Trong hàng chục năm, người dân thị trấn nhỏ Cochem ở Tây Đức không hề hay biết bên dưới họ là một kho báu khổng lồ.
Trong thời Chiến tranh lạnh, Ngân hàng trung ương Tây Đức đã lưu giữ một loại tiền tệ thay thế khẩn cấp trị giá 15 tỉ mác trong một boongke trú bom hạt nhân lớn bên dưới thị trấn Cochem.
Kế hoạch bí mật
Theo AFP, loại tiền này được in để có thể mang ra sử dụng trong trường hợp hệ thống tiền tệ của Tây Đức bị tấn công. Đây là kế hoạch bí mật cấp nhà nước và loại tiền khẩn cấp mang mật danh “BBK II”.
Boongke rộng 1.500 m2 được xây trong giai đoạn Chiến tranh lạnh và loại tiền khẩn cấp này bắt đầu được xe tải bí mật chuyển đến boongke từ năm 1964 cho đến khoảng 10 năm sau đó mà không một người ngoài cuộc nào mảy may nghi ngờ, kể cả lực lượng cảnh sát mật Stasi của Đông Đức.
Boongke được ngăn thành nhiều gian với những thùng tiền được chất cao đụng trần
Boongke được nối với một căn nhà ngụy trang là trung tâm đào tạo và phát triển nhân viên cho Ngân hàng trung ương (Bundesbank) tại thị trấn thông qua một lối đi bí mật. Cochem nằm cách biên giới Bỉ và Luxembourg khoảng 100 km, được chọn vì có vị trí cách xa Bức màn sắt, biên giới ngăn cách hai phe trong Chiến tranh lạnh.
Đằng sau cánh cửa sắt nặng nề ở lối vào boongke là những hành lang dài dẫn đến các phòng khử độc, phòng làm việc với máy đánh chữ và điện thoại quay số. Không gian chính được chia làm 12 gian, bên trong từng chứa khoảng 18.300 thùng đựng những tờ tiền mệnh giá 10, 20, 50 và 100 mác, được xếp chồng lên nhau đến đụng trần.
Kho báu… vô giá trị
Kế hoạch đề phòng này được thực hiện dựa trên bài học từ Thế chiến 2. Khi đó, Đức Quốc xã đã thực hiện “Chiến dịch Bernhard”, bắt các tù nhân trong trại tập trung sản xuất tờ bảng Anh giả nhằm phát tán để phá hoại thị trường Anh.
Ông Bernd Kaltenhaueser, Chủ tịch chi nhánh Bundesbank tại hai bang Rhineland-Palatinate và Saarland, bình luận: “Lời giải thích hợp lý nhất có lẽ là nỗi sợ tiền giả sẽ được đưa qua Bức màn sắt nhằm gây thiệt hại nền kinh tế Tây Đức”.
Số tiền được cất giữ trong boongke là cực lớn bởi Tây Đức chỉ in thêm số giấy bạc tương tự trị giá hơn 10 tỉ mác nữa và cất giữ trong kho của ngân hàng trung ương tại Frankfurt. Tổng cộng hơn 25 tỉ mác này tương đương tổng lượng tiền mặt lưu hành trong nền kinh tế Tây Đức vào năm 1963.
Vào thập niên 1980, Chiến tranh lạnh bắt đầu hạ nhiệt và công nghệ phát triển, chính quyền Tây Đức xác định loại tiền thay thế này không còn đáp ứng các tiêu chuẩn an ninh của nhà nước. Đến năm 1989, khi bức tường Berlin sụp đổ, toàn bộ số giấy bạc này được đưa ra khỏi boongke, cắt nhỏ và đốt sạch.
Sau Chiến tranh lạnh, boongke ở Cochem được giao lại cho một ngân hàng khu vực và sau đó về tay một quỹ bất động sản. Năm 2016, vợ chồng ông bà Petra và Manfred Reuter mua lại nó và tu sửa thành một bảo tàng.
Bà Petra cho biết nhiều người quen đã hỏi bà về căn hầm liệu còn chỗ cho họ trong trường hợp khẩn cấp, sau những gì đang xảy ra tại Ukraine? “Cứ như là quay ngược lại 60 năm về trước. Nỗi sợ là như nhau”, bà Petra nói.
(Nguồn: Thanhnien)
