bình, hệ thống cũng sẽ cung cấp nhiên liệu cho ngành hàng không dân dụng theo mô hình sử dụng kép, mô hình này đã được chứng minh hiệu quả tại Đức, Pháp và các nước Benelux.

Tuy nhiên, việc mở rộng sẽ đòi hỏi đầu tư khổng lồ. Theo trang tin Defence24, tổng chi phí dự kiến sẽ lên tới 24 tỷ euro, tương đương khoảng 582 tỷ korun. Dự án sẽ được tài trợ từ Chương trình đầu tư vào cơ sở hạ tầng an ninh của NATO, đồng thời có sự đóng góp của các quốc gia thành viên.

Về nhu cầu mở rộng, chi phí và nguồn tài trợ, vấn đề này đã được thảo luận tại cuộc họp các quốc gia thành viên NATO vào tháng 6 năm nay tại Hague. Việc tăng ngân sách quốc phòng cũng tính đến các khoản đầu tư vào mạng lưới này. Cộng hòa Séc đã cam kết dành 5% GDP cho quốc phòng đến năm 2035, trong đó 1,5% dành cho giao thông và các dự án hỗ trợ khác – có khả năng bao gồm cả việc nối vào các đường ống nói trên.

Ít CO₂ hơn

Các chuyên gia về logistics lưu ý rằng ngoài việc sử dụng quân sự, việc mở rộng đường ống còn hỗ trợ các kế hoạch chuyển đổi năng lượng của NATO. Qua đường ống, có thể vận chuyển cả nhiên liệu tổng hợp và nhiên liệu hàng không, kết hợp sẵn sàng quân sự với các mục tiêu về khí hậu. Vì vận chuyển bằng đường ống phát thải CO₂ thấp hơn đáng kể so với vận tải đường bộ hoặc đường sắt, hệ thống mới sẽ mang lại lợi ích cả về môi trường lẫn vận hành.

Ví dụ, công ty nhà nước PERN của Ba Lan, vận hành hệ thống nhiên liệu tại đó, đã bắt đầu chuẩn bị cho các khoản đầu tư lớn nhằm xây dựng dự án càng sớm càng tốt. Theo các ước tính hiện tại, được Bộ Quốc phòng Séc xác nhận, việc triển khai dự án sẽ mất ít nhất 10 năm.

(Theo Novinky)